Page 46 - วารสารวิชาการสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม - ธันวาคม 2561)

ปีที่ 3 ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม - ธันวาคม 2561) 45

(Necessity in a democratic society) หลักสำาคัญของเกณฑ์ข้อนี้สรุปได้ว่า แม้กฎหมายที่จำากัดเสรีภาพในการ

แสดงความคิดเห็นจะมีวัตถุประสงค์เพื่อปกป้องประโยชน์สำาคัญ เช่น ความมั่นคง ความปลอดภัยสาธารณะ ฯลฯ

แต่กฎหมายดังกล่าวต้องมีความจำาเป็น (Necessity) และได้สัดส่วนกับวัตถุประสงค์ดังกล่าวด้วย (Proportionate
to the aim pursued) ในการวินิจฉัยว่ากฎหมายที่พิพาทนั้นสอดคล้องกับเกณฑ์ด้านความจำาเป็นและได้สัดส่วน

หรือไม่ ศาลต่างประเทศพิจารณาจากหลายปัจจัย โดยผู้เขียนจะจำาแนกวิเคราะห์ตามเหตุผลของกฎหมายในการ

จำากัดเสรีภาพ
เหตุผลเกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐ (National security) กฎหมายที่จำากัดการแสดงความคิดเห็น

ด้วยเหตุผลนี้จะต้องมีความจำาเป็นเพื่อปกป้องผลกระทบอย่างเป็นรูปธรรมอันอาจเกิดจากการแสดงความคิดเห็น
นั้น โดยต้องจำาแนกระหว่างการแสดงความคิดเห็นที่มีลักษณะกระตุ้นยั่วยุให้เกิดความรุนแรงทางกายภาพ

(Violence) กับการแสดงความคิดเห็นวิพากษ์วิจารณ์ที่ไม่มีลักษณะก่อให้เกิดความรุนแรงคดีในกรอบกฎหมาย

สิทธิมนุษยชนที่ตัดสินตามหลักการนี้ เช่น
• กรณีกฎหมายที่ควบคุมเนื้อหาข้อมูลกระตุ้นยั่วยุ (Incite) หรือโฆษณาชวนเชื่อ (Propaganda)

ศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปใช้เกณฑ์สำาคัญในการจำาแนกก็คือ เนื้อหาดังกล่าวถึงขั้นกระตุ้นให้เกิดการกระทำาอันเป็น
ความรุนแรง (Call for the use of violence) หรือไม่ หากกฎหมายควบคุมเนื้อหาซึ่งยังไม่ถึงขั้นก่อให้เกิด

17
ความรุนแรงก็จะไม่สอดคล้องกับหลักความจำาเป็นและได้สัดส่วน
• กรณีกฎหมายเกี่ยวกับ “Hate speech” อันเกี่ยวข้องกับเหตุแห่งการเลือกปฏิบัติ (Discrimination
18
ground) ศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปใช้ปัจจัยด้านการกระตุ้นให้เกิดความรุนแรงเช่นเดียวกัน โดยมีแนววินิจฉัยว่า
(1) กฎหมายห้ามการสื่อสารในลักษณะโต้แย้งคัดค้านหรือไม่เห็นด้วยที่ไม่ถึงขั้นกระตุ้นให้เกิดความรุนแรง

(Incite violence) ไม่สอดคล้องกับหลักความจำาเป็นและได้สัดส่วน (2) กฎหมายที่ห้ามการแสดงความเห็นโต้แย้ง
19
20
คัดค้านที่ถึงขั้นกระตุ้นให้เกิดความรุนแรง (call to violence) สอดคล้องกับหลักความจำาเป็นและได้สัดส่วน

17 From Sürek v. Turkey (No. 3), 8 July 1999 ; Hogefeld v. Germany (decision), No. 35402/97,
20 January 2000; Güzel v. Turkey (No. 1) (decision), No. 54479/00, 20 September 2005.
18 จาก รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ (น. 448-
497), โดย คณาธิป ทองรวีวงศ์, กัณฑิมา ช่างทำา, ภคมน สืบไชย, กุสุมา สุนประชา, ชลธิชา สมสะอาด, 2560, กรุงเทพฯ:
สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ. สืบค้นจาก http://library.nhrc.or.th/ulib/document/ebook/
E09414/ebook.html
19 From Han v. Turkey, No. 50997/99, judgment of 13 September 2005; Osman Özçelik
and others v. Turkey, No. 55391/00, judgment of 20 October 2005.
20 From Zana v. Turkey, judgment of 25 November 1997.