Page 224 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 224
200
ดังนั้นจะเห็นได๎วํา แนวการพิจารณาความเสมอภาคหรือความเทําเทียมกันก็คือ การปฏิบัติ
เหมือนกันตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญเชํนเดียวกัน และ การปฏิบัติที่แตกตํางกันตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญแตกตํางกัน
ดังนั้น การเลือกปฏิบัติจะเกิดขึ้นเมื่อมีการปฏิบัติตํางกันตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญเหมือนกัน หรือ การปฏิบัติ
เหมือนกันตํอสิ่งที่มีสาระสําคัญตํางกัน ด๎วยเหตุนี้ในการพิจารณาคดีจึงต๎องมีการเปรียบเทียบระหวําง
สาระสําคัญที่พิพาทนั้นวํา “เหมือนกัน” หรือไมํ
ศาลปกครองมีแนววินิจฉัยโดยใช๎วิธีการเปรียบเทียบผู๎ฟูองคดีที่อ๎างวําถูกเลือกปฏิบัติกับบุคคลอื่นที่
อยูํในสภาพหรือเงื่อนไข “เหมือนกัน” เชํน ผู๎ฟูองคดีอ๎างวําคําสั่งทางปกครองของผูถูกฟองคดีที่ไมํพิจารณา
เลื่อนยศให๎กับตนเป็นการเลือกปฏิบัติ โดยอ๎างวํากฎเกณฑ์ที่กําหนดสิทธิประโยชน์จากการออกจากราชการ
สํงผลให๎เกิดความแตกตํางกันระหวํางผู๎ฟูองคดีกับบุคคลอื่นที่อยูํในสถานะเดียวกัน อยํางไรก็ตาม ศาล
ปกครองเห็นวํา แม๎ผลสุดท๎ายจะเกิดความแตกตํางกันระหวํางผู๎ฟูองคดีกับบุคคลอื่น แตํเมื่อเปรียบเทียบ
แล๎วจะพบวํา ผู๎ฟูองคดีกับบุคคลอื่นนั้น ไมํอยูํในสถานะเดียวกันหรือไมํอาจเปรียบเทียบกันได๎ ทั้งนี้เนื่องจาก
เป็นการออกจากราชการด๎วยสาเหตุคนละอยําง ด๎วยอาศัยหลักกฎหมายคนละมาตรากัน ดังนั้นจึงไมํเป็น
การเลือกปฏิบัติ เพราะมิใชํเป็นการปฏิบัติที่แตกตํางกันระหวํางบุคคลที่เหมือนกัน (คําพิพากษาศาล
ปกครองสูงสุดที่ อ.185/2549) ดังนั้นจะเห็นได๎วํา กรณีนี้เกิดความแตกตํางกัน (Distinction) แตํมิใชํเป็น
การเลือกปฏิบัติ (Discrimination)
แม๎วํากฎเกณฑ์ที่พิพาทจะสํงผลให๎เกิดการปฏิบัติที่แตกตํางกันระหวํางข๎าราชการในตําแหนํงที่มีชื่อ
เรียกหรือสังกัดที่แตกตํางกัน แตํเมื่อพิจารณาสถานะของบุคคลที่นํามาเปรียบเทียบแล๎ว อาจเป็นกรณีที่ถือ
84
ได๎วํามีลักษณะ “เหมือนกัน” ตัวอยํางเชํน คดีที่ศาลปกครองเปรียบเทียบการปฏิบัติที่แตกตํางกันระหวําง
1. ผู๎ดํารงตําแหนํงรองผู๎อํานวยการ สถานศึกษา ผู๎ดํารงตําแหนํงผู๎อํานวยการสถานศึกษา ผู๎ดํารง
ตําแหนํงครูและครูผู๎ชํวย รวมทั้ง ผู๎ดํารงตําแหนํงในหนํวยงานสนับสนุน เชํน เจ๎าหน๎าที่บริหารงานทั่วไป
นักวิชาการพัสดุ เจ๎าหน๎าที่บันทึกข๎อมูลเป็นผู๎มีสิทธิเลือกตั้ง และมีสิทธิเข๎ารับการเลือกตั้งเป็นอนุกรรมการ
ผู๎แทนข๎าราชการครู และบุคลากรทางการศึกษาในเขตพื้นที่การศึกษา ด๎วยคุณสมบัติด๎านตําแหนํง
2. ผู๎ดํารงตําแหนํงรองผู๎อํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ผู๎ดํารงตําแหนํงผู๎ชํวยผู๎อํานวยการ
สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา และผู๎ดํารงตําแหนํงเจ๎าหน๎าที่บริหารการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นผู๎ที่ไมํมีสิทธิ
เลือกตั้ง และไมํมีสิทธิเข๎ารับการเลือกตั้งเป็นอนุกรรมการผู๎แทนข๎าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา ใน
เขตพื้นที่การศึกษา
จากการเปรียบเทียบบุคคลทั้งสองกลุํมดังกลําว ศาลปกครองวินิจฉัยวํามีการเลือกปฏิบัติโดยไมํเป็น
ธรรม เนื่องจาก “กํอให๎เกิดความไมํเทําเทียมระหวํางผู๎มีสิทธิกับผู๎ไมํมีสิทธิในการเลือกตั้ง และเข๎ารับการ
84
คําพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ ฟ.17/2551
