Page 186 - รายงานผลการดำเนินงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ชุดที่ 3 (วันที่ 26 พฤศจิกายน 2558 ถึง 25 พฤษภาคม 2564)
P. 186
นอกจากนี้ กสม. ชุดที่ ๓ ได้จัดการสัมมนารับฟัง ต่อหน่วยงานของรัฐในการด�าเนินการอันจะเป็นประโยชน์
ความคิดเห็นในการแก้ไขปัญหาที่ดินและป่าไม้ทั้งระบบ ต่อประชาชนหรือชุมชน หรืองดเว้นการด�าเนินการ
โดยเป็นการจัดเวทีรับฟังความคิดเห็นของประชาชน อันเป็นการกระทบต่อความเป็นอยู่อย่างสงบสุขของ
ทุกภาคส่วนในทุกภูมิภาค ได้แก่ ภาคเหนือ ภาคใต้ ประชาชนและชุมชน และจัดให้มีระบบสวัสดิการ
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ต่อข้อเสนอแนะ ของชุมชน และมาตรา ๕๗ และมาตรา ๕๘ ยังก�าหนดให้
ที่ กสม. ได้เสนอต่อรัฐบาล ระหว่างเดือนพฤษภาคม เป็นหนึ่งในหน้าที่ของรัฐ ในการด�าเนินการเพื่อส่งเสริม
ถึงสิงหาคม ๒๕๖๐ โดยผู้เข้าร่วมสัมมนาซึ่งประกอบ และคุ้มครองสิทธิของชุมชนที่สอดคล้องตามหลัก
ด้วยตัวแทนของหน่วยงานระดับภูมิภาคของกรมป่าไม้ สิทธิมนุษยชนและบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญดังที่กล่าว
กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช กรมที่ดิน ข้างต้น กสม. ชุดที่ ๓ ได้จัดท�าข้อเสนอแนะมาตรการ
รายงานผลการดำาเนินงานของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ชุดที่ ๓
ส�านักงานปฏิรูปที่ดินเพื่อการเกษตรกรรม ส�านักแก้ไข หรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
ปัญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ รวมถึงตัวแทนภาคประชาชน และข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกิจกรรมอื่น
ที่เกี่ยวข้อง ดังนี้
ในการสัมมนารับฟังความคิดเห็นดังกล่าว กสม. ได้มี
การเผยแพร่ข้อเสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปัญหาที่ดินและ ๑) ข้อเสนอแนะ ที่ ๖/๒๕๖๐ เรื่อง ข้อเสนอแนะ
สำ�นักง�นคณะกรรมก�รสิทธิมนุษยชนแห่งช�ติ
ป่าไม้ทั้งระบบ โดยมีนักวิชาการให้ความรู้ในประเด็นต่าง ๆ มาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครอง
อาทิ การใช้ที่ดินในเขตปฏิรูปที่ดิน การแก้ไขปัญหาเขต สิทธิมนุษยชนและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย
อนุรักษ์ทับซ้อนพื้นที่ แนวนโยบายและหลักปฏิบัติในการ กรณีการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติเขตพัฒนา
ฟื้นฟูวิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยง การใช้สิทธิของบุคคลและ พิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. .... ซึ่งอาจส่งผลกระทบ
ชุมชนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ต่อสิทธิขั้นพื้นฐานของประชาชน
๒๕๖๐ มาตรา ๔๓ (๒) การจัดการที่ดินในรูปแบบของ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) มีมติรับหลักการร่าง
สิทธิร่วมของชุมชน (common property) สิทธิชุมชน พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. ....
(community rights) ผลการสัมมนาดังกล่าวน�าไปสู่การ ในวาระที่ ๑ เมื่อวันที่ ๒๘ กันยายน ๒๕๖๐ ซึ่งร่าง
สร้างความเข้าใจและความตระหนักในประเด็นสิทธิชุมชน พระราชบัญญัติฉบับดังกล่าวได้ก�าหนดให้มีการจัดระบบ
ที่ดิน และฐานทรัพยากรให้กับผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในวงกว้าง การบริหารพิเศษให้รวมศูนย์อ�านาจอยู่ที่คณะกรรมการ
จากการรับฟังความคิดเห็นในประเด็นการแก้ไขปัญหา นโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก และส�านักงาน
ที่ดินและป่าไม้ทั้งระบบ พบว่ามีลักษณะเป็นปัญหา คณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก
เชิงโครงสร้างของประเทศไทย โดยมีการยกเว้นการบังคับใช้กฎหมายหลายฉบับที่อาจ
เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน การมีส่วนร่วม
๔.๑.๒ สิทธิชุมชน ของประชาชน และการกระจายอ�านาจ อีกทั้งกระบวนการ
สิทธิชุมชนเป็นสิทธิที่ได้รับการรับรองไว้ในรัฐธรรมนูญ จัดท�าร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ขาดการรับฟังความคิด
นับแต่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช เห็นอย่างทั่วถึงและขาดการศึกษาผลกระทบที่จะเกิดขึ้น
๔๐
๒๕๔๐ ต่อมารัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย จากกฎหมายอย่างรอบด้าน ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อ
พุทธศักราช ๒๕๖๐ ได้รับรองในเรื่องนี้ไว้ในมาตรา ๔๓ สิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐานของประชาชน กสม. ในคราว
ว่าด้วยสิทธิของบุคคลและชุมชนในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูหรือ ประชุมด้านการคุ้มครองและมาตรฐานการคุ้มครอง
ส่งเสริมภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปะ วัฒนธรรม ขนบธรรมเนียม สิทธิมนุษยชน ครั้งที่ ๔๑/๒๕๖๐ เมื่อวันที่ ๒๔ ตุลาคม
และจารีตประเพณีของท้องถิ่นและของชาติ จัดการ ๒๕๖๐ จึงมีมติให้ศึกษากรณีร่างพระราชบัญญัติเขตพัฒนา
บ�ารุงรักษา ใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม พิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. .... เพื่อส่งเสริมและคุ้มครอง
และความหลากหลายทางชีวภาพ เข้าชื่อเสนอแนะ สิทธิมนุษยชน
๔๐ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐, มาตรา ๔๖, (๒๕๔๐, ๑๑ ตุลาคม), ราชกิจจานุเบกษา, เล่มที่ ๑๑๔ ตอนที่ ๕๕. หน้า ๑๐.
มาตรา ๔๖ บุคคลซึ่งรวมกันเป็นชุมชนท้องถิ่นดั้งเดิมย่อมมีสิทธิอนุรักษ์หรือฟื้นฟูจารีตประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น ศิลปะหรือวัฒนธรรมอันดีของท้องถิ่น
และของชาติ และมีส่วนร่วมในการจัดการ การบ�ารุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างสมดุลและยั่งยืน ทั้งนี้
ตามที่กฎหมายบัญญัติ
184