Page 127 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
P. 127
120
น่าเชื่อถือ” นี้ ยังอาจนำไปสู่ช่องทางในการทุจริต คอร์รัปชั่น การที่ต้องให้มีผู้อื่นมารับรองเป็น
การที่สร้างภาระให้ใครคนหนึ่งและทำให้บางคนแสวงหาผลประโยชน์โดยมิชอบได้
ฉะนั้นในส่วนของกฎหมายสัญชาติตามความเห็นข้างต้น กล่าวได้ว่าเนื้อหาของกฎหมายได้มีการจัด
วางไว้ดีแล้ว เพียงแต่มีรายละเอียดเล็กน้อยที่ทำให้การนำมาใช้เกิดความคลุมเครือ ตัวอย่างเช่น การตีความ
เกี่ยวกับคำนิยามของคนไทยพลัดถิ่นว่าจะครอบคลุมถึงคนไทยพลัดถิ่นกลุ่มอื่น ๆ ด้วยหรือไม่ อีกทั้งใน
กระบวนการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นในรูปแบบผ่านคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นตาม
พระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 พบว่ายังคงมีปัญหาเกี่ยวกับแต่งตั้งผู้ที่เข้ามาเป็นคณะกรรมการ
รับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น
เนื่องจากเดิมที การแต่งตั้งคณะกรรมการดังกล่าวต้องใช้คนที่มีความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับสัญชาติ
ประวัติศาสตร์ การเคลื่อนไหวของประชากร ชาติพันธุ์วรรณา ตั้งแต่เสียดินแดน-ปัจจุบัน ที่สามารถสืบไปได้ถึง
5 รุ่น รวมถึงบริบทของคนไทยพลัดถิ่นที่แตกต่างกัน ได้แก่ ไทย-พม่า ไทย-มาเล ไทย-ขะแม (เขมร) แต่ปรากฏ
ว่าในขณะนี้คณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นนั้นส่วนใหญ่เป็นข้าราชการ (เก่า) หรือภาคประชา
สังคมที่มิได้แข็งขันต่อสู้เกี่ยวกับประเด็นของคนไร้รัฐไร้สัญชาติ รวมถึงปัญหาของคนไทยพลัดถิ่นเกี่ยวกับ
สถานะของบุคคล ที่เกิดจากจากสำรวจผิดหลง (ผิดกลุ่ม) ก็ไม่ควรนำเอาวิธีการสำรวจของคนต่างด้าวมาใช้กับ
คนเชื้อสายไทย (การจับคนไทยพลัดถิ่นมาจัดกลุ่ม) แต่ควรมีกฎหมายเฉพาะแยกสำหรับคนไทยพลัดถิ่น เพราะ
หากเป็นคนเชื้อสายไทยอย่างไรก็ต้องได้รับการรับรองเพราะกฎหมายไม่ได้บอกให้จัดกลุ่มสำหรับคนไทยพลัด
ถิ่น และหากมีการนำเอามติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2564 เรื่องการจัดการปัญหาสถานะและสิทธิ
ของบุคคล มาใช้กับคนไทยพลัดถิ่นเชื้อสายไทยก็อาจจะนำมาซึ่งปัญหาที่ทำให้เกิดความสับสนมากขึ้น
134
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดรุณี ไพศาลพาณิชย์กุล อาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ให้ความเห็นและข้อสังเกตเกี่ยวกับการปัญหาความล่าช้า ในการคืนสัญชาติไทยแก่
คนไทยพลัดถิ่นเกี่ยวกับการพิจารณาพยานหลักฐาน เช่น ปัญหาผังเครือญาติ จะเห็นได้ว่ามีการตั้งคำถาม
เกี่ยวกับความมั่นคงสูงมาก เจ้าหน้าที่ไม่กล้าใช้ดุลพินิจในการตัดสินใจ หรืออาจมีเรื่องเกี่ยวกับผลประโยชน์เข้า
มาเกี่ยวข้องได้ หรือกรณีบุคคลที่น่าเชื่อถือซึ่งมีสัญชาติไทยมารับรอง หากมีการใช้คนเดิมมารับรองตลอดก็
135
อาจทำให้เจ้าหน้าที่เกิดความระแวงได้ หรือในปัจจุบันมีการเพิ่มคำถามในการสอบปากคำพยานเพิ่มขึ้นหรือไม่
134 สัมภาษณ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดรุณี ไพศาลพาณิชย์กุล, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 21 มีนาคม พ.ศ.2565
135 ตัวอย่าง กรณีปัญหาเกี่ยวกับผลประโยชน์ พบว่าในปี 2552 คนไทยพลัดถิ่นในอำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
ได้เคยยื่นขอบัตรประชาชน แต่เนื่องจากมีการคอร์รัปชั่นเรียกเก็บค่าหัวคิว หัวละ 500 บาท หรือ 1000 บาทหรือมากสุดที่
7,000 บาท ทำให้สถานะทางทางเบียนของคนไทยพลัดถิ่นจำนวนนับพันถูกจำหน่ายและกลายเป็นบุคคลที่ถูกจำหน่ายออก
จากทะเบียนราษฎร์ ทำให้การดำเนินการขอรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นกลับไปเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง
ที่มาhttps://www.posttoday.com/social/local/558796