Page 173 - แด่ศักดิ์ศรีเสมอกันทุกชั้นชน : วรรณกรรมกับสิทธิมนุษยชนศึกษา
P. 173
172 แดศักดิ์ศรีเสมอกันทุกชั้นชน
ต่อมาจึงพบว่ามีกวีนิพนธ์ที่กล่าวบริภาษและตําหนิผู้นํารัฐซึ่งเขาถือว่าเป็นผู้ที่ทําให้เกิดความสูญเสียขึ้นแก่
ประชาชนไทย
5
ในกวีนิพนธ์ “คนดีศรีอโยธยา” ของทวีปวร ที่แต่งขึ้นเพื่อรําลึกและเชิดชูเกียรตินายปรีดี พนมยงค์
เนื่องในวันปรีดี พ.ศ.2536 มีการกล่าวบริภาษ “ท่านผู้นํา” เพื่อเปรียบให้เห็นภาพความต่างกันระหว่างนาย
ปรีดีกับท่านผู้นําในขณะนั้น (จอมพล ป. พิบูลสงคราม) เพื่อแสดงให้เห็นว่านายปรีดีมีคุณูปการต่อประเทศ
มากมาย ส่วน “ลัทธิเชื่อผู้นําที่จะทําให้ชาติพ้นภัย” ตามที่รัฐกล่าว แท้จริงหาเป็นเช่นนั้นไม่ ซึ่งลักษณะเช่นนี้
เองที่แสดงให้เห็นว่ากวีได้ตระหนักถึงการมีอยู่ของสิทธิในการแสดงความคิดเห็นและการมีส่วนร่วมทางการ
เมือง ดังความตอนหนึ่งว่า
สงครามใหญ่ยาตรมา ครานี้ไซร้ไป่สู้ ไป่คิดกู้ชาติไทย ฝักใฝ่ข้างญี่ปุ่น เป็นสมุน
กลับบังอาจ ถึงประกาศสงคราม ผลีผลามบ้าเกินคน ทางอับจนสิ้นแล้ว โอ้อนาถชาติ
ทะแกล้ว กลับสิ้นสมองตัน เตลิดเฮย [...]
คืนวันอันทุรกรรมกระหน่ําภวะประลัย
ญี่ปุ่นพิชิตไทย ทุเรศ
ท่านผู้นําริระยําเผยอคุณะพิเศษ
โอหังเพราะคลั่งเดช ประดา
ชาติไทยไกรกิร์ติผองผยองประลุมหา
อํานาจประกาศกล้า พิกล [...]
ยามเกิดวิกฤตวิการ เพลิงรุทรรําบาญ
ทดสอบศักยภาพผู้นํา [...]
จอมพลเกริกไกรไพศาล หดหัวเคยหาญ
ญี่ปุ่นศักดามหามิตร
(ทวีปวร, 2539: 137-141)
นอกจากนี้ทวีปวรยังได้แสดงทัศนคติในเรื่องการต่อต้านสงคราม กวีจะแสดงถึงความโหดร้ายอย่าง
รุนแรงของสงคราม โดยใช้น้ําเสียงที่กล่าวออกมาแบบเกรี้ยวกราด รุนแรง ซึ่งใช้คําและน้ําเสียงดังกล่าวเพื่อ
นําพาผู้อ่านให้เสมือนได้ไปประสบภาวะนั้นด้วยตนเอง เช่นในบทกวีซึ่งตัดตอนจาก “พระจันทร์เป็นสีเลือด” ที่ว่า
5 นายปรีดี พนมยงค์ และสหายในกลุ่มคณะราษฎรฝ่ายพลเรือนหลายคน อาทิ นายทวี บุณยเกตุ นายควง อภัยวงศ์
ได้ต่อต้านการตัดสินใจของรัฐบาลที่ประกาศเป็นพันธมิตรกับญี่ปุ่น และต่อมาได้กลายมาเป็นขบวนการเสรีไทยในประเทศ โดย
ร่วมมือกับ ม.ร.ว.เสนีย์ ปราโมช เอกอัครราชทูตไทยประจําสหรัฐอเมริกา ผู้ไม่อาจยอมรับการของรัฐบาลไทย และได้ประกาศ
ขบวนการเสรีไทยขึ้นที่ทางสหรัฐอเมริกา ในวันที่ 12 ธันวาคม พ.ศ.2484 พร้อมกับขบวนการเสรีไทยในที่อื่นๆ ก็ได้เกิดขึ้น
เช่นกัน.