Page 103 - รายงานฉบับสมบูรณ์ เหลียวหลังแลหน้า 2 ทศวรรษ สิทธิมนุษยชนในสังคมไทย

เรือนจำ รับรองเลยคุณจะต้องทำคดีนี้ชนะแน่เลย ไอ้นี่มันจะต้องหลุดแน่เลย
… ทั้ง ๆ ที่เขาไม่ให้ประกันตัว เราถามว่าเรายังไม่เจอลูกความเลย คุณคิดได้
ไงว่าคดีนี้จะหลุด ผู้บัญชาการเรือนจำตอบว่า อ้าว ที่สุราษฎร์ธานีไม่มี
ทนายความผู้หญิงมา ก่อน แต่คุณเป็นผู้หญิงมาครั้งแรกนะ ถ้าอยู่ในศาล
เป็นผู้หญิงใส่ชุดครุยแล้วจะเห็นขาอ่อน รับรองลูกความคุณจะหลุดแน่เลย
พอดีเราเพิ่งไปดูงานที่อเมริกามาก็เลยบอกว่าสำหรับประเทศไทยแล้ว เรื่อง
พวกนี้ถูกทำให้เป็นเรื่องที่ใช้อำนาจเหนือ และเป็นเรื่องที่สนุกสนาน
เพราะเขาใช้อำนาจเหนือเราได้ แต่ถ้าเป็นที่อเมริกา คนนี้ไม่สามารถเป็น
ผู้บังคับบัญชาเรือนจำได้อีกต่อไปแล้ว และไม่สามารถไปประกอบอาชีพอื่นได้
อีกด้วย ปรากฏว่ากรรมการในตอนนั้นแทนที่จะเห็นว่าเป็นเรื่องเครียด เขาก็
หัวเราะ เห็นว่าเป็นเรื่องขบขัน (สัมภาษณ์ KI003, 14 พฤศจิกายน 2564)

คำถามจาก ส.ว. ใน กสม. ชุดที่ 4
“ (คณะกรรมการถามว่า) คุณเป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องกฎหมายสิทธิ
มนุษยชนได้อย่างไร ในเมื่อคุณไม่ได้จบกฎหมาย คุณรู้เรื่องสิทธิ
มนุษยชนได้อย่างไร (ผมตอบว่า) ตอนนั้นสิ่งที่ผมได้เรียนรู้ ผมได้
international human rights law นะครับ … อนุกรรมการ ก็ถามว่าสอง
องค์กรนี้มันได้รับรองจาก ก.พ. หรือไม่ เขาถามว่าองค์กรสถาบันสิทธิ
มนุษยชนระหว่างประเทศที่ก่อตั้งโดย Rene Cassin หนึ่งในผู้ร่างปฏิญญา
สากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน เป็น องค์กรที่ได้การรับรองจากกพ หรือไม่ผม
บอกว่ามันเป็นองค์กรที่เริ่มการยอมรับระหว่างประเทศ ใครต่อใครก็สนใจไป
เรียนศึกษา แต่เขากลับบอกว่าสถาบันนี้ได้รับการรับรองจาก ก . พ .
หรือไม่ … (คณะกรรมการถามว่า) คุณไม่เคยรับราชการมาก่อนและคุณ
ทำงานเรื่องสิทธิมนุษยชนคุณจะมาต่อต้านคัดค้านรัฐบาลใช่ไหม ผมบอกว่า
ผมไม่ได้ต่อต้านรัฐบาลแต่ถ้าเราเห็นว่าถ้ามันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
เรื่องของชีวิตเรื่องอะไรก็แล้วแต่ในฐานะที่เป็นคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติตามรัฐธรรมนูญ เราก็ต้องมีท่าที มีการจัดทำรายงานและส่งเสริม
คุ้มครองสิทธิมนุษยชนให้มันสามารถตอบสนองต่อความจำเป็นได้ในเมื่อเรา
เป็นส่วนหนึ่งของประชาคมโลกเรายึดถือว่าหลักปฏิญญาสากล มันดำรงอยู่
เรามีความเชื่อแบบนั้น กสม ก็ต้องมีภารกิจที่จะต้องดำเนินการตามนั้นด้วย
เพราะรัฐบาลเองก็ไปเป็นส่วนหนึ่งของการร่วมในการรับรองปฏิญญาสากล
ว่าด้วยสิทธิมนุษยชนสหประชาชาติเมื่อ ปี 2491 ด้วยซ้ำไป เราก็พยายาม
อธิบายเขาก็ไม่เข้าใจ” ( สัมภาษณ์ KI006,14 พฤศจิกายน 2564)

“เขา (กรรมการ) ก็ถามเรื่องจำพวกสิทธิมนุษยขนกับค่านิยม
สังคมไทย ผมก็อธิบายไปว่าถ้าวัฒนธรรมมันขัดแย้งกับสิทธิมนุษยชนก็ต้อง
เลือกสิทธิมนุษยชน วนไปวนมาเรื่องพวกนี้ ผมก็ถามว่าท่านจะถามผมเรื่อง
คดีใช่ไหม ประธานก็ตัดบทบอกว่าไม่ต้องอธิบาย ก็จบหมายความว่าเขาจะ
ไม่เอา ngo องค์กรสิทธิแน่ๆ ในชุดผมมีห้าคน ผมเข้าใจว่าผมถูกปฏิเสธ
(reject) แน่นอน แต่ไม่นึกว่าเขาจะไม่เอาทั้งหมด (บุญแทน, สมศรี,
จตุรงค์, สุรพงษ์ ) เขามีประวัติของทุกคนละเอียด เพียงแต่ว่าจะเอาจุดไหน
มาอธิบายว่าเป็นจุดบกพร่อง โดยเอาจริยธรรมเป็นตัวตั้ง อย่างของผมก็

-96-