Page 209 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 209
สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
คำาร้องของผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำาร้องขอให้แก้ไขหรือเปลี่ยนแปลง หรือยกเลิกข้อกำาหนดเกี่ยวกับการใช้
ประโยชน์ที่ดินของผังเมืองรวม ตามมติในการประชุมคณะกรรมการผังเมือง ครั้งที่ 9/2550 เมื่อวันที่ 14
กันยายน พ.ศ. 2550 โดยหลักเกณฑ์การพิจารณาคำาร้องของผู้มีส่วนได้เสียยื่น คำาร้องขอให้แก้ไขหรือ
เปลี่ยนแปลง หรือยกเลิกข้อกำาหนดเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์ที่ดินของผังเมืองรวม ข้อ 4 ระบุว่า คำาร้องที่ได้
ยื่นให้ประกอบด้วย
“1. หลักฐานแสดงว่าตนเป็นผู้มีส่วนได้เสีย ซึ่งประกอบด้วย สำาเนาบัตรประจำาตัวประชาชน
หรือบัตรอื่นใดที่ทางราชการออกให้ และข้อความระบุแสดงว่าตนเป็นผู้มีส่วนได้เสีย และ
ความต้องการที่จะให้แก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงหรือยกเลิกข้อกำาหนดจากเดิมเป็นของใหม่
พร้อมทั้งเหตุผลประกอบ...”
จะเห็นได้ว่าบทบัญญัติตามกฎหมายผังเมืองที่เกี่ยวข้องกับขั้นตอนการรับฟังความคิดเห็นของ
ประชาชนมิได้กำาหนดนิยามของ “ผู้มีส่วนได้เสีย” ไว้เป็นการเฉพาะ ดังนี้ การตีความผู้มีส่วนได้เสียจึงต้อง
ตีความในความหมายอย่างกว้าง เพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิของประชาชนและชุมชนในการดำารงชีพอย่าง
ปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่จะไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอนามัย สวัสดิภาพ หรือคุณภาพชีวิต
ของตน ซึ่งจากการศึกษาพบว่า ปัจจุบันมีการตีความผู้มีส่วนได้เสียที่กว้างอยู่แล้ว โดยเพียงแต่แสดงได้ว่า
ตนเป็นผู้มีส่วนได้เสียอย่างไร คำาร้องเพื่อขอเปลี่ยนแปลงแก้ไขร่างผังเมืองนั้นก็จะได้รับการนำาไปพิจารณา
นอกจากนี้ สิทธิในการแสดงข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการวางและจัดทำาผังเมืองรวม ตามมาตรา 19 ควร
เปิดโอกาสให้แก่ประชาชนในวงกว้าง และยิ่งต้องหมายความรวมถึงผู้มีส่วนได้เสียในการดำาเนินการวางและ
จัดทำาผังเมืองรวมด้วย เนื่องจากขั้นตอนในการแสดงข้อคิดเห็นต่อผังเมืองรวมดังกล่าว เป็นขั้นตอนที่สำาคัญ
เพื่อชี้แจง ทำาความเข้าใจกับประชาชนในช่วงก่อนการดำาเนินการวางหรือจัดทำาผังเมืองรวม แต่จากการศึกษา
พบว่ากฎกระทรวงกำาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไขในการโฆษณา การประชุม และการแสดงข้อคิดเห็น
ของประชาชนในการวางและจัดทำาผังเมืองรวม พ.ศ. 2552 ที่กำาหนดหลักเกณฑ์ในเรื่องผู้มีสิทธิแสดง
ข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการวางและจัดทำาผังเมืองรวม ยังไม่ครอบคลุมถึงกลุ่มบุคคลผู้ที่มีส่วนได้เสียอย่างทั่วถึง
ทั้งนี้ การใช้สิทธิในการแสดงข้อคิดเห็น ตามมาตรา 19 และการรับคำาร้องของผู้มีส่วนได้เสียตาม
มาตรา 23 ดังกล่าวข้างต้น ยังไม่มีหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนสำาหรับประชาชนทั่วไปในการที่จะสามารถพิจารณา
ได้ว่าตนเองมีสิทธิในการแสดงข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการวางและจัดทำาผังเมืองรวม หรือเป็นผู้มีส่วนได้เสียซึ่งมี
สิทธิยื่นคำาร้องให้แก้ไขเปลี่ยนแปลงร่างผังเมืองหรือไม่ ซึ่งมีผลต่อการตัดสินใจเข้ามาใช้สิทธิในการมีส่วนร่วม
ของประชาชน
5.1.4 คำาร้องของผู้มีส่วนได้เสีย ที่ยื่นเมื่อพ้นกำาหนดระยะเวลา 90 วันตามกฎหมาย
ตามมาตรา 24 แห่งพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2518 ที่กำาหนดให้ “ภายในกำาหนดเก้าสิบวัน
ตั้งแต่วันปิดประกาศในมาตรา 23 ผู้มีส่วนได้เสียผู้ใดมีหนังสือถึงสำานักผังเมืองหรือเจ้าพนักงานท้องถิ่น
208
