Page 78 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

๖๑

ตามอนุสัญญาระหว่างประเทศว่าด้วยการการคุ้มครองมิให้บุคคลถูกบังคับให้
สูญหาย ค.ศ. ๒๐๐๖ “การสูญหายโดยถูกบังคับ” (“Enforced or Involuntary Disappearance”)

หมายถึง “การจับกุม การคุมขัง การลักพาตัว หรือการลิดรอนเสรีภาพในรูปแบบอย่างอื่น โดยเจ้าหน้าที่ หรือ
โดยบุคคลหรือกลุ่มบุคคลซึ่งกระท าโดยได้รับอนุญาต การสนับสนุน หรือการยอมรับของรัฐ ติดตามด้วยการ
ปฏิเสธที่จะรับรู้การลิดรอนเสรีภาพดังกล่าว หรือด้วยการปกปิดชะตากรรมหรือที่อยู่ของผู้สูญหาย ซึ่งท าให้
๘๐
ผู้สูญหายอยู่นอกการคุ้มครองของกฎหมาย”
ในขณะที่อนุสัญญา Inter-American ว่าด้วยการบังคับบุคคลให้สูญหาย ค.ศ.

๑๙๙๔ “การสูญหายโดยถูกบังคับ” (a “forced disappearance”) หมายถึง “การกระท า
อันเป็นการลิดรอนเสรีภาพของบุคคลคนหนึ่งหรือหลายคนไม่ว่าโดยวิธีการใดๆ ซึ่งกระท าโดยเจ้าหน้าที่
ของรัฐ หรือโดยบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่กระท าโดยได้รับอนุญาต การสนับสนุน หรือการยอมรับของรัฐ

ติดตามด้วยการไม่มีข้อมูลหรือการปฏิเสธการรับรู้เกี่ยวกับการลิดรอนเสรีภาพเช่นนั้น หรือการปฏิเสธที่จะ
ให้ข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่อยู่ของบุคคลนั้น ซึ่งขัดขวางมิให้บุคคลนั้นได้รับความช่วยเหลือตามหลักประกัน
๘๑
เกี่ยวกับการเยียวยาและกระบวนการที่รับรองโดยกฎหมาย”
เมื่อได้พิจารณานิยามของการบังคับให้บุคคลสูญหายตามอนุสัญญาระหว่าง

ประเทศว่าด้วยการการคุ้มครองมิให้บุคคลถูกบังคับให้สูญหาย ค.ศ. ๒๐๐๖ จะเห็นได้ว่าการบังคับบุคคล
ให้สูญหายเป็นการกระท าโดยผู้ใช้อ านาจรัฐหรือผู้มีอ านาจรัฐมีส่วนเกี่ยวข้อง ในการควบคุมตัวหรือลักพา
ตัวปัจเจกชนไป และเจ้าหน้าที่รัฐที่เกี่ยวข้องจะปฏิเสธว่ามิได้ควบคุมตัวหรือลักพาตัวบุคคลที่ครอบครัว
ก าลังตามหาตัวอยู่ หรือปกปิดสถานที่อยู่หรือชะตากรรมของบุคคลที่ถูกควบคุมตัวหรือลักพาตัวมา ก่อนที่

บุคคลนั้นจะหายสาบสูญไปโดยไม่มีบุคคลใดทราบถึงสถานที่อยู่หรือชะตากรรมของบุคคลนั้น หากแต่ใน
ระหว่างนั้น ผู้ถูกควบคุมตัวหรือลักพาตัวไปอาจถูกทรมานและฆ่าตายในที่สุด เป็นผลให้ผู้ก่ออาชญากรรม
เช่นนั้นไม่ต้องรับผิดใดๆ เนื่องจากไม่ปรากฏศพของบุคคลที่ถูกบังคับให้สูญหายนั้น (climate of
impunity)

๘๐ International Convention for the Protection of all Persons from Enforced Disappearance

2006, Article 2. “For the purposes of this Convention, “enforced disappearance” is considered to be
the arrest, detention, abduction or any other form of deprivation of liberty by agents of the State or
by persons or groups of persons acting with the authorization, support or acquiescence of the State,
followed by a refusal to acknowledge the deprivation of liberty or by concealment of the fate or
whereabouts of the disappeared person, which place such a person outside the protection of the
law”.
๘๑
Inter-American Convention on Forced Disappearance of Persons 1994, Article 2. “For the
purposes of this Convention, “forced disappearance” is considered to be the act of depriving a
person or persons of his or their freedom, in whatever way, perpetrated by agents of the state or by
persons or groups of persons acting with the authorization, support or acquiescence of the state,
followed by an absence of information or a refusal to acknowledge that deprivation of freedom or
to give information on the whereabouts of that person, thereby impeding his or her recourse to the
applicable legal remedies and procedural guarantees.”