Page 139 - รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี 2561

รายงานผลการประเมินสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนของประเทศไทย ปี ๒๕๖๑

กลุ่มที่ ๓ ผู้แสวงหาที่พักพิง/ผู้ลี้ภัย ได้แก่ ผู้หนีภัยการ เป็นผู้แสวงหาที่พักพิงหรืออยู่ระหว่างการขอสถานะ
สู้รบจากประเทศเมียนมาที่อยู่ในพื้นที่พักพิงชั่วคราว เป็นผู้ลี้ภัยจาก UNHCR บุคคลในกลุ่มนี้มาจากประเทศต่าง ๆ
๙ แห่ง ใน ๔ จังหวัดตามแนวชายแดนประเทศไทย ที่หลากหลาย เช่น ปากีสถาน โซมาเลีย ซีเรีย และอื่น ๆ
(แม่ฮ่องสอน ตาก กาญจนบุรี และราชบุรี) ซึ่งตามข้อมูลของ บางคนเข้าเมืองโดยถูกกฎหมายแต่อยู่ในประเทศไทย

ส�านักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UN High เกินก�าหนด บางคนเข้าเมืองโดยไม่มีเอกสารแสดงตน
Commissioner for Refugees – UNHCR) ประจ�าประเทศไทย จึงมีสถานะเป็นผู้เข้าเมืองผิดกฎหมาย คนกลุ่มนี้
๒๖๑
ณ สิ้นปี ๒๕๖๑ มีจ�านวน ๙๗,๕๗๗ คน นอกจากนี้ ไม่สามารถเข้าถึงสิทธิขั้นพื้นฐานได้เนื่องจากปัญหาสถานะ
๒๕๗
มีผู้ลี้ภัยและผู้แสวงหาที่พักพิงอื่นจากประเทศต่าง ๆ กว่า ทางกฎหมาย หากถูกจับจะถูกควบคุมตัวในห้องกักของ

๔๐ ประเทศที่อยู่นอกพื้นที่พักพิงชั่วคราวหรือที่เรียกว่าผู้ลี้ภัย/ ส�านักงานตรวจคนเข้าเมืองจนกว่าจะได้รับการประกันตัว
ผู้แสวงหาที่พักพิงในเขตเมืองอีกประมาณกว่า ๗,๐๐๐ คน หรือได้รับการส่งกลับหรือส่งไปประเทศที่สาม ทั้งนี้
๒๕๘
มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ ๑๐ มกราคม ๒๕๖๐ ที่ให้มีกลไก
การด�าเนินการของรัฐในส่วนของผู้หนีภัยการสู้รบ คัดกรองผู้ลี้ภัยออกจากผู้เข้าเมืองผิดกฎหมายซึ่งอยู่ระหว่าง

จากประเทศเมียนมา หลังจากพัฒนาการทางการเมือง การพิจารณาของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จะเป็นมาตรการ
ในประเทศเมียนมามีแนวโน้มดีขึ้นตั้งแต่ปี ๒๕๕๘ รัฐบาล หนึ่งที่ช่วยแก้ไขปัญหาและดูแลให้ผู้ลี้ภัยได้รับการคุ้มครอง
ไทยได้มีโครงการส่งผู้หนีภัยการสู้รบเมียนมาในพื้นที่ ตามหลักสิทธิมนุษยชน
พักพิงชั่วคราวตามแนวชายแดนกลับประเทศบนพื้นฐาน

ของความสมัครใจและความปลอดภัย การด�าเนินการ การประเมินสถานการณ์ ปัญหาและอุปสรรค
ในโครงการดังกล่าวเป็นความร่วมมือกับรัฐบาลประเทศ ในส่วนของแรงงานข้ามชาติ หลังจากที่รัฐบาลได้ผ่อนผัน
เมียนมา UNHCR และองค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้าย การบังคับใช้พระราชก�าหนดการบริหารจัดการการท�างาน
ถิ่นฐาน (International Organization for Migration: ของแรงงานต่างด้าว พ.ศ. ๒๕๖๐ รัฐบาลได้ด�าเนินการจัด

IOM) โดยมีการอ�านวยความสะดวกในการเดินทางกลับและ ระเบียบแรงงานข้ามชาติผิดกฎหมายกว่า ๑.๓ ล้านคนเข้าสู่
มีกระบวนการช่วยเหลือให้ผู้เดินทางกลับสามารถอยู่ร่วม ระบบการท�างานที่ถูกต้องเสร็จสิ้นในเดือนมิถุนายน ๒๕๖๑
กับชุมชนได้อย่างยั่งยืน ประเทศไทยได้ส่งผู้หนีภัยกลุ่มแรก และได้เริ่มบังคับใช้กฎหมายดังกล่าวอย่างจริงจัง โดยกรม
กลับเมื่อเดือนตุลาคม ๒๕๕๙ จ�านวน ๗๑ คน และเมื่อเดือน การจัดหางานร่วมกับส�านักงานต�ารวจแห่งชาติ ส�านักงาน

พฤษภาคม ๒๕๖๑ ได้มีการส่งผู้หนีภัยกลุ่มที่ ๒ กลับจ�านวน ตรวจคนเข้าเมือง และกรมการปกครองได้ท�าการตรวจสอบ
๙๓ คน ในส่วนของการสมัครใจกลับ (voluntary จับกุมและด�าเนินคดีคนต่างด้าวลักลอบท�างาน
๒๕๙
repatriation) รัฐบาลเมียนมาและไทยได้มีกระบวนการ โดยไม่ได้รับอนุญาต ผลการด�าเนินการระหว่างวันที่ ๑ กรกฎาคม
สัมภาษณ์ และมีการสนับสนุนเงินขวัญถุงส�าหรับผู้ที่ ๒๕๖๑ – ๒ มกราคม ๒๕๖๒ มีการตรวจสอบนายจ้าง/

สมัครใจกลับ พร้อมกับดูแลการตั้งถิ่นฐาน การจัดหาที่พัก ที่ท�ากิน สถานประกอบการไปแล้ว ๘,๘๐๖ ราย/แห่ง ด�าเนินคดี
และการเข้ารับการศึกษา โดยรัฐบาลเมียนมายืนยัน ๖๙๒ ราย/แห่ง และได้ตรวจสอบการท�างานของแรงงาน
เรื่องความปลอดภัยและการได้รับบัตรประจ�าตัวประชาชน ๒๖๐ ต่างด้าว ๑๔๙,๓๑๕ คน จับกุมด�าเนินคดี ๔,๒๖๒ คน
ส่วนใหญ่เป็นชาวเมียนมา ๒,๙๑๔ คน รองลงมาเป็นกัมพูชา

ในส่วนของกลุ่มผู้แสวงหาที่พักพิงในเขตเมือง มีผู้ที่ UNHCR ๕๘๓ คน ลาว ๓๖๐ คน เวียดนาม ๒๓๓ คน และอื่น ๆ
รับรองสถานะเป็นผู้ลี้ภัยแล้วประมาณ ๔,๐๐๐ คน ที่เหลือ อีก ๑๗๒ คน ตามล�าดับ ผลักดันส่งกลับประเทศต้นทาง

๒๕๗ จาก ผู้ลี้ภัยในประเทศไทย, โดย ส�านักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยสหประชาชาติ, ๒๕๖๑. สืบค้นจาก https://www.unhcr.or.th
๒๕๘ จาก UNHRC ในประเทศไทย, โดย ส�านักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยสหประชาชาติ, [๒๕๖๑]. สืบค้นจาก https:www.unhcr.or.th/th/about/thailand
๒๕๙ จาก ข่าวสารนิเทศ รัฐบาลไทย – เมียนมาประสบความส�าเร็จในการส่งผู้หนีภัยการสู้รบกลับเมียนมากลุ่มที่ ๒ กลับประเทศ, โดย กระทรวงการต่างประเทศ, ๒๕๖๑.
สืบค้นจาก http://www.mfa.go.th/main/th/news3/6886/88966
๒๖๐ จาก รายงานสรุปการน�าเสนอสถานการณ์พัฒนาการการด�าเนินการตามมติ ครม. ๑๐ มกราคม ๒๕๖๐ เกี่ยวกับผู้หนีภัยจากการสู้รบ ผู้พลัดถิ่น ผู้ลี้ภัยในพื้นที่พักพิงชั่วคราว/
ในเมือง ผู้แสวงหาที่พักพิง/ลี้ภัย และผู้อพยพแบบไม่ปกติ, โดย ส�านักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ, ๒๕๖๑.
๒๖๑ จาก ผู้ลี้ภัยในกรุงเทพฯ, โดย Asylum Access, [๒๕๖๑]. สืบค้นจาก https://asylumaccess.org/urban-refugees-bangkok/

138