Page 397 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 397
373
เนื่องจากประเด็นสําคัญอยูํที่วํา การตัดสินใจหรือนโยบายเกี่ยวกับการจ๎างงานซึ่งมีการนําประวัติ
อาชญากรรม ไมํวําจะเป็นประวัติการถูกศาลลงโทษหรือการถูกจับและตั้งข๎อหา นั้นมีมูลเหตุเกี่ยวพันกับ
“เหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ” ตามกฎหมายสิทธิพลเมืองหรือไมํ เชํน การที่นายจ๎างตัดสินใจไมํรับผู๎สมัครซึ่ง
เคยมีประวัติถูกตํารวจจับและตั้งข๎อหา แตํไมํถูกศาลตัดสินวํามีความผิด โดยการตัดสินใจนี้ปรากฏวํามีความ
315
เกี่ยวข๎องกับเหตุที่ผู๎สมัครเป็นคนผิวสี กรณีเชํนนี้ก็ถือได๎วํานายจ๎างเลือกปฏิบัติอันฝุาฝืนกฎหมายสิทธิ
พลเมืองแล๎ว แตํทั้งนี้ การเลือกปฏิบัติดังกลําวเกิดขึ้นด๎วยเหตุ “เชื้อชาติ สีผิว” มิใชํด๎วยเหตุ “ประวัติ
อาชญากรรม” ดังนั้นอาจกลําวได๎วํา ประวัติอาชญากรรม ตามกฎหมายสิทธิพลเมืองของสหรัฐอเมริกา มี
ความหมายกว๎างกวําการถูกศาลตัดสินโทษ แตํมิได๎เป็นเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติด๎วยตัวเองเนื่องจากต๎อง
พิจารณาความสัมพันธ์กับเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติที่กฎหมายกําหนดไว๎ด๎วย
ประเด็นที่สอง : การห้ามเลือกปฏิบัติด้วยเหตุ “ประวัติอาชญากรรม” จ ากัดเฉพาะ การปฏิบัติต่อ
บุคคลโดยอาศัยเหตุแห่งการมีอยู่ซึ่งประวัติอาชญากรรมนั้นเอง หรือครอบคลุมถึงการปฏิบัติต่อบุคคลโดย
อาศัย “สภาพแวดล้อมหรือเหตุที่เกี่ยวเนื่องกับประวัติอาชญากรรมด้วย” ทั้งนี้เนื่องจากฝุายผู๎รับสมัครงาน
มักจะอ๎างวํา การปฏิเสธการจ๎างไมํได๎เกิดขึ้นจาก “ประวัติอาชญากรรม” กลําวคือ การตัดสินใจเกี่ยวกับการ
จ๎างแรงงานนั้นไมํเกี่ยวข๎องกับ “การมีอยูํ หรือ ไมํมีอยูํ” ของประวัติอาชญากรรม แตํตัดสินใจโดยพิจารณา
คุณสมบัติบางประการของผู๎สมัคร ซึ่งสะท๎อนให๎เห็นจาก สภาพแวดล๎อมหรือสถานการณ์ที่เกี่ยวเนื่องกับ
“ประวัติอาชญากรรม” นั้น เชํน ผู๎คัดเลือกคนเข๎าทํางานมิได๎ปฏิเสธผู๎สมัครเนื่องจากมีประวัติความผิดฐาน
ลักทรัพย์ แตํปฏิเสธเพราะสภาพแวดล๎อมของความผิดนั้นสะท๎อนให๎เห็น คุณสมบัติ พฤติกรรม หรืออุปนิสัย
ของผู๎สมัครที่มีแนวโน๎มขาดความสุจริตและไมํนําไว๎วางใจ เป็นต๎น ในประเด็นนี้ คณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนออสเตรเลียได๎เคยวินิจฉัยไว๎ในกรณีซึ่งผู๎ร๎องอ๎างวําถูกปฏิเสธการรับเข๎าทํางานด๎วยเหตุ “ประวัติ
316
อาชญากรรม” ของตนที่เคยถูกลงโทษฐานลักทรัพย์ อยํางไรก็ตาม ผู๎ถูกร๎องซึ่งเป็นกรรมการพิจารณา
คัดเลือกเข๎าทํางานโต๎แย๎งวํามิได๎ตัดสินใจด๎วยเหตุ “ประวัติอาชญากรรม” แตํการตัดสินใจไมํรับเข๎าทํางาน
เป็นไปด๎วยเหตุผลอื่น กลําวคือ เมื่อพิจารณาลักษณะและสถานการณ์ของความผิดของผู๎ร๎องนั้น ผู๎ถูกร๎อง
เห็นวําเป็นการแสดงถึง “พฤติกรรม” หรือคุณสมบัติที่เกี่ยวกับอุปนิสัยที่ไมํสอดคล๎องกับคุณสมบัติของการ
ทํางานที่ต๎องการความเชื่อใจ จึงไมํรับเข๎าทํางานด๎วยเหตุผลนี้ อยํางไรก็ตาม คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
ออสเตรเลีย นําแนวทางการตีความอยํางกว๎าง (Liberal Construction) มาประกอบการตีความ “ประวัติ
อาชญากรรม” วํา ไมํจํากัดเฉพาะประวัติเกี่ยวกับการตัดสินโทษจริงเทํานั้น (Actual Record of
Conviction) แตํรวมถึงสถานการณ์เกี่ยวกับการตัดสินโทษ (Circumstance of the Conviction) และ
315 เทียบเคียงกับตัวอยํางที่ EEOC อธิบายไว๎ในแนวทางการบังคับใช๎กฎหมายสิทธิพลเมือง วํา กรณีบุคคลอเมริกันเชื้อชาติ
แอฟริกัน ถูกเจ๎าหน๎าที่ตํารวจเรียกตรวจและถูกตั้งข๎อหาขัดคําสั่งเจ๎าพนักงาน แตํตํอมาพนักงานอัยการสั่งไมํฟูอง อยํางไรก็
ตามในฐานข๎อมูลของตํารวจบันทึกประวัติการถูกตั้งข๎อหานี้ไว๎ และนายจ๎างนําไปใช๎ในการตัดสินใจเกี่ยวกับการจ๎างงานเชํน
การเลื่อนตําแหนํง โดยผู๎ได๎รับผลกระทบสามารถแสดงให๎เห็นวําเกิดผลกระทบจากการเลือกปฏิบัติโดยมีความแตกตํางกับ
ลูกจ๎างผิวขาวที่อยูํในสถานะเชํนเดียวกัน ประกอบกับนายจ๎างไมํอาจแสดงให๎เห็นวําประวัติดังกลําวมีความเกี่ยวข๎องกับการ
เลื่อนตําแหนํงหรือมีความจําเป็นทางธุรกิจอยํางไร กรณีนี้อาจเป็นการเลือกปฎิบัติอันฝุาฝืนกฎหมายสิทธิพลเมืองด๎วยเหตุ
แหํง “เชื้อชาติ” (Race) : Ibid.
316
Ms Renai Christensen v. Adelaide Casino Pty Ltd, HREOC Report No. 20
