Page 73 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 73
๕๖
การสูญหายไปของบุคคลหรือประชาชนจ านวนมากมีเจ้าหน้าที่รัฐเข้าไป
เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายทหาร หรือเจ้าหน้าที่ต ารวจและพนักงานสอบสวนด้วย ทั้งเจ้าหน้าที่
ในระดับสหพันธรัฐและเจ้าหน้าที่ในระดับมลรัฐ ไม่ว่าจะเป็นการกระท าของเจ้าหน้าที่ของรัฐเองโดยตรง
ดังเช่นกรณีการกระท าของเจ้าหน้าที่หน่วยงานราชนาวี (the Navy personnel) อันเป็นเหตุให้นาย José
Fortino Martinez Martinez สูญหายไป (เดือนมิถุนายน ค.ศ. ๒๐๑๑) หรือการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้าที่
ต ารวจระดับสหพันธรัฐในการปฏิบัติการอันท าให้นาย Roberto Ivan Hernandez Garcia และนางสาว
Yudith Yesenia Rueda Garcia (เดือนมีนาคม ค.ศ. ๒๐๑๑) หรือการมีส่วนร่วมของเจ้าหน้าที่ต ารวจ
ท้องถิ่นระดับมลรัฐในการปฏิบัติการอันท าให้นาย Isarel Torres Lazarin สูญหายไป (เดือนมิถุนายน
ค.ศ. ๒๐๐๙) หรือการที่เจ้าหน้าที่ของรัฐมีส่วนร่วมทางอ้อมในการปฏิบัติการอันเป็นเหตุให้บุคคลอื่น
สูญหาย เช่น การที่เจ้าหน้าที่ไม่รีบด าเนินการใดๆ อันจ าเป็นโดยทันทีภายหลังการสูญหายไปของบุคคล
เช่น กรณีการสูญหายไปของนาย Nitza Paolo Alvarado (เดือนธันวาคม ค.ศ. ๒๐๐๙) หรือกรณีการ
สูญหายไปของนาย Espinoza Ivan Baruch Nunez Mendieta (เดือนสิงหาคม ค.ศ. ๒๐๑๑) หรือกรณี
เจ้าหน้าที่ของรัฐกล่าวโทษหรือกล่าวหาบุคคลผู้สูญหายไปเพื่อไม่ต้องติดตามหาตัวผู้สูญหายนั้น เช่น กรณี
การสูญหายไปของนาย Hugo Marcelino Gonzalez Salazar (เดือนกรกฎาคม ค.ศ. ๒๐๐๙) หรือกรณี
การสูญหายไปของนาย Oscar German Herrera Rocha (เดือนมิถุนาย ค.ศ. ๒๐๐๙)
นอกจากนี้ ยังมีกรณีที่การสูญหายไปของบุคคลเป็นการกระท าของเจ้าหน้าที่
ของรัฐร่วมมือกับบุคคลภายนอก (โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มอาชญากรรม) เพื่อผลประโยชน์อย่างหนึ่ง
อย่างใดร่วมกัน เช่น กรณีการสูญหายไปของนาย Moises Gamez Almanza นาย Marco Antonio
Coronado Castillo นาย Julio César Coronado Noriega และนาย Luis Francisco Medina
(เดือนตุลาคม ค.ศ. ๒๐๐๙)
การสูญหายของประชาชนชาวเม็กซิโกเหล่านี้จึงมี “เจ้าหน้าที่ของรัฐ”
เป็นผู้กระท าการไม่ว่าโดยทางตรงหรือทางอ้อม และไม่ว่ากระท าร่วมกับบุคคลภายนอกอันเป็นเหตุให้
บุคคลสูญหายไป ทั้งนี้ ในหลายๆ กรณีของการปฏิบัติการของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ปฏิบัติการโดย
สวมเครื่องแบบของหน่วยงานของรัฐ (official uniform) หรือชุดกันกระสุน (bulletproof vests)
ที่มีเครื่องหมายหรือชื่อหน่วยงานของรัฐ หรือใช้ยานพาหนะของหน่วยงานของรัฐ (official vehicles)
หรือที่มีสัญลักษณ์หน่วยงานของรัฐ (vehicles marked with Navy insignia) ในการปฏิบัติการ
ดังที่ปรากฏให้เห็นในกรณีการสูญหายของบุคคลต่างๆ ในหลายๆ กรณีดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น
กรณีต่างๆ เหล่านี้ย่อมแสดงให้เห็นว่าเจ้าหน้าที่ของรัฐมีส่วนเกี่ยวข้องกับการกระท าให้บุคคลสูญหาย
หรือในบางกรณี อย่างน้อยที่สุด การปฏิบัติการเช่นนั้นมิอาจกระท าได้โดยปราศจากการรับรู้ของเจ้าหน้าที่
๗๕
ระดับสูง (high-ranking officials)
(๑.๑.๒) เงื่อนไขเกี่ยวกับวิธีหรือลักษณะกำรด ำเนินกำร
การด าเนินการหรือปฏิบัติการต่างๆ อันเป็นเหตุให้บุคคลสูญหาย
ไปโดยเจ้าหน้าที่ของรัฐมักจะเป็นการกระท าที่มีลักษณะของการด าเนินการหรือวิธีด าเนินการ
๗๕
โปรดดู Human Rights Watch, Mexico’s disappeared, The Enduring Cost of a Crisis Ignored,
อ้างแล้ว, หน้า ๔.