Page 520 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 520
496
โดยรวมมุํงตํอคนที่นิยมลูกเทพทั้งกลุํมใหญํหรือทั้งหมดโดยไมํได๎เจาะจงผู๎ใด ก็ไมํเข๎าองค์ประกอบความผิด
หมิ่นประมาทตามกฎหมายอาญา อยํางไรก็ตาม การสื่อสารดังกลําวยังอาจพิจารณาได๎วําเป็นการสื่อสารที่
เหยียดหยามและแบํงชนชั้นอันกํอให๎เกิดความเกลียดชังระหวํางบุคคลที่แตกตํางกันสองฝุาย ด๎วยเหตุ
“ความเชื่อ” แตํกฎหมายอาญาฐานหมิ่นประมาทไมํครอบคลุมถึงกรณีนี้ หากไมํมีลักษณะเจาะจงตํอบุคคล
ใดบุคคลหนึ่งดังกลําวมาแล๎ว
(2) พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระท าความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550
ในกรณีการสื่อสารที่ทําให๎เกิดความเกลียดชังที่เกี่ยวกับตุ๏กตาลูกเทพนั้น หากเป็นการเผยแพรํข๎อมูล
ทางระบบคอมพิวเตอร์เชํน โพสต์ข๎อความทางเครือขํายสังคมเชํน เฟสบุค หรือโปรแกรมการสนทนา
ออนไลน์ เชํน โปรแกรมประยุกต์ไลน์ อาจเข๎าองค์ประกอบความผิดตามกฎหมายนี้ โดยเฉพาะอยํางยิ่ง
มาตรา 14 ดังที่ได๎วิเคราะห์มาแล๎วข๎างต๎น ตัวอยํางเชํนหากมีการโพสต์ข๎อมูลปลอมหรือเท็จ โดยการสร๎าง
หน๎าเพจปลอมขึ้นเพื่อแสดงตนเป็นบุคคลผู๎นิยมตุ๏กตาลูกเทพ และโพสต์ข๎อมูลให๎เกิดความเสื่อมเสียแกํผู๎นั้น
กรณีนี้จะเข๎าองค์ประกอบความผิดตามกฎหมายนี้ได๎ อยํางไรก็ตาม ข๎อจํากัดของการปรับใช๎กฎหมายนี้กับ
กรณีการสื่อสารความเกลียดชังกรณีตุ๏กตาลูกเทพก็คือ ข๎อมูลที่แสดงความเกลียดชังต๎องเป็น
ข๎อมูลคอมพิวเตอร์ปลอมหรือเท็จหรือข๎อมลลามกด๎วย สําหรับการโพสต์ข๎อความโจมตีกลุํมผู๎นิยมตุ๏กตาลูก
เทพวําเป็นพวก “ไร๎สติ โงํเงํา เบาปัญญา” อาจเป็นคําติเตียนที่แสดงถึงความเห็นสํวนตัวของผู๎โพสต์ข๎อมูล
เป็นการยากที่จะพิสูจน์ความจริงหรือเท็จของข๎อความดังกลําว พระราชบัญญัตินี้จึงไมํอาจนํามาปรับใช๎
อยํางครอบคลุมกับกรณี “Hate Speech” ที่มิได๎เข๎าองค์ประกอบข๎อมูลปลอมหรือเท็จได๎
(3) กรณีปรากฏการณ์ ตุ๊กตาลูกเทพ หากพิจารณาตามกฎหมายสิทธิมนุษยชนภายใต้กรอบ
ของ “เหตุแห่งการเลือกปฏิบัติ” (Ground of discrimination) แล๎วจะเห็นได๎วํา สามารถเกี่ยวข๎องกับ
เหตุแหํง “ศาสนา” ทั้งนี้หากตีความ “ศาสนา” วํามีความหมายกว๎างกวําศาสนากระแสหลัก ดังเชํนกรณี
“พาสตาฟาเรียน” นอกจากนี้ แม๎มิได๎มองวําความนิยมตุ๏กตาลูกเทพเกี่ยวข๎องกับ “ศาสนา” ก็ยังจัดวํา
เกี่ยวข๎องกับ “ความเชื่อ” ซึ่งมีความหมายกว๎างและอาจครอบคลุมความเชื่อในเรื่องตํางๆของบุคคลใน
สังคมโดยไมํจําต๎องเกี่ยวข๎องกับหลักศาสนาใดศาสนาหนึ่ง หากใช๎กรอบ “เหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ” มา
พิจารณาแล๎ว อาจจําแนกการแสดงความเห็นตํอต๎านตุ๏กตาลูกเทพ ได๎ 4 กรณี ดังนี้
กรณีที่ 1 : ถ๎าเป็นแคํการ เสียดสี ล๎อเลียน ทําอินโฟกราฟฟิกขําๆล๎อเลียนเปรียบเทียบตุ๏กตาลูก
เทพกับตุ๏กตามีชีวิตอื่นๆ เชํน ตุ๏กตาสยองขวัญอันโดํงดังจากหนังเรื่องตํางๆ หรือแสดงความเห็นท๎าทาย
ความคิด สถาบัน (กลุํมคนรักลูกเทพ) ซึ่งการอภิปรายเชํนนั้นเป็นการสํงเสริมให๎เกิดการโต๎แย๎งและความ
เข๎าใจที่มากขึ้น การให๎ข๎อมูลวําพาลูกเทพอยํางไรถึงไมํกระทบสิทธิผู๎อื่น เชํนนี้ ก็ยังอยูํในเขตพื้นที่ของ
“Free Speech” ในทางกลับกัน ฝุายนิยมตุ๏กตาลูกเทพ ก็สามารถโต๎แย๎ง แสดงการสื่อสารด๎านตรงข๎าม
(Counter speech) ได๎เชํนกัน นอกจากนี้ สําหรับฝุายที่ได๎รับผลกระทบจากการสื่อสารในเชิงรังเกียจลูก
เทพแบบ “เหมารวม” เชํน ฝุายผู๎นิยมตุ๏กตาสะสม ก็อาจแสดงความเห็นตอบโต๎ (Counter speech) ใน
รูปแบบของการให๎ข๎อมูลที่ถูกต๎อง (วําตุ๏กตาของตนอยูํบนพื้นฐานของแนวคิดและรสนิยมอีกชนิดหนึ่ง)
