Page 85 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565
P. 85
รายงานผลการประเมินสถานการณ์ 83
ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2565
อย่างไรก็ตาม การจัดการที่ดินและการจัดการ ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อให้สอดคล้องกับ
ทรัพยากรป่าไม้ ซึ่งเกิดขึ้นจากโครงการของรัฐในอดีตและ สิทธิชุมชนในการจัดการบ�ารุงรักษา และใช้ประโยชน์ รวมถึง
ส่งผลกระทบต่อที่อยู่อาศัยและที่ท�ากินของประชาชน การมีส่วนร่วมกับรัฐในการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
ยังไม่ได้รับการแก้ไขอย่างเสร็จสิ้น และปัญหายังคงปรากฏ ในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ให้มีความยั่งยืนและเป็นธรรม
ให้เห็นอย่างต่อเนื่องในปี 2565 โดยเฉพาะกรณีพื้นที่ 3) รัฐบาลโดย ยธ. ควรเร่งด�าเนินการจัดท�า
ทับซ้อนระหว่างเขตป่าอนุรักษ์กับที่อยู่อาศัยและที่ดิน กฎหมายนิรโทษกรรมแก่ราษฎรซึ่งได้รับความเสียหาย
ท�ากินของประชาชน การจัดสรรที่ดินให้แก่ประชาชนตาม หรือได้รับผลกระทบจากการด�าเนินนโยบายของรัฐ
นโยบายของ คทช. ยังไม่แล้วเสร็จและมีความคืบหน้า โดยเน้นการมีส่วนร่วมจากภาคส่วนต่าง ๆ และมีหลักประกัน
ล่าช้าเพียงร้อยละ 25 ของพื้นที่เป้าหมาย ประชาชนที่ ว่าหลักเกณฑ์พิจารณาให้ความช่วยเหลือจะครอบคลุม
ได้รับผลกระทบจากนโยบายด้านการอนุรักษ์และปกป้อง ประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากนโยบายด้านการอนุรักษ์
การบุกรุกหรือท�าลายทรัพยากรป่าไม้ โดยเฉพาะคดี และปกป้องการบุกรุกหรือท�าลายทรัพยากรป่าไม้ และ
ที่ประชาชนรายหนึ่งถูกศาลฎีกาพิพากษาจ�าคุกและปรับ ไม่ควรมีการด�าเนินคดีเพิ่มหากปัญหาการทับซ้อน
เนื่องจากถูกกล่าวหาว่าบุกรุกป่าสงวน ทั้งที่พื้นที่ดังกล่าว ของที่ดินยังไม่ได้รับการแก้ไข
มีการอยู่อาศัยมาก่อนประกาศเขตป่าสงวน รวมไปถึง
การจัดท�ากฎหมายล�าดับรองของกฎหมายเกี่ยวกับการ 2. สิทธิชุมชนในโครงกำรพัฒนำของรัฐ
จัดการทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่ยังคงมี หรือเอกชน
ความล่าช้าและมีข้อห่วงกังวลจากภาคประชาสังคมว่าจะขาด
หลักประกันด้านการมีส่วนร่วมและการค�านึงถึงรูปแบบ
วิถีชีวิตของประชาชนตามที่ได้รับการรับรองในรัฐธรรมนูญ
มาตรา 43 (2) และมาตรา 57 (2)
ข้อเสนอแนะในกำรส่งเสริมและคุ้มครอง
สิทธิมนุษยชน
กสม. เห็นควรมีข้อเสนอแนะ ดังนี้ ที่มา ส�านักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
1) รัฐบาลควรมอบหมาย คทช. ทส. และ
หน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องพิจารณาปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้อง สถำนกำรณ์ ปัญหำหรืออุปสรรค
กับสิทธิชุมชน การจัดการที่ดิน ทรัพยากรธรรมชาติและ กรณีโครงการพัฒนาของรัฐ
สิ่งแวดล้อม โดยค�านึงถึงการมีส่วนร่วมของประชาชน จากการติดตามสถานการณ์ด้านสิทธิชุมชนใน
ที่อยู่อาศัยมาก่อนประกาศแนวเขตป่าอนุรักษ์หรือเขตอุทยาน โครงการพัฒนาของรัฐ ยังคงพบปัญหาที่เกี่ยวข้องกับ
เร่งรัดการปรับปรุงแนวเขตที่ดินของรัฐแบบบูรณาการ การใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่อาจส่งผลกระทบต่อชุมชน
มาตราส่วน 1:4000 (One map) รวมทั้งเร่งพิสูจน์สิทธิ และสิ่งแวดล้อม การด�าเนินโครงการพัฒนาหลายแห่ง
การถือครองที่ดินในเขตที่ดินประเภทต่าง ๆ ของรัฐ ขาดการค�านึงถึงการมีส่วนร่วมของบุคคลและชุมชน
ให้แก่ประชาชนตามแนวทางจัดการที่ดินท�ากินชุมชนตาม ที่เพียงพอ การเปิดเผยข้อมูลการด�าเนินการไม่โปร่งใส
พ.ร.บ. คณะกรรมการนโยบายที่ดินแห่งชาติ พ.ศ. 2562 น�ามาซึ่งการคัดค้านและการไม่ยอมรับจากชุมชนและ
2) รัฐบาลควรมอบหมาย ทส. พิจารณาเร่งรัดการตรา ภาคประชาสังคม เช่น โครงการผันน�้ายวมลงสู่เขื่อนภูมิพลและ
กฎหมายล�าดับรองของกฎหมายเกี่ยวกับการจัดการ โครงการสายส่งไฟฟ้าแรงสูงล�าพูน-สบเมย มีข้อห่วงกังวล
001-234 V9 CS6.indd 83 3/14/23 8:40 PM
