Page 268 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 268
กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
กับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ เช่น เพศ ควำมพิกำร เชื้อชำติ ศำสนำ ฯลฯ ตัวอย่ำงเช่น ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุดที่
อ. ๑๕๔/๒๕๔๗ เป็นกรณีที่ผู้ฟ้องคดีเป็นผู้เข้ำร่วมกำรประกวดรำคำซื้อเครื่องวัดส่วนสูงกับผู้ถูกฟ้องคดี ตำมประกำศของ
ผู้ถูกฟ้องคดี เรื่อง ประกวดรำคำซื้อครุภัณฑ์กำรแพทย์ ต่อมำ ผู้ถูกฟ้องคดีได้มีค�ำสั่งยกเลิกกำรประกวดรำคำ เนื่องจำก
เห็นว่ำผู้ฟ้องคดียื่นใบ ร.ง. ๔ เฉพำะล�ำดับที่ ๑ ที่ ๗ และที่ ๙ มิได้ยื่นล�ำดับที่ ๓ ด้วย จึงผิดเงื่อนไขตำมเอกสำรประกวด
รำคำ ผู้ฟ้องคดีอ้ำงว่ำ ก่อนหน้ำนี้ผู้ฟ้องคดีเคยเข้ำร่วมประกวดรำคำกับผู้ถูกฟ้องคดีมำแล้ว ๔ ครั้ง และทุกครั้งผู้ฟ้องคดี
ก็ส่งใบ ร.ง. ๔ ไม่ครบทุกล�ำดับทั้ง ๔ ครั้ง โดยผู้ฟ้องคดีจะส่งเฉพำะล�ำดับที่เห็นว่ำจ�ำเป็นแก่กำรประกวดรำคำในแต่ละ
ครั้งเท่ำนั้น ซึ่งเป็นเอกสำรชุดเดียวกันกับที่ผู้ฟ้องคดีได้ยื่นในกำรประกวดรำคำที่พิพำทครั้งนี้ และได้รับคัดเลือกให้เป็น
คู่สัญญำมำแล้วทุกครั้ง ผู้ฟ้องคดีเห็นว่ำกำรยกเลิกกำรประกวดรำคำครั้งนี้เป็นไปโดยไม่ชอบและท�ำให้เกิดควำมเสียหำย
แก่ผู้ฟ้องคดี จึงน�ำคดีมำฟ้องขอให้เพิกถอนค�ำสั่งยกเลิกกำรประกวดรำคำของผู้ถูกฟ้องคดีดังกล่ำว ศำลปกครองสูงสุด
วินิจฉัยว่ำ แม้ใบ ร.ง. ๔ ที่สมบูรณ์จะต้องประกอบด้วยเอกสำรจ�ำนวน ๑๐ ล�ำดับ แต่ในกำรประกวดรำคำซื้อเครื่องวัด
ส่วนสูงของผู้ถูกฟ้องคดีหลำยครั้งที่ผ่ำนมำ ผู้ฟ้องคดีรวมทั้งผู้เสนอรำคำรำยอื่นซึ่งเสนอรำคำเครื่องวัดส่วนสูงที่ผลิตจำก
โรงงำนของผู้ฟ้องคดีก็มิได้ยื่นใบ ร.ง. ๔ ครบทั้ง ๑๐ ล�ำดับ ยื่นแต่เพียงใบอนุญำตประกอบกิจกำรโรงงำนอุตสำหกรรม
ล�ำดับที่ ๑ อย่ำงเดียว ก็ได้รับคัดเลือกให้เข้ำท�ำสัญญำกับผู้ถูกฟ้องคดีรวม ๕ ครั้ง ซึ่งผู้ถูกฟ้องคดีก็ให้กำรผ่อนผันมำตลอด
จึงแสดงว่ำกำรยื่นใบ ร.ง. ๔ ล�ำดับที่ ๑ ล�ำดับที่ ๗ และล�ำดับที่ ๙ ของผู้ฟ้องคดีไม่เป็นกำรผิดเงื่อนไขในส่วนที่เป็นสำระ
ส�ำคัญ เมื่อปรำกฏว่ำผู้ถูกฟ้องคดีได้เคยใช้ดุลพินิจพิจำรณำว่ำกำรยื่นใบ ร.ง. ๔ ไม่ครบทุกล�ำดับมิใช่กำรผิดเงื่อนไขของ
เอกสำรประกวดรำคำในส่วนที่เป็นสำระส�ำคัญแล้ว เมื่อไม่ปรากฏว่าการประกวดราคาครั้งนี้กับครั้งที่ผ่านมามีข้อเท็จจริง
ต่างกัน ผู้ถูกฟ้องคดีจึงมีหน้ำที่ผูกพันกับกำรใช้ดุลพินิจดังกล่ำว เว้นแต่ผู้ถูกฟ้องคดีจะก�ำหนดไว้ชัดเจนในกำรประกวด
รำคำครั้งนี้ว่ำผู้เสนอรำคำจะต้องยื่นใบ ร.ง. ๔ ครบทั้ง ๑๐ ล�ำดับ กรณีจึงเห็นได้ว่ำกำรยกเลิกกำรประกวดรำคำเนื่องจำก
ผู้ฟ้องคดีไม่น�ำใบ ร.ง. ๔ ล�ำดับที่ ๓ ยื่นประกอบกำรเสนอรำคำ ไม่มีเหตุผลอันควรและเป็นการเลือกปฏิบัติต่อกรณีที่มี
ข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน รวมทั้งไม่เป็นไปตำมหลักเกณฑ์ของระเบียบส�ำนักนำยกรัฐมนตรีว่ำด้วยกำรพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕
กำรยกเลิกกำรประกวดรำคำจึงเป็นไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมำย
จำกคดีนี้จะเห็นได้ว่ำ ในกำรพิจำรณำคดีปกครองเกี่ยวกับค�ำสั่งที่มิชอบด้วยกฎหมำยนั้น ศำลได้เปรียบ
เทียบค�ำสั่งที่พิพำทจำกข้อเท็จจริงที่มีลักษณะเดียวกันว่ำค�ำสั่งดังกล่ำวเกิดขึ้นโดยเป็นปฏิบัติที่แตกต่ำงกันต่อข้อเท็จจริง
เหมือนกันจึงเป็นกำรเลือกปฏิบัติ ทั้งนี้ จะเห็นได้ว่ำคดีนี้เป็นกำรเปรียบเทียบกำรปฏิบัติต่อบุคคลคนเดียวกันคือผู้ฟ้องคดี
กล่ำวคือ เปรียบเทียบกำรปฏิบัติของรัฐต่อผู้ฟ้องคดีในข้อเท็จจริงที่ผ่ำนมำในอดีตเปรียบเทียบกับกำรปฏิบัติที่พิพำทใน
คดีนี้ นอกจำกนี้ ยังแสดงให้เห็นว่ำ คดีนี้มิได้เป็นกำรเปรียบเทียบระหว่ำงบุคคลสองคนกำรปฏิบัติที่แตกต่ำงดังกล่ำวมิได้
เกี่ยวข้องกับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ เช่น เพศ ควำมพิกำร เชื้อชำติ ศำสนำ ฯลฯ
จำกกำรศึกษำพบว่ำในคดีปกครองที่เกี่ยวข้องกับกำรจัดซื้อจัดจ้ำง กำรประกวดรำคำซึ่งมีประเด็นว่ำกำร
ก�ำหนดคุณสมบัติผู้เสนอรำคำเป็นกำรเลือกปฏิบัตินั้น มักจะไม่เกี่ยวข้องกับเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ เช่น เพศ ควำมพิกำร
เชื้อชำติ ศำสนำ ฯลฯ เช่น กำรก�ำหนดคุณสมบัติของผู้เสนอรำคำก่อสร้ำงอำคำรโดยพิจำรณำจำกผลงำนกำรก่อสร้ำง
ประเภทเดียวกันในวงเงินที่ก�ำหนด ศำลปกครอง (ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุดที่ อ.๕-อ.๖/๒๕๔๖) ตัดสินว่ำ หลักเกณฑ์
ที่ก�ำหนดตำมมติคณะรัฐมนตรีและข้อก�ำหนดของคณะกรรมกำรว่ำด้วยกำรพัสดุในเรื่องผลงำนกำรก่อสร้ำงที่ให้ก�ำหนด
คุณสมบัติผู้เสนอรำคำว่ำ ต้องมีผลงำนก่อสร้ำงประเภทเดียวกันในวงเงินเพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่ำ ๑๘๕,๐๐๐,๐๐๐ บำท ซึ่งไม่
เกินร้อยละ ๕๐ ของวงเงินงบประมำณ ไม่ขัดต่อระเบียบส�ำนักนำยกรัฐมนตรีว่ำด้วยกำรพัสดุ พ.ศ. ๒๕๓๕ ประกอบกับ
กำรประกวดรำคำครั้งที่สองที่พิพำทนั้น มีผู้ยื่นซองประกวดรำคำถึง ๑๔ รำย ซึ่งเห็นได้ว่ำไม่เป็นกำรกีดกันหรือสร้ำงภำระ
267
