Page 284 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 284
กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
ลักษณะต้องห้ำมได้ ควรมีกำรพิจำรณำทบทวนปรับปรุงและแก้ไขกฎหมำยให้สอดคล้องกับมิติด้ำนสิทธิเสรีภำพตำม
รัฐธรรมนูญและพันธกรณีระหว่ำงประเทศรับรองไว้” (รำยงำนผลกำรพิจำรณำ ที่ ๔๓/๒๕๕๕) ส�ำหรับกรณีภำคเอกชน
คณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติให้เหตุผลว่ำ “บริษัทเอกชนมีหลักเกณฑ์และเงื่อนไขกำรพิจำรณำรับบุคคลเข้ำ
ท�ำงำนแตกต่ำงกันไป…” (ค�ำร้องที่ ๔๘๖/๒๕๕๖ รำยงำนผลกำรพิจำรณำ ที่ ๔๙๕/๒๕๕๘) ผู้วิจัยเห็นว่ำกรณีนี้กฎหมำย
ต่ำงประเทศบำงประเทศก�ำหนดให้ประวัติอำชญำกรรมเป็นเหตุแห่งกำรเลือกฎิบัติโดยเฉพำะ อย่ำงไรก็ตำม กฎหมำย
ระหว่ำงประเทศมิได้ก�ำหนดเหตุนี้ไว้อย่ำงชัดแจ้ง นอกจำกนี้ ยังมีเหตุผลและปัจจัยอื่นที่จะต้องน�ำมำประกอบ
กำรพิจำรณำ จึงแยกวิเครำะห์เป็นหัวข้อต่ำงหำกต่อไป
คณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติเห็นว่ำกรณีภำคเอกชนบังคับให้ตรวจเลือดก่อนรับเข้ำท�ำงำน
“…เป็นกำรปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมและอำจละเมิดสิทธิมนุษยชนต่อผู้ติดเชื้อเอชไอวี จึงไม่ควรปิดกั้นเรื่องกำรท�ำงำน
อันเป็นกำรเลือกปฏิบัติโดยเกินจ�ำเป็นของลักษณะประเภทกำรจ้ำงงำนที่เป็นสำระส�ำคัญ ทั้งที่บุคคลที่ติดเชื้อเอช
ไอวีสำมำรถปฏิบัติงำนได้ในสถำนภำพเดียวกันโดยไม่จ�ำกัดทำงสุขภำพอนำมัย” (รำยงำนผลกำรพิจำรณำ ที่ ๓๐๘-
๓๐๙/๒๕๕๘) จะเห็นได้ว่ำ กรณีกำรติดเชื้อเอชไอวี มิได้บัญญัติไว้ชัดแจ้งในฐำนะเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติตำมรัฐธรรมนูญ
แต่อำจตีควำมว่ำอยู่ในเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติกรณี “สุขภำพ” ได้
๔.๔.๘ การเลือกปฏิบัติที่กว้างกว่า “เหตุแห่งการเลือกปฏิบัติ”: ค�าร้องต่อคณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนแห่งชาติ
จำกกำรศึกษำค�ำร้องต่อคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติในบทที่ ๒ พบว่ำมีหลำยกรณีที่ผู้ร้องอ้ำงว่ำ
มีกำร “เลือกปฏิบัติ” เกิดขึ้น ซึ่งมักเป็นกรณีกำรน�ำข้อเท็จจริงสองข้อเท็จจริงมำเปรียบเทียบกันว่ำมีกำรปฏิบัติต่อข้อเท็จ
จริงดังกล่ำวแตกต่ำงกัน อย่ำงไรก็ตำม หำกพิจำรณำภำยใต้กรอบของกฎหมำยสิทธิมนุษยชนแล้วจะเห็นได้ว่ำ ในหลำย
กรณีตำมค�ำร้องนั้น กำรปฏิบัติแตกต่ำงกันดังกล่ำวไม่มีควำมเกี่ยวข้องกับ “เหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ” ตำมกฎหมำยสิทธิ
มนุษยชน อย่ำงไรก็ตำม หำกกำรปฏิบัติแตกต่ำงดังกล่ำวนั้นเป็นกรณีที่ผู้ร้องได้รับควำมไม่เป็นธรรมอำจจะต้องพิจำรณำ
กำรคุ้มครองภำยใต้บริบทของกฎหมำยอื่น เช่น กฎหมำยปกครอง เป็นต้น ตัวอย่ำงของค�ำร้องในลักษณะเช่นนี้มีดังต่อไปนี้
ผู้ร้องอ้ำงว่ำไม่ได้รับควำมเป็นธรรมจำกกำรปฏิบัติของโรงเรียนแห่งหนึ่ง กรณีบุตรสำวถูกเพื่อน
ชำยล่วงละเมิดทำงเพศในโรงเรียนและแจ้งควำมแล้วแต่คดีไม่มีควำมคืบหน้ำ (ค�ำร้องที่ ๔๗๖/๒๕๕๖) กรณีนี้จะเห็น
ได้ว่ำ เป็นกรณีที่ผู้ร้องเห็นว่ำตนไม่ได้รับควำมเป็นธรรมในประเด็นที่ว่ำคดีไม่มีควำมคืบหน้ำ แต่ไม่ปรำกฏว่ำกำรที่คดี
ไม่คืบหน้ำดังกล่ำวเกี่ยวข้องกับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติอย่ำงใดตำมกฎหมำยสิทธิมนุษยชน อย่ำงไรก็ตำม กรณีนี้บุตร
สำวผู้ร้องเป็นผู้พิกำร หำกมีข้อเท็จจริงว่ำกำรที่คดีไม่คืบหน้ำนั้นสืบเนื่องมำจำกสำเหตุควำมพิกำร ก็อำจเข้ำเหตุแห่ง
กำรเลือกปฏิบัติได้ นอกจำกนี้ ส�ำหรับประเด็นกำรถูกล่วงละเมิดทำงเพศอำจเข้ำเหตุกำรคุกคำมทำงเพศ (Harassment)
กรณีผู้ร้องอ้ำงว่ำถูกเลือกปฏิบัติเนื่องจำกมีกำรบังคับใช้กฎหมำยอย่ำงไม่เท่ำเทียมกัน เช่น
พนักงำนสอบสวนแจ้งข้อหำเฉพำะผู้ร้องแต่ไม่แจ้งข้อหำคู่กรณีในกำรทะเลำะวิวำท (ค�ำร้องที่ ๗๔/๒๕๕๕) กรณีนี้
แม้ว่ำอำจมีลักษณะของกำรเปรียบเทียบกำรด�ำเนินกำรกับบุคคลสองคนแตกต่ำงกัน แต่ไม่เกี่ยวข้องกับเหตุแห่งกำร
เลือกปฏิบัติตำมกฎหมำยสิทธิมนุษยชน
283
