Page 75 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 75
๕๘
นอกจากนี้ ในหลายๆ กรณียังสะท้อนให้เห็นถึงความเป็นไปได้ของการด าเนินการร่วมกันระหว่างเจ้าหน้าที่
ของรัฐกับกลุ่มอาชญากรรม โดยเฉพาะทหารหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐจับกุมหรือกักตัวบุคคลเป้าหมาย และ
ส่งตัวไปให้กลุ่มอาชญากรรมต่อไป
(๑.๒) เงื่อนไขด้ำนผู้ถูกกระท ำหรือเป้ำหมำย
เงื่อนไขด้านผู้ถูกกระท าหรือเป้าหมายของการปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่
ฝ่ายต่างๆ ของรัฐประกอบด้วยเงื่อนไขย่อยๆ สองประการ ได้แก่ (๑.๒.๑) เงื่อนไขเกี่ยวกับผู้ถูกกระท า
และ (๑.๒.๒) เงื่อนไขเกี่ยวกับจ านวนผู้ถูกกระท าหรือเป้าหมาย
(๑.๒.๑) เงื่อนไขเกี่ยวกับผู้ถูกกระท ำ
จากกรณีการสูญหายของบุคคลต่างๆ ในประเทศเม็กซิโกในช่วงระยะเวลาเกือบ
๖ ปีของการด าเนินการตามนโยบายของรัฐบาลในการท าสงครามกับยาเสพติด จะเห็นได้ว่าบุคคลที่เป็น
เป้าหมายของการปฏิบัติการตามนโยบายดังกล่าวโดยเจ้าหน้าที่ของรัฐ โดยเฉพาะการควบคุมตัวไว้
โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายอันน ามาซึ่งการสูญหายไปของบุคคลนั้นในที่สุด ได้แก่ ปัจเจกชน (individuals)
หรือประชาชนชาวเม็กซิโก ซึ่งเป็น “พลเรือน” ทั่วไป (civilians) นอกจากนี้ บุคคลที่เป็นเป้าหมายของ
การปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่ของรัฐยังเป็น “ผู้บริสุทธิ์” ซึ่งไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการผลิต การค้า หรือการ
เสพยาเสพติดแต่อย่างใด โดยนัยดังกล่าว บุคคลที่ถูกควบคุมตัวไปและสูญหายไปในที่สุดย่อมถูกละเมิด
สิทธิในชีวิต ร่างกาย และเสรีภาพของตน อีกทั้งในหลายๆ กรณีของการปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่ของรัฐ
ยังสะท้อนให้เห็นถึงการท าลายหรือยึดทรัพย์สินของบุคคลนั้นไปโดยมิชอบอันเป็นการละเมิดต่อสิทธิใน
ทรัพย์สินของบุคคลนั้นอีกชั้นหนึ่งด้วย
นอกจากตัวบุคคลที่ถูกควบคุมตัวโดยมิชอบและสูญหายไปจะเป็นผู้ถูกกระท า
หรือเป้าหมายโดยตรงแล้ว บุคคลอื่นๆ ในครอบครัวของบุคคลนั้นก็ได้รับผลกระทบจากความรุนแรงใน
รูปแบบต่างๆ ของการด าเนินนโยบายอันท าให้บุคคลอันเป็นที่รักในครอบครัวของเขาสูญหายไปด้วย
เช่นกัน ทั้งนี้ ผลกระทบหรือความสูญเสียของบุคคลในครอบครัวของผู้สูญหายไปนั้นมีความร้ายแรงและ
๗๖
ประกอบด้วยมิติต่างๆ ที่ละเอียดอ่อนเป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็น“มิติด้านความรู้สึกหรือจิตใจ” เช่น
ความเศร้าโศกเสียใจของบุคคลในครอบครัวที่ต้องสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รักของตน (serious emotional
effects or depression) ความหวาดกลัวหรือความหวาดระแวงอย่างต่อเนื่องเกี่ยวกับความไม่ปลอดภัย
ในชีวิตและทรัพย์สินของบุคคลที่เหลือในครอบครัว (constant fear) “มิติด้านสถาบันครอบครัว”
เช่น ผลกระทบต่อความสัมพันธ์หรือความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในระหว่างสมาชิกที่เหลืออยู่ในครอบครัว
ภายหลังการสูญหายไปของบุคคลผู้เป็นเป้าหมาย และ “มิติทางเศรษฐกิจ” อันได้แก่ ปัญหาการเลี้ยงชีพ
หรือปัญหาปากท้องของบุคคลต่างๆ ในครอบครัว เนื่องจากในหลายๆ กรณี ผู้สูญหายไปเป็นบุคคลเพียงผู้
เดียวที่ประกอบอาชีพหาเลี้ยงครอบครัวซึ่งมีบุตรเป็นจ านวนมาก ตลอดจนผลกระทบต่อสิทธิประโยชน์
อย่างอื่นอันเกี่ยวด้วยสวัสดิการสังคม หรือการเข้าถึงระบบบริการต่างๆ ของหน่วยงานสาธารณะ
(the system of social services) เนื่องจากการได้รับสิทธิประโยชน์ต่างๆ เหล่านี้ขึ้นอยู่กับเงื่อนไขการ
ประกอบอาชีพของสมาชิกในครอบครัว ดังนั้น การสูญหายไปของบุคคลหนึ่งอาจน ามา
ซึ่งการถูกระงับสิทธิการเข้าถึงสวัสดิการสังคม (suspension of access to social benefits) เช่น
บริการดูแลรักษาสุขภาวะ (healthcare) หรือการดูแลเด็ก (childcare)
๗๖
เพิ่งอ้าง, หน้า ๗ และ ๖๘.
