Page 107 - คู่มือการจัดการเรียนรู้สิทธิมนุษยชนศึกษา : ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

คูมือการจัดการเรียนรูสิทธิมนุษยชนศึกษา • ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

ตอกันมาจากอดีต หรืออาจเปนสิ่งประดิษฐคิดคนสรางสรรคขึ้นใหม หรืออาจรับเอาสิ่งที่เผยแพรมาจากสังคม

อื่น ๆ ทั้งหมดนี้หากสมาชิกยอมรับและยึดถือเปนแบบแผนประพฤติปฏิบัติรวมกัน ก็ยอมถือวาเปนวัฒนธรรม
ของสังคมนั้น และในปพ.ศ. 2535 ไดใหความหมาย “วัฒนธรรม” วา หมายถึง ความเจริญงอกงาม ซึ่งเปน

ผลจากระบบความสัมพันธระหวางมนุษยกับมนุษย มนุษยกับสังคม และมนุษยกับธรรมชาติ จําแนกออกเปน
3 ดานคือ จิตใจ สังคม และวัตถุ มีการสั่งสมและสืบทอดจากคนรุนหนึ่งไปสูคนอีกรุนหนึ่ง จากสังคมหนึ่งไป

สูอีกสังคมหนึ่ง จนกลายเปนแบบแผนที่สามารถ เรียนรูและกอใหเกิดผลิตกรรมและผลิตผล ทั้งที่เปนรูปธรรม
และนามธรรม อันควรคาแกการวิจัย อนุรักษ ฟนฟู ถายทอด เสริมสรางเอตทัคคะ และแลกเปลี่ยน เพื่อสราง

ดุลยภาพแหงความสัมพันธระหวางมนุษย สังคม และธรรมชาติ ซึ่งจะชวยใหมนุษยสามารถดํารงชีวิตอยางมี
สุข สันติสุข และอิสรภาพ อันเปนพื้นฐานแหงอารยธรรมของมนุษยชาติ

วัฒนธรรมมีลักษณะสําคัญ ดังนี้

1. วัฒนธรรมเกิดจากการเรียนรู วัฒนธรรมไมใชสิ่งที่ติดตัวมนุษยมาแตกําเนิดและไมใชสิ่งที่อาจ
ถายทอดทางพันธุกรรมได เชน การสรางที่อยูอาศัยของมนุษยยอมแตกตางไปจากรังของผึ้ง เพราะผึ้งสราง

รังขึ้นโดยสัญชาตญาณที่เปนไปเองตามธรรมชาติ โดยไมตองมีการเรียนรูหรือสั่งสอน แตการสรางที่อยูอาศัย
ของมนุษยเกิดจากการเรียนรูของสมาชิกในสังคม

2. วัฒนธรรมเปนมรดกของสังคม วัฒนธรรมเปนผลของการถายทอดและการเรียนรูจากสมาชิก
รุนหนึ่งไปสูสมาชิกอีกรุนตอไป การถายทอดนั้น ตองใชเวลา และมีภาษาเปนสื่อกลางชวยใชมนุษยไดแสดง

ความรูสึกและสามารถเขาใจผูอื่นได ชวยใหการถายทอดวัฒนธรรมสืบตอมาเปนมรดกทางสังคม
3. วัฒนธรรมเปนแบบแผนในการดําเนินชีวิต บุคคลที่เกิดในสังคมใดก็ตองเรียนรูวัฒนธรรมของ

สังคมนั้น ซึ่งแตกตางกันไปตามแตละสังคม ไมสามารถนํามาเปรียบเทียบไดวาของใครดีกวากัน เพราะแตละ
วัฒนธรรมยอมมีความเหมาะสมตามสภาพแวดลอมของแตละสังคม เชน วัฒนธรรมไทยก็มีแบบแผนการ

ดําเนินชีวิตในลักษณะหนึ่งไมวาจะเปนดานการแตงกาย อาหารการกิน ความเปนอยู ซึ่งแตกตางจาก
วัฒนธรรมของชาวญี่ปุน ดังนั้น วิถีชีวิตของคนไทยคนญี่ปุนหรือชาติอื่นๆ จะมีวิถีชีวิตที่เปนลักษณะของตนเอง

106