Page 35 - ประมวลข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครอง สิทธิมนุษยชน รวมทั้งการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเพื่อให้สอดคล้อง
P. 35
ประมวลข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
รวมทั้งการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายเพื่อให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชน
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ระหว่าง ตุลาคม ๒๕๕๙ – ธันวาคม ๒๕๖๐
๔.๑.๒ ความครอบคลุมในการเยียวยา
ปัจจุบันการเยียวยาความเสียหายยังครอบคลุมผู้เสียหายไม่ครบ อาทิ
๑) กรณีนักปกป้องสิทธิมนุษยชนที่ถูกสังหารจากการปฏิบัติงาน หรือเชื่อว่า
สูญหายโดยถูกบังคับ ครอบครัวประสบปัญหาในการได้รับการเยียวยาเนื่องจากขาดพยานหลักฐานว่าเป็น
บุคคลสูญหาย โดยการเยียวยาต้องรอให้ศาลสั่งว่าเป็นบุคคลสาบสูญ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและ
พาณิชย์ มาตรา ๖๑ ซึ่งต้องรอให้พ้นระยะเวลาห้าปีหรือสองปีแล้วแต่กรณีไปก่อนการเยียวยาที่มีความล่าช้า
มากเกินไปจึงเท่ากับไม่ได้รับการเยียวยา
๒) ค าพิพากษาของศาลมักจะไม่ได้ระบุอย่างชัดเจนว่าจ าเลยมิได้เป็น
ผู้กระท าความผิดหรือการกระท าของจ าเลยไม่เป็นความผิด จึงอาจท าให้จ าเลยไม่ได้รับการเยียวยาตาม
พระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหาย และค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จ าเลยในคดีอาญา พ.ศ. ๒๕๔๔ และ
เมื่อพิจารณาหลักเกณฑ์ในการช่วยเหลือผู้ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือผู้ได้รับผลกระทบจากการ
ถูกละเมิดสิทธิมนุษยชนจ าเลยอาจไม่ได้รับการเยียวยาตามพระราชบัญญัติกองทุนยุติธรรม พ.ศ. ๒๕๕๘
๒๘
เช่นกัน จึงควรแก้ไขกฎหมายให้จ าเลยในคดีที่ศาลมีค าพิพากษายกฟ้องได้รับการเยียวยาในทุกกรณี
๔.๑.๓ การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารและกลไกการเยียวยา
๑) โดยที่มีกฎหมายและมติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้องกับการเยียวยาหลาย
ฉบับ และเกี่ยวข้องกับหลายหน่วยงาน แต่ขาดการรวบรวมข้อมูลทั้งหมดไว้ที่หน่วยงานใดหน่วยงานหนึ่ง
ท าให้การเข้าถึงสิทธิและวิธีการเยียวยาของผู้เสียหายเป็นไปได้ยาก เกิดกรณีที่ผู้เสียหายไม่ได้รับข้อมูล
ข่าวสารท าให้เสียสิทธิประโยชน์ในการเยียวยา ขาดความสะดวกรวดเร็ว เกิดความไม่เท่าเทียมกัน รวมถึงการ
๒๙
ที่รัฐขาดข้อมูลส าคัญที่เพียงพอเพื่อพัฒนาวิธีการและกลไกในการเข้าถึงสิทธิและวิธีการเยียวยา
๒๘ ระเบียบคณะกรรมการกองทุนยุติธรรม ว่าด้วยหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไข ในการช่วยเหลือผู้ถูกละเมิด
สิทธิมนุษยชน หรือผู้ได้รับผลกระทบจากการถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน พ.ศ. ๒๕๕๙
ข้อ ๑๑ การพิจารณาให้ความช่วยเหลือ คณะอนุกรรมการต้องค านึงถึงหลักเกณฑ์ ดังต่อไปนี้
(๑) พฤติกรรม และข้อเท็จจริงของผู้ที่จะได้รับความช่วยเหลือจากกองทุน
(๒) ฐานะของผู้จะได้รับความช่วยเหลือจากกองทุน
(๓) โอกาสที่ผู้จะได้รับความช่วยเหลือจากกองทุนจะได้รับความช่วยเหลือ หรือบรรเทาความเสียหาย
ตามกฎหมายอื่น
๒๙ ข้อ ๒๔ ของหลักการพื้นฐานและแนวทางว่าด้วยสิทธิที่จะได้รับการเยียวยาและชดใช้ความเสียหายฯ
๓๑