Page 319 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ

ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ

 กรณีพิพำทเกี่ยวกับกฎ ซึ่งศำลพิจำรณำว่ำกฎที่พิพำทใช้กับที่ดิน ที่เกำะ ซึ่งผู้ครอบครอง

ยังมิได้มีหลักฐำนกำรครอบครองทุกแห่งเสมอเหมือนกัน (ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุด ที่ ฟ. ๘ –
ฟ. ๑๐/๒๕๔๖) จะเห็นได้ว่ำคดีนี้เกี่ยวข้องกับควำมเท่ำเทียมกันในเชิงรูปแบบ (Formal Equality)

กล่ำวคือ เนื้อหำของกฎนี้ใช้กับบุคคลที่เหมือนกันอย่ำงเท่ำเทียมกัน

 กำรประเมินผลงำนโดยจัดแบ่งข้ำรำชกำรออกเป็น ๒ กลุ่ม แต่ก็ใช้หลักเกณฑ์เดียวกัน

และพิจำรณำครบถ้วนตำมหลักเกณฑ์ทุกด้ำน ศำลจึงเห็นว่ำกำรประเมินผลกำรปฏิบัติงำนในกำร
พิจำรณำแต่งตั้งครั้งนี้ไม่เป็นกำรเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมต่อผู้ฟ้องคดีแต่อย่ำงใด (ค�ำพิพำกษำศำล

ปกครองสูงสุด ที่ อ. ๑๓๔/๒๕๔๘) จะเห็นได้ว่ำคดีนี้เกี่ยวข้องกับควำมเท่ำเทียมกันในเชิงรูปแบบ
หรือเนื้อหำ (Formal equality) กล่ำวคือ หลักเกณฑ์กำรประเมินเดียวกันส�ำหรับผู้ถูกประเมินเพื่อ
เข้ำสู่ต�ำแหน่งเดียวกัน

 กำรก�ำหนดเงื่อนไขบำงอย่ำงกับผู้ยื่นขอด�ำรงต�ำแหน่งเดียวกับบุคคลอื่น ซึ่งบุคคลอื่นที่ขอ
ด�ำรงต�ำแหน่งเดียวกันไม่ต้องกระท�ำกำรตำมเงื่อนไขนั้น กรณีเช่นนี้ศำลเห็นว่ำมีกำรปฏิบัติต่อบุคคล

ประเภทเดียวกันให้แตกต่ำงกันในสำระส�ำคัญอันเป็นกำรเลือกปฏิบัติ” (ค�ำพิพำกษำศำลปกครอง
สูงสุดที่ อ. ๔๑/๒๕๕๒) กรณีนี้จะเห็นได้ว่ำเกี่ยวข้องกับควำมเท่ำเทียมกันในเชิงรูปแบบหรือเนื้อหำ
(Formal Equality) กล่ำวคือ เนื้อหำเงื่อนไขที่ก�ำหนดขึ้นมำเห็นได้ชัดว่ำมีควำมแตกต่ำงกันระหว่ำง

บุคคลที่เหมือนกัน

 กำรก�ำหนดให้สิทธิพิเศษแก่ผู้ได้รับปริญญำตรีเกียรตินิยมเป็นกำรให้สิทธิเหนือกว่ำหรือ
ดีกว่ำผู้ที่ได้รับปริญญำตรีในสำขำเดียวกันแต่ไม่ได้รับเกียรตินิยม ทั้ง ๆ ที่ได้รับวุฒิอย่ำงเดียวกัน ซึ่ง
มีศักดิ์และสิทธิที่สถำบันกำรศึกษำรับรองเช่นเดียวกัน จึงเป็นกำรปฏิบัติต่อบุคคลที่มีสถำนะทำง

กฎหมำยที่เหมือนกันให้แตกต่ำงกัน ย่อมถือได้ว่ำเป็นกำรเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม” (ค�ำพิพำกษำ
ศำลปกครองสูงสุดที่ อ. ๑๕๘/๒๕๕๐, ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุดที่ อ. ๓๗๙/๒๕๕๐) กรณีนี้

จะเห็นได้ว่ำเกี่ยวข้องกับควำมเท่ำเทียมกันในเชิงรูปแบบหรือเนื้อหำ (Formal Equality) กล่ำวคือ
ภำยใต้สมมุติฐำนว่ำบุคคลที่ได้รับปริญญำเกียรตินิยมและไม่ได้เกียรตินิยมมีควำม “เหมือนกัน”
เนื่องจำกจบปริญญำตรีเช่นเดียวกัน ดังนั้น กำรก�ำหนดให้สิทธิพิเศษแก่ผู้ได้เกียรตินิยมจึงเป็นกรณี

ที่แสดงออกชัดเจนโดยเนื้อหำว่ำมีกำรปฏิบัติต่อบุคคลแตกต่ำงกัน

 กำรก�ำหนดค่ำทดแทนกำรเวนคืนที่แตกต่ำงกันแก่ที่ดินซึ่งมีสภำพเหมือนกัน เป็นกำร

เลือกปฏิบัติ (ค�ำพิพำกษำศำลปกครองกลำงที่ ๑๒๗๒/๒๕๔๕) กรณีนี้จะเห็นได้ว่ำเกี่ยวข้องกับควำม
เท่ำเทียมกันในเชิงรูปแบบหรือเนื้อหำ (Formal Equality) กล่ำวคือ โดยหลักกำรแล้ว ที่ดินซึ่ง
เหมือนกันควรจะต้องได้รับค่ำทดแทนที่เท่ำเทียมกัน ดังนั้น กำรก�ำหนดค่ำทดแทนแตกต่ำงกันกับ

ที่ดินที่เหมือนกันจึงเป็นกำรเลือกปฏิบัติ

318