Page 516 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ

492

4.15.12.2 วิเคราะห์ปัญหาของปรากฏการณ์ตุ๊กตาลูกเทพ ภายใต้กรอบ “Hate Speech”
และ เสรีภาพของการแสดงความคิดเห็น

ตามหลักกฎหมายสิทธิมนุษยชนนั้น ปรากฏการณ์ตุ๏กตาลูกเทพมีความเกี่ยวข๎องกับสิทธิมนุษยชน
หลายประการ เชํน เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น และ เหตุแหํงการเลือกปฏิบัติโดยเฉพาะด๎านความ

เชื่อ ลัทธิ ศาสนา ในแงํของผู๎ไมํเห็นด๎วยกับผู๎นิยมตุ๏กตาลูกเทพ ก็อ๎างเสรีภาพในการสื่อสารและแสดงความ
คิดเห็น ในแงํของผู๎นิยมตุ๏กตาลูกเทพ ก็อ๎างวํา การนําพาตุ๏กตาลูกเทพออกสูํสาธารณะ เป็นการแสดงออกซึ่ง
ความเชื่อของตนอยํางหนึ่ง นอกจากนี้ ในระดับของการปฏิเสธสินค๎าหรือบริการตํอผู๎นิยมตุ๏กตาลูกเทพนั้น
ในแงํหนึ่งก็มองได๎วําเป็นการเลือกปฏิบัติด๎วยเหตุแหํงความเชื่อ

สําหรับในบริบทของเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นนั้น ประเด็นสําคัญคือการหาจุดสมดุล
ระหวํางเสรีภาพในการสื่อสารของฝุายที่แสดงความไมํเห็นด๎วยกับฝุายผู๎นิยมตุ๏กตาลูกเทพซึ่งอยูํในขอบเขต

ของเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น กับ การสื่อสารแสดงความเกลียดชังที่เกินขอบเขตของเสรีภาพนี้อันมี
ลักษณะของ “Hate Speech” ที่ขัดตํอกฎหมายสิทธิมนุษยชน โดยผู๎วิจัยจะได๎แยกพิจารณาเป็นสองกรณี

กรณีแรก การสื่อสารความเกลียดชังที่อยูํในขอบเขตของเสรีภาพในการแสดงความเห็น

โดยหลักแล๎วเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นหรือ “Freedom of Speech” นั้น มิได๎จํากัด

เฉพาะการแสดงความคิดเห็นในเชิงบวกเทํานั้น แตํครอบคลุมถึงการแสดงความคิดเห็นในแงํมุมตํางๆ ทั้ง
เห็นด๎วย ไมํเห็นด๎วย ความชื่นชอบ ความไมํพึงพอใจ หรือแม๎แตํความเกลียดชัง การที่รัฐจะตรากฎหมายมา
จํากัดเสรีภาพในการสื่อสารและแสดงความคิดเห็นนั้นอาจทําได๎แตํเหตุที่จะนํามาจํากัดก็จะต๎องมีน้ําหนัก

เพียงพอด๎วย ตัวอยํางของการที่รัฐมีความพยายามตรากฎหมายมาจํากัดเสรีภาพในการสื่อสารและแสดง
ความคิดเห็นโดยการอ๎างเหตุ “Hate Speech” นั้น พบวําศาลในสหรัฐอเมริกาให๎น้ําหนักกับเสรีภาพในการ
แสดงความคิดเห็นที่ได๎รับการคุ๎มครองตามรัฐธรรมนูญ (First Amendment) มากกวําการจํากัดการสื่อสาร
ที่แสดงความเกลียดชัง กลําวคือ โดยหลักแล๎ว การสื่อสารนั้นแม๎จะมีลักษณะของการสื่อสารความเกลียดชัง
ด๎วยเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ เชํน เชื้อชาติ สีผิว ศาสนา ก็ตาม ศาลก็ยังเห็นวํา รัฐไมํอาจตรากฎหมายเพื่อ

ควบคุมหรือจํากัดการสื่อสารลักษณะดังกลําวได๎ เนื่องจากการสื่อสารเหลํานี้เป็นสํวนหนึ่งของเสรีภาพใน
การแสดงความคิดเห็น อยํางไรก็ตาม รัฐอาจตรากฎหมายที่เป็นการจํากัดการสื่อสารดังกลําวได๎ หากการ
สื่อสารนั้นมีการ “แสดงออก” ด๎วยพฤติกรรมหรือลักษณะที่รุนแรงด๎วย แตํหากเป็นเพียงการสื่อสารที่มี

เนื้อหาเกี่ยวกับความไมํพอใจหรือเกลียดชัง ก็ยังคงทําได๎ภายใต๎หลักเสรีภาพของการสื่อสาร

ตัวอยํางคดีในสหรัฐอเมริกา เชํน ในปี 1992 หลังจากมีเหตุการณ์วัยรุํนเผาไม๎กางเขนบนสนามหญ๎า

ของชาวอเมริกันเชื้อสายแอฟริกัน รัฐบาลท๎องถิ่นตรากฎหมายมีเนื้อหาห๎ามการแสดงสัญลักษณ์ใดๆที่
กระตุ๎นหรือยั่วยุผู๎อื่นด๎วยเหตุแหํงเชื้อชาติ สีผิว ศาสนา ความเชื่อ หรือเพศ ศาลตัดสินวํากฎหมายดังกลําว
508
ขัดตํอรัฐธรรมนูญซึ่งคุ๎มครองเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ศาลอธิบายวํา การสื่อสารที่ทําให๎เกิด

508
คดี R.A.V. v. City of St. Paul (1992)