Page 290 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 290
266
เป็นสมาชิกกองทุนสํารองเลี้ยงชีพระหวํางวันที่ 13 กันยายน 2537 ถึงวันที่ 2 ธันวาคม 2538 จึงมีลักษณะ
เป็นการเลือกปฏิบัติที่ไมํเป็นธรรม ตามมาตรา 30 ของรัฐธรรมนูญแหํงราชอาณาจักรไทยฯประกอบกับ
มาตรา 9 วรรคหนึ่ง (1) แหํงพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองฯ ประกาศฯ ดังกลําวจึงไมํชอบด๎วย
กฎหมาย
จากคดีนี้จะเห็นได๎วํา ลูกจ้างทั้งสามกลุ่มมีลักษณะ “เหมือนกัน” กล่าวคือ สมัครเป็นสมาชิก
กองทุนส ารองเลี้ยงชีพที่มีอายุไม่ต่ ากว่าห้าสิบปีบริบูรณ์ โดยได้ท างานกับนายจ้างมาแล้วไม่น้อยกว่าห้าปี
และได้ออกจากงานเพราะเกษียณอายุก่อนการเป็นสมาชิกกองทุนส ารองเลี้ยงชีพครบห้าปีเหมือนกัน แตํ
ได๎รับการปฏิบัติที่แตกตํางกันเพียงเพราะเหตุแหํงชํวงเวลาที่ลูกจ๎างแตํละกลุํมสมัครเป็นสมาชิกกองทุน
สํารองเลี้ยงชีพ ศาลจึงเห็นวําเป็นการเลือกปฏิบัติ ซึ่งกรณีนี้การเลือกปฏิบัติเกิดจากเหตุอื่นที่มิใช่เหตุแห่ง
การเลือกปฏิบัติเกี่ยวกับเชื้อชาติ ศาสนา เพศ ฯลฯ
สําหรับบางคดีที่มีประเด็นการกําหนดเงินคําทดแทนที่ดินแกํผู๎ถูกเวนคืนแตกตํางกัน ปัจจัยที่นํามา
เปรียบเทียบคือ ที่ดินที่อยูํติดซอยสํวนบุคคลเชํนเดียวกันและมีสภาพที่ดินคล๎ายกับที่ดินของผู๎ฟูองคดี ซึ่ง
คณะกรรมการกําหนดคําทดแทนมากกวําที่ดินของผู๎ฟูองคดี ศาลปกครองให๎ผู๎ถูกฟูองคดี วินิจฉัยอุทธรณ์
ของผู๎ฟูองคดีใหมํในราคาที่เป็นธรรมใกล๎เคียงกับที่ดินที่อยูํในบริเวณเดียวกัน (คําพิพากษาศาลปกครอง
กลางที่ 1272/2545) จะเห็นได๎วําเป็นกรณีข๎อเท็จจริงที่เหมือนกัน (ที่ดินสภาพเดียวกัน) แตํได๎รับการปฏิบัติ
ที่แตกตํางกัน (กําหนดคําทดแทนแตกตํางกัน) จึงเป็นการปฏิบัติที่แตกตํางกัน แม๎วําไมํเกี่ยวข๎องกับเหตุแหํง
การเลือกปฏิบัติเชํน เพศ เชื้อชาติ ศาสนา ฯลฯ แตํศาลก็วินิจฉัยวําเป็นการเลือกปฏิบัติที่ไมํเป็นธรรม
เชํนเดียวกับคดีที่มีประเด็นการแบํงราษฎรที่ครอบครองที่ดินบริเวณที่ที่จะเวนคืนออกเป็นสองกลุํม
กลุํมแรกเป็นกลุํมที่รํวมเรียกร๎องกับสมัชชาคนจน จํานวน 38 รายสํวนกลุํมที่สองเป็นกลุํมที่ไมํได๎รํวม
เรียกร๎องกับสมัชชาคนจนและยินยอมให๎ดําเนินการกํอสร๎างทางหลวงได๎กํอน จํานวน 16 ราย ซึ่งผู๎ฟูองคดี
อยูํในกลุํมดังกลําว และได๎มีการพิจารณากําหนดคําทดแทนให๎แกํราษฎรทั้งสองกลุํม ผู๎ฟูองคดีเห็นวําการ
กําหนดคําทดแทนไมํชอบ เนื่องจากที่ดินของผู๎ฟูองคดีซึ่งตั้งอยูํติดตํอกับที่ดินของผู๎ที่อยูํในกลุํมแรก แตํที่ดิน
แปลงดังกลําวกลับได๎รับคําทดแทนในอัตราที่สูงกวํา ศาลปกครองอ๎างหลักความเสมอภาคตามรัฐธรรมนูญ
แหํงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 อันมีหลักวําจะต๎องปฏิบัติตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญเหมือนกันอยําง
เทําเทียมกัน และจะต๎องปฏิบัติตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญที่แตกตํางกันให๎แตกตํางกันไป สําหรับกรณีนี้
สาระสําคัญที่เหมือนกัน คือ ผู๎ครอบครองที่ดินทั้ง 54 รายที่ถูกเวนคืนที่ดิน ซึ่งได๎โต๎แย๎งกรรมสิทธิ์และยัง
ไมํได๎มีการพิสูจน์สิทธิตามหลักเกณฑ์ของคณะกรรมการแก๎ไขปัญหาการบุกรุกที่ดินของรัฐ (กบร.) การที่ผู๎ถูก
ฟูองคดีแบํงเกณฑ์การกําหนดคําทดแทนเป็นสองกลุํมเป็นการปฏิบัติตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญเหมือนกันให๎
แตกตํางกัน ซึ่งขัดกับหลักความเสมอภาคตามรัฐธรรมนูญแหํงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 จึงมิ
ชอบด๎วยกฎหมายและไมํเป็นธรรม (คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.22/2551)
จากคดีที่เกี่ยวข๎องกับการเวนคืนดังกลําวจะเห็นได๎วํา ผู๎ฟูองคดีอ๎างวํามีการเลือกปฏิบัติเนื่องจาก
บุคคลที่อยูํในสถานะเหมือนกันหรือที่ดินที่อยูํในสภาพเหมือนกัน แตํได๎รับคําทดแทนที่แตกตํางกัน โดยศาล
นําหลักความเทําเทียมกันตามรัฐธรรมนูญมาปรับใช๎และตัดสินวําเป็นการเลือกปฏิบัติที่ขัดตํอหลักความ
