Page 121 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน

114

(กรมการปกครอง) รวบรวมได้ประมาณ 100 เรื่อง จึงเรียกประชุม โดยเฉลี่ยในประชุม 1 นัดใช้เวลาประมาณ

3 ชั่วโมง

2.3 สำหรับจำนวนคำขอที่ส่งมายังคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น จะได้รับการ

พิจารณารับรอง มีประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์ ของเรื่องที่ส่ง อีก 10 เปอร์เซ็นต์ อาจมีติดขัดเรื่องข้อเท็จจริงที่ไม่
เข้าเงื่อนไขในการให้รับรอง เช่น ถือสัญชาติอื่นอยู่ ข้อมูลขัดแย้งกัน เป็นต้น

อย่างไรก็ดีแม้ว่าในชั้นการพิจารณาของคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น จะมีมติรับรอง

ผู้ยื่นคำขอกว่า 90 เปอร์เซ็นต์ แต่ยังคงพบอุปสรรคหรือปัญหา คือ

1) ความล่าช้า เนื่องจากทางกองเลขาฯ (กรมการปกครอง) เป็นคณะทำงานเดียวและทำหน้าที่หลาย

อย่าง ตั้งแต่เป็นกรรมการและเลขานุการของคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น ซึ่งงานด้าน
สัญชาติมีจำนวนเยอะมาก ในส่วนของเจ้าหน้าที่จากส่วนของทะเบียนราษฎร ส่วนกิจการความมั่นคงภายใน

ต้องดูทุกเรื่องเลย ตั้งแต่คำร้องขอแปลงสัญชาติ ขอถือสัญชาติไทยตามสามี ขอมีสถานะต่างด้าว ทั้งนี้ยังพบว่า

กลไกที่ทำให้กระกระบวนการล่าช้าคือ นับตั้งแต่อำเภอจนถึงจังหวัดมีการส่งเรื่องไปยังคณะกรรมการรับรอง

ความเป็นคนไทยพลัดถิ่นน้อย จึงทำให้เปิดประชุมไม่ได้

2) ปัญหาของพื้นที่ พบว่าปัญหาความขัดแย้งในพื้นที่ระหว่างเจ้าหน้าที่รัฐและกลุ่มชาวบ้าน ทำให้ทาง

อำเภอและชาวบ้านมาสามารถทำงานร่วมกันได้อย่างราบรื่น เช่น ในจังหวัดระนอง รายชื่อที่เครือข่ายส่งมายื่น
คำขอรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่นก็อาจจะต้องไปต่อคิวทีหลัง หรือไม่รับรายชื่อของเครือข่ายที่ยื่นคำร้อง

ขอรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น เป็นต้น

3) พยานหลักฐาน พบปัญหาในทางปฏิบัติ ดังนี้

- กรณีปัญหาเรื่องผังเครือญาติ ถ้าไม่มีผังเครือญาติ อำเภอ จังหวัด ก็จะไม่ส่งคำขอมายัง

ส่วนกลาง โดยทางอำเภอหรือจังหวัดจะเป็นผู้คัดกรองข้อมูลขึ้นมา

- ความน่าเชื่อถือของพยานหลักฐาน เช่น ผู้รับรองอายุน้อยกว่าผู้ยื่นคำขอ ในเรื่องของบุคคล
รับรอง ให้น้ำหนักที่เจ้าหน้าที่รัฐมากกว่า ผู้อาวุโส (70%) จะเป็นผู้ใหญ่บ้านระดับนักการเมืองท้องที่

ท้องถิ่น เพราะถือว่าเป็นตัวแทนเป็นฝ่ายข้าราชการ

- เอกสารไม่ครบถ้วน ขาดการยืนยันตัวได้ แต่อาจใช้หลักฐานที่ราชการออกให้ เช่น หลักฐาน

การศึกษา การทำคุณประโยชน์ เช่น การเป็นลูกเสือชาวบ้านก็ใช้ได้

โดยในมุมมองของผู้แทนคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น เห็นว่าปัจจัยที่ก่อ
ความสำเร็จในการแก้ไขปัญหาการคืนสัญชาติของคนไทยพลัดถิ่น คือความเข้มแข็ง การช่วยเหลือกัน

ของเครือข่าย การรู้กฎหมาย การทำข้อมูลให้ถูกต้อง การสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับส่วนของสำนัก

ทะเบียน เทศบาล จังหวัด จึงมีข้อเสนอแนะเห็นควรให้คณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น

ทำงานเชิงรุกมากขึ้น มีการลงพื้นที่ สัมมนาเพื่อประเมินผลการบังคับใช้พระราชบัญญัติสัญชาติพ.ศ.