Page 376 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 376
352
แล๎วอาจพิจารณาได๎วํา การปฎิบัติตํอบุคคลหนึ่งแตกตํางจากอีกบุคคลหนึ่งที่มีคุณสมบัติตํางๆ เหมือนกัน
เพียงเพราะเหตุที่บุคคลนั้นมีประวัติอาชญากรรม โดยหลักแล๎วจึงเป็น “การปฏิบัติที่แตกตํางกัน” ซึ่งหาก
เข๎าเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติแล๎ว ก็อาจจัดเป็นการ “เลือกปฏิบัติ” ได๎ อยํางไรก็ตามเนื่องจาก “ประวัติ
อาชญากรรม” มีปัญหาวําจะจัดอยูํใน “เหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ” ตามกฎหมายสิทธิมนุษยชนหรือไมํ ใน
สํวนนี้จะเริ่มจากการศึกษากฎหมายและคดีที่เกิดขึ้นในตํางประเทศ กํอนจะเปรียบเทียบกับประเทศไทย
ตํอไป
4.10.1 การเลือกปฏิบัติด้วยเหตุ “ประวัติอาชญากรรม” ในต่างประเทศ
ในสํวนนี้จะศึกษากฎหมายสหรัฐอเมริกา แคนาดา และ ออสเตรเลีย ที่เกี่ยวข๎องกับการเลือกปฎิบัติ
ด๎วยเหตุ “ประวัติอาชญากรรม” (Criminal Record) ในมิติของการจ๎างแรงงาน
(1) กฎหมายสหรัฐอเมริกา
กฎหมายสิทธิพลเมืองสหรัฐอเมริกา (The Civil Rights Act) ได๎วางหลักเกี่ยวกับการเลือกปฏิบัติ
272
ด๎วยเหตุตํางๆ ซึ่งเป็นสิทธิพื้นฐานของพลเมือง สําหรับในมิติของการจ๎างแรงงานนั้น กฎหมายนี้วางหลัก
ห๎ามการปฏิบัติเกี่ยวกับการจ๎างงานอันถือเป็นการมิชอบด๎วยกฎหมาย (Unlawful Employment
273
Practices) ซึ่งได๎แกํ
- การปฏิเสธการจ๎างหรือการเลิกจ๎างบุคคลใดหรือเลือกปฏิบัติตํอบุคคลใดในกรณีของคําชดเชย
เงื่อนไขการทํางาน สภาพการจ๎าง สิทธิพิเศษในการจ๎างงาน ด้วยเหตุเชื้อชาติ สีผิว ศาสนา เพศ หรือถิ่น
ก าเนิด (race, color, religion, sex, or national origin) ของบุคคลดังกลําว
- การจํากัด การแบํงแยก การจําแนก ลูกจ๎างหรือผู๎สมัคร (Employee or Applicant) ด๎วยวิธีใดๆ
อันเป็นการพรากไปซึ่งโอกาสของบุคคลนั้นในการทํางานหรือสํงผลกระทบอยํางรุนแรงตํอสถานะของบุคคล
นั้นในฐานะลูกจ๎าง ด้วยเหตุเชื้อชาติ สีผิว ศาสนา เพศ หรือถิ่นก าเนิดของบุคคลดังกลําว
นายจ๎างอาจปฎิบัติตํอลูกจ๎างหรือผู๎สมัครด๎วยเหตุดังกลําวได๎หากเหตุนั้นเข๎าลักษณะ “คุณสมบัติอัน
เกี่ยวข๎องกับงานนั้นโดยสุจริต” (Bona Fide Occupational Qualification) อยํางไรก็ตาม ศาลวางหลักวํา
ในการอ๎างเหตุนี้ นายจ๎างต๎องพิสูจน์องค์ประกอบ 3 ประการคือ (1) ความสัมพันธ์ระหวํางเหตุแหํงการเลือก
ปฎิบัติที่กฎหมายมุํงคุ๎มครองกับความสามารถในการทํางานนั้น (2) การกําหนดคุณสมบัติดังกลําวเกี่ยวข๎อง
กับสาระสําคัญของกิจการนายจ๎าง และ (3) ไมํมีทางเลือกอื่นใดที่จํากัดสิทธิลูกจ๎างหรือผู๎สมัครน๎อยกวํา
274
(Less restrictive measure) เหตุดังกลําวมีลักษณะเป็นข๎อยกเว๎นของหลักทั่วไปซึ่งห๎ามการเลือกปฎิบัติ
272 Title VII of the Civil Right Act of 1964, codified as Subchapter VI of Chapter 21 of title 42 of the
United States Code
273 SEC. 2000e-2. [Section 703] , the Civil Rights Act
274
United Automobile Workers v. Johnson Controls, Inc., 499 U.S. 187 (1991)