Page 404 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 404
380
หนึ่ง เชํน บุคคลผู๎เคยกระทําผิดฐานขํมขืนกระทําชําเรา ทําร๎ายรํางกาย หากสมัครงานในตําแหนํงที่มีโอกาส
เกี่ยวข๎องกับการขํมขืนกระทําชําเราหรืออยูํในสภาพงานที่มีความเสี่ยงตํอการเกิดกรณีพิพาทกับบุคคลอื่น
ในอีกแงํหนึ่ง แนวคิดดังกลําวมีลักษณะสร๎างภาพเหมารวม (Stereotype) วําบุคคลที่มีเจตนาทําผิดอาญา
จะต๎องเป็นบุคคลที่ขาดคุณสมบัติอันเหมาะสมในการทํางาน โดยเฉพาะงานราชการจะเห็นวํามีการกําหนด
คุณสมบัติดังกลําวไว๎เกือบทุกลักษณะงาน โดยไมํคํานึงความแตกตํางของลักษณะเฉพาะในแตํละตําแหนํง
งาน นอกจากนี้ยังมีประเด็นวํา หลักการพิจารณาในเชิงเหมารวมเชํนนี้อาจสะท๎อนคุณลักษณะที่ไมํ
เหมาะสมของผู๎สมัครงานได๎หากพิจารณาความผิดอาญาเฉพาะตามประมวลกฎหมายอาญา
อยํางไรก็ตามในปัจจุบันมีความผิดตามกฎหมายเฉพาะอื่นที่บัญญัติขึ้นใหมํจํานวนมากซึ่งมีโทษ
อาญาอันมิใชํความผิดที่กระทําโดยประมาทหรือลหุโทษ โดยผู๎ที่ได๎รับโทษตามกฎหมายเหลํานั้นอาจไมํ
สะท๎อนถึง“คุณสมบัติอันเป็นสาระสําคัญของงาน” แตํอยํางใด ดังเชํน จากข๎อมูลในการจัดประชุมกลุํมยํอย
และสัมภาษณ์ มีผู๎ให๎ข๎อมูลวํา “…สังคมยังคงมีแนวคิดวํา คนมีประวัติอาชญากรรมเป็นคนไมํดี แตํใน
ปัจจุบัน ประวัติอาชญากรรมอาจเกิดกับคนที่ไมํได๎มีความชั่วร๎ายเหมือนอยํางพวกอาชญากร เชํน ผู๎กระทํา
ความผิดตาม พ.ร.บ คอมพิวเตอร์ ซึ่งทําแคํโพสต์ข๎อมูลดํากันหรือแชร์ข๎อมูลที่หมิ่นประมาทคนอื่น ก็มี
ความผิดติดคุกได๎แล๎ว เพียงแคํนี้ก็กลายเป็นคนมีประวัติติดตัวเสียอนาคตไปหมด ...” จากข๎อมูลนี้เมื่อ
พิจารณากฎหมายที่เกี่ยวข๎องพบวํา ในปัจจุบันมีกฎหมายบางฉบับที่กําหนดความผิดอาญาอันมิใชํความผิดที่
กระทําโดยประมาทหรือลหุโทษ แตํก็มิได๎มีลักษณะเป็นความผิดร๎ายแรงอันอาจเกี่ยวข๎องกับ “คุณสมบัติอัน
เป็นสาระสําคัญของงาน” โดยเฉพาะอยํางยิ่ง พระราชบัญญัติวําด๎วยการกระทําความผิดเกี่ยวกับ
คอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 ซึ่งมีฐานความผิดเกี่ยวกับการเผยแพรํเนื้อหาข๎อมูล โดยมีองค์ประกอบที่กว๎าง ซึ่ง
เมื่อพิจารณาพฤติกรรมของบุคคลในยุคปัจจุบันที่ใช๎อุปกรณ์สื่อสารข๎อมูลคอมพิวเตอร์ในชีวิตประจําวันกัน
326
ทั่วไปแล๎ว มีโอกาสเป็นผู๎กระทําความผิด ซึ่งมีโทษจําคุกสูงสุดห๎าปี อันไมํใชํความผิดที่กระทําโดย
ประมาทหรือลหุโทษ ทําให๎บุคคลทั่วไปอาจมีประวัติความผิดอาญาได๎โดยงําย หากพิจารณาระเบียบ
สํานักงานตํารวจแหํงชาติวําด๎วยประมวลระเบียบการตํารวจไมํเกี่ยวกับคดี ลักษณะที่ 32 การพิมพ์
ลายนิ้วมือ พ.ศ.2554 จะเห็นได๎วํา ผู๎ต๎องหาคดีเกี่ยวกับความผิดทางคอมพิวเตอร์จะต๎องถูกเก็บข๎อมูลลาย
พิมพ์นิ้วมือ ซึ่งข๎อมูลนี้จะยังคงอยูํเพื่อการตรวจสอบประวัติอาชญากรรมตํอไปในกรณีของการจ๎างแรงงาน
ทั้งภาครัฐและเอกชน แม๎วําจะถูกศาลพิพากษาให๎จําคุกแตํรอลงอาญาไว๎ ประวัติดังกลําวก็ยังคงปรากฏอยูํ
อยํางไรก็ตาม เมื่อพิจารณาความผิดของบุคคลเหลํานี้ อาจเป็นกรณีการเผยแพรํหรือสํงตํอข๎อมูลขําวสารที่
“เป็นเท็จ” ทางระบบคอมพิวเตอร์และเข๎าองค์ประกอบความผิดได๎ จะเห็นได๎วํา โดยทั่วไปคล๎ายคลึงกับ
326 มาตรา 14 พระราชบัญญัติวําด๎วยการกระทําความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ พ.ศ. 2550 ; รายการมติทอล์ค ตอน (แคํ)
กดไลค์เข๎าขํายผิดกฎหมาย!?, สัมภาษณ์ คณาธิป ทองรวีวงศ์, คณะบดีคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเซนต์จอห์น, 11
ธันวาคม 2558.
