Page 287 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ

263

10 ลําดับ แตํในการประกวดราคาซื้อเครื่องวัดสํวนสูงของผู๎ถูกฟูองคดีหลายครั้งที่ผํานมา ผู๎ฟูองคดีรวมทั้งผู๎
เสนอราคารายอื่นซึ่งเสนอราคาเครื่องวัดสํวนสูงที่ผลิตจากโรงงานของผู๎ฟูองคดีก็มิได๎ยื่นใบ ร.ง. 4 ครบทั้ง

10 ลําดับ ยื่นแตํเพียงใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรมลําดับที่ 1 อยํางเดียว ก็ได๎รับคัดเลือก
ให๎เข๎าทําสัญญากับผู๎ถูกฟูองคดีรวม 5 ครั้ง ซึ่งผู๎ถูกฟูองคดีก็ให๎การผํอนผันมาตลอด จึงแสดงวําการยื่นใบ
ร.ง. 4 ลําดับที่ 1 ลําดับที่ 7 และลําดับที่ 9 ของผู๎ฟูองคดีไมํเป็นการผิดเงื่อนไขในสํวนที่เป็นสาระสําคัญ เมื่อ
ปรากฏวําผู๎ถูกฟูองคดีได๎เคยใช๎ดุลพินิจพิจารณาวําการยื่นใบ ร.ง. 4 ไมํครบทุกลําดับมิใชํการผิดเงื่อนไขของ

เอกสารประกวดราคาในสํวนที่เป็นสาระสําคัญแล๎ว เมื่อไม่ปรากฏว่าการประกวดราคาครั้งนี้กับครั้งที่ผ่านมา
มีข้อเท็จจริงต่างกัน ผู๎ถูกฟูองคดีจึงมีหน๎าที่ผูกพันกับการใช๎ดุลพินิจดังกลําว เว๎นแตํผู๎ถูกฟูองคดีจะกําหนดไว๎
ชัดเจนในการประกวดราคาครั้งนี้วําผู๎เสนอราคาจะต๎องยื่นใบ ร.ง. 4 ครบทั้ง 10 ลําดับ กรณีจึงเห็นได๎วําการ
ยกเลิกการประกวดราคาเนื่องจากผู๎ฟูองคดีไมํนําใบ ร.ง. 4 ลําดับที่ 3 ยื่นประกอบการเสนอราคา ไม่มี

เหตุผลอันควรและเป็นการเลือกปฏิบัติต่อกรณีที่มีข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน รวมทั้งไมํเป็นไปตามหลักเกณฑ์
ของระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวําด๎วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 การยกเลิกการประกวดราคาจึงเป็นไปโดยไมํ
ชอบด๎วยกฎหมาย

จากคดีนี้จะเห็นได๎วํา ในการพิจารณาคดีปกครองเกี่ยวกับคําสั่งที่มิชอบด๎วยกฎหมายนั้น ศาลได๎
เปรียบเทียบคําสั่งที่พิพาทจากข๎อเท็จจริงที่มีลักษณะเดียวกันวําคําสั่งดังกลําวเกิดขึ้นโดยเป็นปฏิบัติที่
แตกตํางกันตํอข๎อเท็จจริงเหมือนกันจึงเป็นการเลือกปฏิบัติ ทั้งนี้จะเห็นได๎วํา คดีนี้เป็นการเปรียบเทียบการ

ปฏิบัติตํอบุคคลคนเดียวกันคือผู๎ฟูองคดี กลําวคือเปรียบเทียบการปฏิบัติของรัฐตํอผู๎ฟูองคดีในข๎อเท็จจริงที่
ผํานมาในอดีตเปรียบเทียบกับการปฏิบัติที่พิพาทในคดีนี้ นอกจากนี้ยังแสดงให๎เห็นวํา คดีนี้มิได๎เป็นการ
เปรียบเทียบระหวํางบุคคลสองคนการปฏิบัติที่แตกตํางดังกลําวมิได๎เกี่ยวข๎องกับเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ

เชํน เพศ ความพิการ เชื้อชาติ ศาสนา ฯลฯ

จากการศึกษาพบวําในคดีปกครองที่เกี่ยวข๎องกับการจัดซื้อจัดจ๎าง การประกวดราคาซึ่งมีประเด็น

วําการกําหนดคุณสมบัติผู๎เสนอราคาเป็นการเลือกปฏิบัตินั้น มักจะไมํเกี่ยวข๎องกับเหตุแหํงการเลือกปฏิบัติ
เชํน เพศ ความพิการ เชื้อชาติ ศาสนา ฯลฯ เชํน การกําหนดคุณสมบัติของผู๎เสนอราคากํอสร๎างอาคารโดย
พิจารณาจากผลงานการกํอสร๎างประเภทเดียวกันในวงเงินที่กําหนด ศาลปกครอง (คําพิพากษาศาลปกครอง
สูงสุดที่ อ.5-อ.6/2546) ตัดสินวํา หลักเกณฑ์ที่กําหนดตามมติคณะรัฐมนตรีและข๎อกําหนดของ
คณะกรรมการวําด๎วยการพัสดุในเรื่องผลงานการกํอสร๎างที่ให๎กําหนดคุณสมบัติผู๎เสนอราคาวํา ต๎องมีผลงาน

กํอสร๎างประเภทเดียวกันในวงเงินเพิ่มขึ้นไมํน๎อยกวํา 185,000,000 บาท ซึ่งไมํเกินร๎อยละ 50 ของวงเงิน
งบประมาณ ไมํขัดตํอระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวําด๎วยการพัสดุ พ.ศ. 2535 ประกอบกับการประกวด
ราคาครั้งที่สองที่พิพาทนั้น มีผู๎ยื่นซองประกวดราคาถึง 14 ราย ซึ่งเห็นได๎วําไมํเป็นการกีดกันหรือสร๎างภาระ

แกํผู๎เข๎าเสนอราคาแตํประการใด กรณีที่ผู๎ฟูองคดีขาดคุณสมบัติเพราะมีผลงานการกํอสร๎างไมํถึง
185,000,000 บาท ยํอมจะไมํได๎รับการพิจารณาในเบื้องต๎นให๎เป็นผู๎มีสิทธิเข๎าประกวดราคาครั้งที่สอง แม๎
จะไมํมีการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติเกี่ยวกับผลงานกํอสร๎างของผู๎เสนอราคา ราคาที่ผู๎ฟูองคดีเสนอมาก็มิได๎รับ
การพิจารณาเพราะผู๎ฟูองคดีเสนอราคาสูงสุดในจํานวนผู๎เสนอราคาครั้งที่สองทั้งหมด จึงเห็นได๎วําผู๎ถูกฟูอง