Page 292 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 292
268
คณะกรรมการวินิจฉัยร๎องทุกข์ได๎วินิจฉัยในเรื่องที่เกี่ยวกับการรับนักเรียนเข๎าโรงเรียน ส. ซึ่งเป็น
โรงเรียนของรัฐแหํงหนึ่ง วํา หลักเกณฑ์ที่โรงเรียนได๎กําหนดไว๎เป็นกรณีพิเศษและนํามาใช๎คัดเลือกนักเรียน
จากการสอบด๎วยนั้น ประกอบด๎วยหลักเกณฑ์ 4 ประการ คือ
(1) พิจารณารับบุตรหรือธิดาของผู๎ปกครองนักเรียน ซึ่งมีบุตรธิดาอยูํในโรงเรียนแล๎ว โดยผู๎ปกครอง
นั้นได๎รํวมมือในการสนับสนุนชํวยเหลือกิจการโรงเรียนด๎วยดีมาโดยตลอด
(2) พิจารณารับบุตรหลานของอาจารย์ในโรงเรียนหรือบุตรหลานของบูรพาจารย์
(3) พิจารณารับบุตรหรือธิดาของผู๎ที่ทําประโยชน์ตํอโรงเรียนมหาวิทยาลัยหรือประเทศชาติ แม๎จะ
ไมํมีพี่น๎องอยูํในโรงเรียนนี้มากํอน และ
(4) พิจารณารับเด็กของผู๎ฝากที่สําคัญจากสํวนราชการตํางๆ ที่ให๎การสนับสนุนชํวยเหลือราชการ
โรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย
ปรากฏวําหลักเกณฑ์ที่กําหนดไว๎เป็นกรณีพิเศษนี้มิได๎มีการประกาศให๎สาธารณชนทราบโดยทั่วไป
แม๎จะปรากฏวํามีอยูํในหนังสือครบรอบ 15 ปี ของโรงเรียนก็ตาม ก็ไมํอาจถือได๎วําประกาศให๎สาธารณชน
ทราบด๎วย หลักเกณฑ์นี้ยังเป็นหลักเกณฑ์ที่ให้ความได้เปรียบแก่บุคคลบางกลุ่ม ผู๎ปกครองที่ไมํมีบุตรหรือ
ธิดาเรียนในโรงเรียนและประสงค์จะให๎บุตรหรือธิดาเข๎าเรียนในโรงเรียนนี้ก็จะไมํทราบหลักเกณฑ์ดังกลําว
คณะกรรมการวินิจฉัยร๎องทุกข์เห็นวํา การนําหลักเกณฑ์ที่กําหนดขึ้นเป็นกรณีพิเศษนี้มาใช๎ในการคัดเลือก
นักเรียนนั้น มิได๎เป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งโรงเรียน ส. ทั้งยังเป็นการเปิดโอกาสให๎โรงเรียนใช้
ดุลพินิจได้ตามอ าเภอใจ อันเป็นการเลือกปฏิบัติให้เป็นคุณแก่บุคคลบางกลุ่มเทํานั้น จึงไมํเป็นธรรมตํอ
นักเรียนที่สมัครสอบคัดเลือกเข๎าเรียนในโรงเรียนโดยทั่วหน๎ากัน อันเป็นการขัดต่อหลักความเสมอภาคของ
144
บุคคลในการเสาะแสวงหาโอกาสที่จะเข๎ารับการศึกษาในโรงเรียนของรัฐ
ผู้วิจัยมีข้อพิจารณาว่า กรณีนี้เป็นกฎเกณฑ์หรือนโยบายที่ปฏิบัติตํอบุคคลแตกตํางกัน โดยหลักแล๎ว
เป็นการขัดตํอหลักความเสมอภาค และอาจนําไปสูํการใช๎ดุลพินิจตามอําเภอใจ แตํหากพิจารณาในกรอบ
กฎหมายสิทธิมนุษยชนจะเห็นได๎วํา เหตุแหํงการปฏิบัติที่แตกตํางดังกลําว ไมํมีความเกี่ยวข๎องสัมพันธ์กับ
เหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ เชํน เชื้อชาติ สีผิว เพศ ศาสนา ฯลฯ อยํางไรก็ตาม หากมีข๎อเท็จจริงวํา การ
คัดเลือกเฉพาะนักเรียนที่ผู๎ปกครองหรือผู๎ฝากให๎การ “สนับสนุน” โรงเรียน โดยมีการบริจาคทรัพย์สิน อาจ
เกี่ยวข๎องกับการปฏิบัติแตกตํางกันด๎วยเหตุ “ฐานะทางเศรษฐกิจ” หรือในกรณีการคัดเลือกนักเรียนที่สืบ
เชื้อสายจากอาจารย์ในโรงเรียน อาจเกี่ยวข๎องกับการปฏิบัติแตกตํางกันด๎วยเหตุ “บรรพบุรุษ”
ค าวินิจฉัยคณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์ที่ 13/2540
144
สมคิด เลิศไพฑูรย์, “หลักความเสมอภาค,” วารสารนิติศาสตร์ 30, 2 (มิถุนายน 2543): 178-181.
