Page 315 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ

ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ

207
ที่ว่ำ ควำมเท่ำเทียมกันนั้นหมำยถึงกำรบริหำรจัดกำรให้เกิดควำมยุติธรรม โดยเฉพำะอย่ำงยิ่ง ศำลยังได้อ้ำงค�ำตัดสิน
208
ในคดี Ong Ah Chuan v. Public Prosecutor ที่ตีควำมมำตรำ ๑๒ ว่ำ “มุ่งคุ้มครองปัจเจกชนให้มีสิทธิได้รับกำร
ปฏิบัติที่เท่ำเทียมกันกับบุคคลอื่นในสถำนกำรณ์เช่นเดียวกัน (Similar Circumstances)”
209
ศำลสูงสุดได้ตีควำมมำตรำ ๑๒ ในคดี Public Prosecutor v. Taw Cheng Kong โดยวำง
เกณฑ์ส�ำหรับพิจำรณำว่ำกฎหมำยหรือมำตรกำรที่พิพำทนั้น เป็นกำรเลือกปฏิบัติที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ มำตรำ ๑๒ หรือ

ไม่ เกณฑ์ดังกล่ำวมีสองขั้น (Stages) ดังนี้
ขั้นแรก พิจำรณำว่ำ กฎหมำยนั้นปฏิบัติต่อบุคคลแตกต่ำงกันหรือไม่ หำกผลกำรพิจำรณำชี้ว่ำ

กฎหมำยนั้นไม่ได้ปฏิบัติต่อบุคคลแตกต่ำงกัน กฎหมำยนั้นก็ผ่ำนเกณฑ์นี้ และไม่ถือเป็นกำรเลือกปฏิบัติ แต่หำกกฎหมำย
นั้นปฏิบัติต่อบุคคลแตกต่ำงกัน ก็จะต้องพิจำรณำขั้นที่สองต่อไป
ขั้นที่สอง พิจำรณำว่ำ กฎหมำยที่ปฏิบัติต่อบุคคลแตกต่ำงกันนั้น อยู่บนพื้นฐำนเหตุผลกำร

จ�ำแนกควำมแตกต่ำงที่ชอบหรือไม่ ในกำรนี้ จะต้องแยกพิจำรณำเป็นสองกรณี คือ
กรณีแรก พิจำรณำว่ำ กำรจ�ำแนกควำมแตกต่ำงระหว่ำงบุคคลในกลุ่มหนึ่งกับบุคคลที่อยู่
นอกกลุ่มนั้น อยู่บนพื้นฐำนเหตุผลที่สำมำรถเข้ำใจได้หรือไม่ หำกผลกำรพิจำรณำชี้ว่ำ ไม่อยู่บนพื้นฐำนเหตุผลที่เข้ำใจ

ได้ กฎหมำยนั้นก็เป็นกำรเลือกปฏิบัติที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญ แต่หำกอยู่บนพื้นฐำนเหตุผลที่เข้ำใจได้ ก็จะต้องพิจำรณำใน
กรณีที่สองต่อไป
กรณีที่สอง พิจำรณำว่ำ กำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกันนั้นมีควำมสัมพันธ์กับวัตถุประสงค์ที่ต้องกำร

บรรลุหรือไม่ หำกผลกำรพิจำรณำชี้ว่ำ มีควำมสัมพันธ์กัน หรืออำจกล่ำวได้ว่ำกฎหมำยซึ่งเป็นวิธีกำรในกำรบรรลุเป้ำหมำย
นั้นได้สัดส่วนกับเป้ำหมำยที่ต้องกำรบรรลุ กฎหมำยนั้นก็ผ่ำนเกณฑ์นี้ และไม่ถือเป็นกำรเลือกปฏิบัติ แต่หำกกฎหมำย

นั้นไม่มีควำมสัมพันธ์กับวัตถุประสงค์ที่ต้องกำรบรรลุ กฎหมำยนั้นก็ไม่ผ่ำนเกณฑ์ กล่ำวคือ เป็นกำรเลือกปฏิบัติที่ขัดต่อ
รัฐธรรมนูญ

๔.๕.๓ วิเคราะห์เปรียบเทียบโครงสร้างการก�าหนดหลักความเท่าเทียมกันตามรัฐธรรมนูญประเทศ

ต่าง ๆ

หำกพิจำรณำโครงสร้ำงกำรบัญญัติหลักควำมเสมอภำคตำมรัฐธรรมนูญของไทยเปรียบเทียบกับ
รัฐธรรมนูญเยอรมัน จะเห็นได้ว่ำ รัฐธรรมนูญทั้งสองประเทศมีโครงสร้ำงกำรบัญญัติหลักควำมเสมอภำคและกำรห้ำม

เลือกปฏิบัติในลักษณะคล้ำยคลึงกัน กล่ำวคือ วรรคแรก วำงหลักควำมเสมอภำคทั่วไป วรรคสองก�ำหนดหลักควำม
เสมอภำคเฉพำะเรื่อง และวรรคสำมก�ำหนดหลักกำรห้ำมเลือกปฏิบัติ อย่ำงไรก็ตำม ข้อแตกต่ำงที่ส�ำคัญประกำรหนึ่งก็
คือ ในกรณีของหลักห้ำมเลือกปฏิบัตินั้น รัฐธรรมนูญเยอรมันก�ำหนด “เหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ” ไว้น้อยกว่ำรัฐธรรมนูญ

ของไทย กล่ำวคือ รัฐธรรมนูญเยอรมัน มำตรำ ๓ วรรคสำมครอบคลุม “ เพศ เชื้อชำติ สัญชำติ ภำษำ ถิ่นก�ำเนิด เผ่ำพันธุ์
ควำมเชื่อ ควำมคิดในทำงศำสนำหรือกำรเมือง ควำมพิกำร” โดยรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย พุทธศักรำช ๒๕๕๐

207
From “Public Prosecutor v. Su Liang Yu (1976)”
208
From “Ong Ah Chuan v. Public Prosecutor [1980]” UKPC 32
209
From “Public Prosecutor v. Taw Cheng Kong [1998]” 2 S.L.R.(R.) 489

314