Page 120 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
P. 120
113
- ปัญหาเรื่องความมั่นคง เช่น เป็นคนไทยพลัดถิ่นแต่ตัวอยู่ประเทศเพื่อนบ้าน จึงไม่สามารถคืน
สัญชาติให้ได้
- หากมีปัญหาเรื่องพยานหลักฐานทำให้ขับเคลื่อนในทางนโยบายยาก เนื่องจากหากขาด
พยานหลักฐานแล้วเจ้าพนักงานปกครองไม่สามารถลงนามอนุญาตให้ได้ ทำให้กระบวนการติดขัด เพราะหาก
เป็นระเบียบมหาดไทยก็ต้องดำเนินการบน “หลักฐานที่น่าเชื่อถือ” ไม่ได้ลงรายละเอียดลึกไว้ จึงออกแบบให้
เป็นผังเครือญาติ เพื่อให้ง่ายต่อการพิจารณา
- พนักงานเจ้าหน้าที่ในหน่วยงานราชการ ผู้ปฏิบัติหน้าที่ส่วนใหญ่ไม่อยากตัดสินใจเอง ต้องรอ
นโยบาย จาก สภาความมั่นคงแห่งชาติ หรือ กระทรวงมหาดไทย
- ความล่าช้า ต้องผ่านข้อพิสูจน์เรื่องการมีเชี้อสายไทย จากนั้นต้องไปพิสูจน์ตนเองเพื่อเข้า
กระบวนการรับรองความเป็นไทยพลัดถิ่น ทำให้กระบวนการเกิดความล่าช้า
ทั้งนี้ผู้แทนจากสภาความมั่นคงแห่งชาติยังมีข้อเสนอแนะ เกี่ยวกับประเด็นการแก้ไขปัญหาการคืน
สัญชาติไทยของคนไทยพลัดถิ่นว่า ในบางกรณีคนไทยพลัดถิ่นอาจต้องใช้ช่องทางอื่นในการได้สัญชาติ และใน
ส่วนของการพิจารณาหลักฐานนั้นนอกจากการใช้ผังเครือญาติ อาจใช้หลักฐานอื่นประกอบเช่น งานวิจัย
รวมถึงระบบการทำงานในทางปฏิบัติควรมีการมีการนำระบบดิจิตอลมาใช้มากขึ้น ควรมีเพิ่มงบประมาณและ
อัตรากำลังของพนักงานเจ้าหน้าที่ในพื้นที่
8) ผู้แทนคณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น
131
คณะกรรมการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น ซึ่งเป็นผู้ทำหน้าที่ในการพิจารณาคำขอรับรองความ
เป็นคนไทยพลัดถิ่นนั้น จะมีองค์ประกอบของคณะกรรมการรับรองทั้งหมดสองส่วนคือ ส่วนแรก ข้าราชการ
และส่วนที่สองผู้ทรงคุณวุฒิ ซึ่งในการพิจารณาคำขอรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น ผู้ทรงคุณวุฒิจะมีบทบาท
อย่างมากในการแสดงความคิดเห็น สำหรับการดำรงตำแหน่งของคณะกรรมการฯ หากเป็นข้าราชการก็จะเป็น
โดยตำแหน่งตามกฎหมายพระราชบัญญัติสัญชาติพ.ศ.2508 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 แต่หากเป็น
กรรมการในส่วนของผู้ทรงคุณวุฒิเลขาจะเป็นการเสนอชื่อไปยังอธิบดีกรมการปกครอง หากอธิบดีเห็นด้วยก็จะ
เสนอชื่อให้รัฐมนตรีเป็นผู้แต่งตั้งต่อไป
วิธีการพิจารณาให้การรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น
2.1 มีการพิจารณาผังเครือญาติครบถ้วนหรือไม่ หรือ สืบสาวไปถึงบรรพบุรุษที่ถูกสำรวจว่าเป็นคน
ไทยเชื้อสายเกาะกงหรือพม่าหรือไม่ และมีผู้รับรองว่าไม่ได้ถือสัญชาติอื่นอย่างถูกต้องหรือไม่อย่างไรก็ตาม
ความเห็นของคณะกรรมการรับรอง ในส่วนของผู้ทรงคุณวุฒิ จะมีน้ำหนัก เพราะเป็นผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญ
2.2 ระยะเวลาในการจัดประชุมให้การรับรอง กฎหมายไม่ได้กำหนดไว้ แต่มีนโยบายจากรอง
ปลัดกระทรวงมหาดไทยได้วางไว้คือ 3 เดือนต่อ 1 ครั้ง แต่ในความเป็นจริงในปัจจุบันคือให้กองเลขาฯ
131 สัมภาษณ์คุณเตือนใจ ดีเทศน์,ระบบออนไลน์ Zoom, วันที่ 24 มิถุนายน 2565