Page 214 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 214
ผังเมืองกับก�รคุ้มครองสิทธิชุมชน
และสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
ตัวอย่างเช่น กรณีการดำาเนินโครงการโรงไฟฟ้าหนองแซง อำาเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี ซึ่งอยู่ใน
เขตการจัดทำาผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี โดยขั้นตอนการจัดทำาผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรีเริ่มดำาเนินการ
เมื่อปี 2546 และได้ดำาเนินการขั้นตอนต่างๆ ถึงขั้นที่คณะรัฐมนตรีพิจารณารับหลักการตั้งแต่วันที่ 15 มิถุนายน
2550 ขั้นตอนที่เหลือในการประกาศบังคับใช้ผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี ได้แก่
1) คณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา
2) คณะกรรมการกฤษฎีกาส่งร่างผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรีให้คณะรัฐมนตรีรับทราบ
3) ส่งร่างผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรีให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยลงนาม
4) กรมโยธาธิการและผังเมืองส่งกฎกระทรวงไปประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ตามร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรีดังกล่าว พื้นที่ตั้งโครงการโรงไฟฟ้า
หนองแซงถูกกำาหนดให้เป็นที่ดินประเภทอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรม ซึ่งห้ามก่อสร้างโรงไฟฟ้า และ
ในระหว่างที่ไม่มีการประกาศใช้กฎกระทรวงฯ ดังกล่าว เจ้าพนักงานการผังก็ไม่ได้ใช้อำานาจหน้าที่ในการ
ประกาศกำาหนดหลักเกณฑ์การใช้ประโยชน์ทรัพย์สิน โดยห้ามใช้ที่ดินเพื่อประกอบกิจการโรงงานทุกประเภท
เว้นแต่โรงงานขนาดเล็กตามที่กำาหนดไว้ในบัญชีแนบท้ายกฎกระทรวงฯ ในพื้นที่ที่ตามร่างกฎกระทรวงฯ
กำาหนดให้เป็นที่ดินประเภทอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรม ซึ่งรวมถึงพื้นที่อำาเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี
ด้วย ทำาให้พื้นที่ยังถูกใช้และหรืออาจถูกใช้ไปในกิจการที่ขัดหรือแย้งต่อร่างกฎกระทรวงฯ มาอย่างต่อเนื่อง
นับแต่ปี 2548 กล่าวคือ ได้มีการใช้พื้นที่อำาเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี เพื่อก่อสร้างโรงงานอันขัดต่อ
ร่างกฎกระทรวงอย่างน้อย 4 โรงงาน ได้แก่ โรงงานผลิตสารป้องกันและกำาจัดศัตรูพืช โรงงานผลิต
ผลิตภัณฑ์จากพลาสติก โรงงานผลิตเครื่องปั้นดินเผา และโรงงานตัดและเชื่อมโลหะทั่วไป
ความล่าช้าในการจัดทำาผังเมืองและโดยที่ไม่มีการกำาหนดหลักเกณฑ์การใช้ประโยชน์ทรัพย์สิน
ห้ามกิจการที่ขัดต่อผังเมืองดังกล่าว ทำาให้เจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติการผังเมืองไม่สามารถบรรลุผลได้
และทำาให้ประชาชนที่อาศัยอยู่ในจังหวัดสระบุรีไม่ได้รับการคุ้มครองตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติ
การผังเมือง เพราะหน่วยงานรัฐยังคงอนุญาตให้มีการใช้ประโยชน์ที่ดินประกอบกิจการต่างๆ ในพื้นที่
จังหวัดสระบุรี แม้จะขัดต่อร่างกฎกระทรวงฯ ที่กำาลังจะประกาศบังคับใช้ ส่งผลให้สิทธิในการมีชีวิตอยู่ใน
สิ่งแวดล้อมที่ดีของประชาชนในอำาเภอหนองแซง จังหวัดสระบุรี รวมถึงประชาชนที่อาศัยอยู่ในจังหวัด
สระบุรี ที่จะได้รับการคุ้มครองเมื่อมีการประกาศบังคับใช้ผังเมืองรวมจังหวัด หรือประกาศกำาหนดหลักเกณฑ์
การใช้ประโยชน์ทรัพย์สินไม่ได้รับการคุ้มครอง อีกทั้งยังเป็นการละเมิดสิทธิชุมชนที่รัฐธรรมนูญแห่ง
ราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 66 และมาตรา 67 ได้รับรองและคุ้มครองไว้ด้วย จึงนำามาสู่
การฟ้องร้องดำาเนินคดีต่อศาลปกครอง เพื่อขอให้ศาลพิพากษาให้หน่วยงานดำาเนินการประกาศใช้
กฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี โดยในระหว่างที่ยังไม่มีการประกาศใช้บังคับ
กฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี ขอให้มีการประกาศกำาหนดหลักเกณฑ์การใช้
213
