Page 294 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 294

กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ



               เลือกปฏิบัติตำมมำตรำ ๙ แห่งพระรำชบัญญัติจัดตั้งศำลปกครองและวิธีพิจำรณำคดีนั้น เป็นกำรพิจำรณำภำยใต้แนวคิด
               ของคดีปกครอง แต่กำรเลือกปฏิบัติตำมกฎหมำยระหว่ำงประเทศนั้นเป็นกำรพิจำรณำภำยใต้แนวคิดสิทธิมนุษยชน

                               ส�ำหรับในบริบทของรัฐธรรมนูญนั้น พบว่ำหลักควำมเท่ำเทียมกันและกำรห้ำมเลือกปฏิบัติตำม
               รัฐธรรมนูญของไทย สะท้อนถึงเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติตำมกฎหมำยสิทธิมนุษยชน แต่ในกำรกล่ำวอ้ำงนั้นมีหลำยกรณี
               ที่ประเด็นพิพำทมิได้เกี่ยวข้องโดยตรงกับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ เช่น เชื้อชำติ ศำสนำ เพศ ฯลฯ โดยผู้ร้องมักจะเปรียบ

               เทียบสิ่งที่ตนคิดว่ำ “เหมือนกัน” แต่ได้รับกำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกัน และอ้ำงว่ำมีกำรเลือกปฏิบัติ นอกจำกนี้ ยังมีกรณีที่
               ผู้ร้องเห็นว่ำตนเองไม่ได้รับควำมเป็นธรรมในภำพรวมแต่ก็กล่ำวอ้ำงว่ำมีกำรเลือกปฏิบัติ อย่ำงไรก็ตำม โดยรวมแล้วศำล

               รัฐธรรมนูญวินิจฉัยกำรกล่ำวอ้ำงที่กว้ำงกว่ำเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติว่ำไม่เป็นกำรเลือกปฏิบัติตำมรัฐธรรมนูญ แต่ในหลำย
               คดีมิได้ให้เหตุผลโดยเจำะจงลงไปว่ำกรณีเหล่ำนั้นไม่เกี่ยวข้องกับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติตำมรัฐธรรมนูญ
                               นอกจำกนี้ จะเห็นได้ว่ำ แม้หลักควำมเท่ำเทียมกันและหลักกำรห้ำมเลือกปฏิบัติตำมรัฐธรรมนูญ

               ของไทย จะสะท้อนถึงเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติตำมกฎหมำยสิทธิมนุษยชน แต่กำรคุ้มครองผู้ถูกเลือกปฏิบัติตำม
               รัฐธรรมนูญในส่วนของศำลรัฐธรรมนูญนั้น ก็มีขอบเขตจ�ำกัด คือ สำมำรถยกขึ้นกล่ำวอ้ำงเฉพำะกรณีภำคเอกชนอ้ำง
               ยันต่อรัฐ เช่น อ้ำงว่ำกฎหมำยใดขัดหรือแย้งต่อหลักห้ำมเลือกปฏิบัติ ดังนั้น กำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกันในมิติกำรกระท�ำ

               ระหว่ำงเอกชนด้วยกัน ก็ไม่สำมำรถยกขึ้นเป็นคดีต่อศำลรัฐธรรมนูญได้ อย่ำงไรก็ตำม จำกหลักกำรห้ำมเลือกปฏิบัติ
               ตำมรัฐธรรมนูญส่งผลให้ภำครัฐมีหน้ำที่ต้องตรำกฎหมำยเฉพำะขึ้นเพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้ถูกเลือกปฏิบัติในมิติต่ำง ๆ
               ที่ยังไม่มีกฎหมำยครอบคลุมอยู่

                               ส�ำหรับกรณีค�ำร้องและกำรตรวจสอบกำรละเมิดสิทธิมนุษยชนในกรอบของคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชน
               แห่งชำตินั้น พบว่ำมีหลำยกรณีที่ผู้ร้องอ้ำงว่ำมีกำร “เลือกปฏิบัติ” เกิดขึ้น ซึ่งมักเป็นกรณีกำรน�ำข้อเท็จจริงสองข้อเท็จ

               จริงมำเปรียบเทียบกันว่ำมีกำรปฏิบัติต่อข้อเท็จจริงดังกล่ำวแตกต่ำงกัน อย่ำงไรก็ตำม หำกพิจำรณำภำยใต้กรอบของ
               กฎหมำยสิทธิมนุษยชนแล้วจะเห็นได้ว่ำในหลำยกรณีตำมค�ำร้องนั้น กำรปฏิบัติแตกต่ำงกันดังกล่ำวไม่มีความเกี่ยวข้อง
               กับ “เหตุแห่งการเลือกปฏิบัติ” ตำมกฎหมำยสิทธิมนุษยชน หรืออำจพิจำรณำว่ำเป็นกำรอ้ำงเหตุที่กว้ำงกว่ำกฎหมำย

               สิทธิมนุษยชน อย่ำงไรก็ตำม แม้ว่ำกำรปฏิบัติแตกต่ำงดังกล่ำวจะไม่อยู่ภำยใต้กรอบกฎหมายสิทธิมนุษยชนเกี่ยวกับ
               การห้ามเลือกปฏิบัติ ก็ยังตกอยู่ในขอบเขตอ�ำนำจกำรตรวจสอบของคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติได้ เพรำะ

               อำจเป็นกำรกระทบ “สิทธิมนุษยชน” ในแง่อื่น ๆ ของผู้ร้อง ที่ได้รับกำรรับรองหรือคุ้มครองตำมรัฐธรรมนูญแห่งรำช
               อำณำจักรไทย หรือตำมกฎหมำยไทย หรือตำมสนธิสัญญำที่ประเทศไทยมีพันธกรณีที่จะต้องปฏิบัติตำม เช่น กำรปฏิบัติ
               ที่แตกต่ำงกันอันกระทบต่อเสรีภำพในกำรแสดงออกทำงศำสนำ กำรปฏิบัติที่กระทบต่อศักดิ์ศรีของควำมเป็นมนุษย์

               เสรีภำพในกำรสื่อสำร เป็นต้น



               ๔.๕ หลักความเสมอภาคหรือหลักความเท่าเทียมกัน (Principle of Equality)




                     หลักกำรห้ำมเลือกปฏิบัติมีควำมสัมพันธ์กับหลักควำมเสมอภำคหรือหลักควำมเท่ำเทียมกัน (Principle of
               Equality) โดยอำจพิจำรณำได้ว่ำกำรห้ำมเลือกปฏิบัติเป็นหลักกำรย่อยอันเป็นวิถีทำงที่จะน�ำไปสู่ควำมเท่ำเทียมกัน อัน
               ปรำกฏในกฎหมำยสิทธิมนุษยชนระหว่ำงประเทศ และรัฐธรรมนูญประเทศต่ำง ๆ ในส่วนนี้จะได้ท�ำกำรศึกษำหลักควำม

               เสมอภำคหรือหลักควำมเท่ำเทียมกัน โดยเริ่มจำกควำมหมำยในเชิงแนวคิดทฤษฎี (หัวข้อ ๔.๕.๑) จำกนั้นจะศึกษำ
               ควำมหมำยตำมกฎหมำยของประเทศต่ำง ๆ (หัวข้อ ๔.๕.๒) เพื่อกำรวิเครำะห์เปรียบเทียบโครงสร้ำงกำรก�ำหนดควำม

               เท่ำเทียมกันตำมกฎหมำย (หัวข้อ ๔.๕.๓) และน�ำไปสู่กำรวิเครำะห์เปรียบเทียบกับกฎหมำยไทยต่อไป (หัวข้อ ๔.๕.๔)



                                                               293
   289   290   291   292   293   294   295   296   297   298   299