Page 267 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 267
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
ในบำงกรณีผู้ฟ้องคดีปกครองอ้ำงว่ำถูกเลือกปฏิบัติและมีกำรใช้ดุลพินิจโดยมิชอบ ศำลพิจำรณำจำก
ปัจจัยที่เกี่ยวข้องแล้วตัดสินว่ำมีกำรเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรม ทั้งนี้ แม้ว่ำกรณีดังกล่ำวไม่ปรำกฏเหตุแห่งกำรเลือก
ปฏิบัติ เช่น เพศ ควำมพิกำร ฯลฯ เช่น ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุดที่ อ. ๓๙๙/๒๕๕๑ กรณีนี้เป็นคดีปกครองที่ผู้ฟ้อง
คดีผ่ำนเกณฑ์ประเมิน แต่ผู้ถูกฟ้องคดีไม่ต่อสัญญำจ้ำงให้แก่ผู้ฟ้องคดี โดยองค์กำรบริหำรส่วนต�ำบลผู้ถูกฟ้องคดีอ้ำงว่ำ
เหตุที่ไม่พิจำรณำจ้ำงผู้ฟ้องคดีต่อไปเป็นเพรำะต�ำแหน่งที่ว่ำงนี้มีแผนที่จะใช้บรรจุนำงสำว ภ. เข้ำเป็นพนักงำนส่วนต�ำบล
ตำมแผนอัตรำก�ำลัง ๓ ปี ศำลเห็นว่ำ กรณีของนำงสำว ภ. เป็นกำรบรรจุผู้สอบแข่งขันได้ เข้ำรับรำชกำรเป็นพนักงำน
ส่วนต�ำบลในต�ำแหน่งเจ้ำพนักงำนกำรเงินและบัญชี มิใช่บรรจุเข้ำปฏิบัติงำนในต�ำแหน่งเจ้ำหน้ำที่กำรเงินและบัญชี ซึ่ง
เป็นต�ำแหน่งลูกจ้ำงชั่วครำวเหมือนกับผู้ฟ้องคดี นอกจำกนี้ ศำลยังเห็นว่ำ ผลกำรสอบข้อเท็จจริงของคณะกรรมกำรสอบ
ข้อเท็จจริง น่ำเชื่อได้ว่ำเหตุที่ผู้ถูกฟ้องคดีไม่จ้ำงผู้ฟ้องคดีเข้ำปฏิบัติงำนต่อ เนื่องจำกผู้ถูกฟ้องคดีไม่ชอบพี่ชำยและบิดำ
ของผู้ฟ้องคดีที่ชอบมำวุ่นวำยในองค์กำรบริหำรส่วนต�ำบล และมีปัญหำขัดแย้งกับผู้บริหำรเป็นกำรส่วนตัว ดังนั้น ศำล
จึงตัดสินว่ำ กำรที่ผู้ฟ้องคดีผ่ำนเกณฑ์ประเมิน แต่ผู้ถูกฟ้องคดีไม่ต่อสัญญำจ้ำงให้แก่ผู้ฟ้องคดีโดยไม่มีเหตุผลอันควร จึง
เป็นกำรเลือกปฏิบัติและใช้ดุลพินิจโดยไม่ชอบด้วยกฎหมำย
จะเห็นได้ว่ำคดีนี้ผู้ฟ้องคดีกล่ำวอ้ำงมำพร้อมกันว่ำตนถูกเลือกปฏิบัติและมีกำรใช้ดุลพินิจโดยมิชอบ ทั้งนี้
ศำลได้พิจำรณำข้อเท็จจริงที่เกี่ยวข้องแล้วเห็นด้วยกับข้ออ้ำงตำมฟ้อง โดยเฉพำะข้อเท็จจริงอันเป็นสำเหตุแห่งค�ำสั่งไม่
จ้ำงนั้นศำลพบว่ำเกี่ยวข้องกับเหตุผลส่วนตัวซึ่งไม่ใช่เหตุอันควร อย่ำงไรก็ตำม เหตุผลส่วนตัวอันเป็นเหตุให้ผู้ถูกฟ้องคดี
ไม่ได้รับกำรจ้ำงต่อนั้นมิได้จัดอยู่ในเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ เช่น เพศ ควำมพิกำร เชื้อชำติ ศำสนำ ฯลฯ จึงอำจกล่ำวได้
ว่ำในกำรพิจำรณำคดีเกี่ยวกับกำรเลือกปฏิบัตินั้น ศำลปกครองใช้กรอบกำรพิจำรณำกว้ำงกว่ำเหตุแห่งกำรเลือกปฏิบัติ
ดังกล่ำว โดยพิจำรณำรวมไปกับกำรใช้ดุลพินิจโดยมิชอบซึ่งอำจครอบคลุมเหตุต่ำง ๆ นอกเหนือจำกเหตุแห่งกำรเลือก
ปฏิบัติโดยทั่วไป
เช่นเดียวกับ ค�ำพิพำกษำศำลปกครองสูงสุดที่ อ.๒๕/๒๕๔๗ ที่มีประเด็นว่ำ กำรใช้ดุลพินิจของผู้ถูกฟ้อง
คดีชอบหรือไม่และเป็นกำรเลือกปฏิบัติหรือไม่ โดยศำลปกครองเห็นว่ำ “…เมื่อข้อเท็จจริงปรำกฏว่ำผู้ฟ้องคดีมีคุณสมบัติ
ครบถ้วนตำมหลักเกณฑ์กำรพิจำรณำอนุญำต รวมทั้งคณะกรรมกำรตรวจพิจำรณำคนเข้ำเมืองได้มีมติอนุญำตให้ผู้ฟ้อง
คดีมีถิ่นที่อยู่เพื่อกำรลงทุนเป็นกรณีพิเศษตำมค�ำขอแล้ว และตั้งแต่มีกำรเริ่มโครงกำรดึงนักลงทุนเป็นกรณีพิเศษ ในวันที่
๑ กรกฎำคม ๒๕๔๐ จนถึงปัจจุบัน ผู้ถูกฟ้องคดีได้ใช้หลักเกณฑ์ดังกล่ำวและมีควำมเห็นชอบให้คนต่ำงด้ำวที่ขออนุญำต
เข้ำมำมีถิ่นที่อยู่เพื่อกำรลงทุนเป็นกรณีพิเศษ โดยมีหลักฐำนกำรลงทุนด้วยกำรฝำกเงินประจ�ำกับธนำคำรภำยในประเทศ
เช่นเดียวกับผู้ฟ้องคดี จ�ำนวนทั้งสิ้น ๔๐๔ คน ประกอบกับหลักเกณฑ์ตำมข้อ ๒.๓.๔ และข้อ ๒.๓.๕ ของประกำศ
ส�ำนักงำนตรวจคนเข้ำเมืองไม่ขัดกับหลักเกณฑ์ตำมข้อ ๒ (๒) ของประกำศกระทรวงมหำดไทยฯ ดังนั้น กำรที่ผู้ถูกฟ้อง
คดีมีค�ำสั่งไม่เห็นชอบตำมค�ำขอของผู้ฟ้องคดี จึงเป็นค�ำสั่งที่เนื่องมำจำกกำรใช้ดุลพินิจโดยมิชอบด้วยเจตนำรมณ์ของ
กฎหมำยและมีลักษณะเป็นกำรเลือกปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรม....” จะเห็นได้ว่ำกรณีนี้ไม่ได้มีกำรเปรียบเทียบระหว่ำงผู้ฟ้อง
คดีกับบุคคลอื่นที่มีลักษณะ “เหมือนกัน” แต่ได้รับกำรปฏิบัติแตกต่ำงกัน โดยศำลพิจำรณำประเด็นกำรเลือกปฏิบัติรวม
กันกับกำรใช้ดุลพินิจโดยมิชอบ
กำรที่เจ้ำพนักงำนของรัฐมีกำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกันระหว่ำงกรณีที่มีข้อเท็จจริงอย่ำงเดียวกันนั้น ศำล
ปกครองตัดสินว่ำเป็นกำรเลือกปฏิบัติ ทั้งนี้ แม้ว่ำจะเป็นกำรเปรียบเทียบระหว่ำงข้อเท็จจริงสองกรณีที่เกี่ยวกับบุคคล
เดียวมิใช่ระหว่ำงบุคคลสองคนที่ได้รับกำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกัน นอกจำกนี้ กำรปฏิบัติที่แตกต่ำงกันดังกล่ำวมิได้เกี่ยวข้อง
266
