Page 198 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 198
๑๘๑
กระท าการ โดยเฉพาะอย่างยิ่งไม่มีการทิ้งหลักฐานหรือร่องรอยใดๆ ให้ผู้เสียหายหรือญาติของผู้เสียหาย
ตลอดจนบุคคลภายนอกสามารถตรวจสอบไปถึงบุคคลใดๆ ที่อยู่เบื้องหลังการด าเนินการเช่นนั้นได้
แต่อย่างใด
(๕) เป็นกำรด ำเนินกำรที่ล้วนมุ่งหมำยแต่เพียงเพื่อให้บรรลุเป้ำหมำย
โดยรวมของกำรตอบสนองต่อนโยบำยของรัฐบำลในกำรปรำบปรำมยำเสพติดแต่เพียงอย่ำงเดียว
การกระท าของบุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่ท าให้เกิดการสูญเสียแก่บุคคลเป้าหมาย
หรือผู้เสียหายซึ่งล้วนแต่เป็นประชากรพลเรือนทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นการสังหารผู้เสียหายหรือการท าให้
ผู้เสียหายถึงแก่ชีวิต การอุ้มหายหรือการท าให้ผู้เสียหายสูญหายไปอย่างไร้ร่องรอย และการยึดทรัพย์สิน
ของผู้เสียหาย โดยบุคคลหรือกลุ่มบุคคลต่างๆ ในโอกาสต่างๆ ตามเรื่องร้องเรียนทั้งหลาย “มิใช่” การ
กระท าที่บุคคลหรือกลุ่มบุคคลก่อขึ้นเพียงเพื่อวัตถุประสงค์หรือเจตนาส่วนตัวในการกระท าความผิดอาญา
แต่ละกรรมนั้นแต่อย่างใด หรือมิใช่การกระท าให้เกิดการสูญเสียต่อชีวิต ร่างกาย หรือทรัพย์สินของบุคคล
ที่เป็นเป้าหมายโดยไม่มีความเกี่ยวข้องกันแต่อย่างใด กรณีจึง “แตกต่างโดยสิ้นเชิง” จากการกระท า
ความผิดอาญาที่ “เป็นเอกเทศ” หรือ “เป็นครั้งคราว” และ “สิ้นสุดลงในตัวเอง” เมื่อได้กระท าความผิด
ส าเร็จ เช่น กรณีที่ นาย ก. ท าให้ นาย ข. ถึงแก่ความตายอันเป็นการกระท าความผิดอาญาตามประมวล
กฎหมายอาญา หรือกรณีที่ นายหนึ่งใช้อาวุธปืนยิงนายสองโดยเจตนาเป็นเหตุให้นายสองเสียชีวิต หากแต่
การกระท าให้เกิดการสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของบุคคลที่เป็นเป้าหมายทั้งหลาย เป็นเพียง “การ
กระท าความผิดอาญาพื้นฐาน” แม้ต่างกรรมต่างวาระ หากล้วนแต่เป็นการกระท าที่ “เชื่อมโยงซึ่งกันและ
กัน” ภายใต้ “บริบทเฉพาะร่วมกัน” ของการด าเนินนโยบายในการปราบปรามยาเสพติดของรัฐบาล
การกระท าความผิดอาญาต่างๆ เหล่านั้นจึง “เป็นส่วนหนึ่ง” ของการด าเนินการเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
ตามนโยบายของรัฐบาลในการปราบปรามยาเสพติด และ “ผลลัพธ์ของการด าเนินการ” (ที่ก่อให้เกิดการ
สูญเสียชีวิตและทรัพย์สินของผู้เสียหาย) ทั้งหลายเหล่านั้นประกอบกันเป็น “ผลงาน” หรือ
“ประสิทธิภาพ” ที่องค์กรของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐที่เกี่ยวข้องจะใช้แสดงหรือยกขึ้นกล่าวอ้างว่าได้
ปฏิบัติให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายของรัฐบาลในการปราบปรามยาเสพติดตามกรอบระยะเวลาที่รัฐบาล
ก าหนด อันเป็น “ความประสงค์ที่แท้จริง” ของการกระท าที่ก่อให้เกิดการสูญเสียต่างๆ แก่ประชากร
พลเมืองอย่างกว้างขวาง
■ บุคคลที่เป็นเป้ำหมำยของกำรด ำเนินกำร
เมื่อได้พิจารณาการสูญเสียต่อชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สินของผู้เสียหาย
ทั้งหลายตามเรื่องร้องเรียนต่างๆ และคดีฟ้องร้องการกระท าความผิดอาญาทั้งหลายนั้น จะเห็นได้ว่าบุคคล
ต่างๆ ที่เป็นเป้าหมายของการด าเนินการแทบจะทุกกรณีจะมีชื่อระบุหรือขึ้นบัญชีไว้ในบัญชีรายชื่อ
ผู้เกี่ยวข้องกับยาเสพติด (“บัญชีด า”) ที่องค์กรของรัฐจัดท าขึ้นเพื่อการดังกล่าวเป็นการเฉพาะ แต่อย่างไร
ก็ตาม เมื่อพิจารณาในรายละเอียดแล้วจะท าให้เห็นถึงลักษณะของบุคคลที่เป็นเป้าหมายของการกระท า
การตามแผนการด าเนินการของบุคคลหรือกลุ่มบุคคลเพื่อให้บรรลุเป้าหมายตามนโยบายของรัฐบาลในการ
ปราบปรามยาเสพติด ซึ่งสามารถแบ่งออกได้เป็นห้ากลุ่มใหญ่ๆ ได้แก่ (๑) กลุ่มชาติพันธุ์ (ชาวเขา)
(๒) บุคคลที่เคยมีประวัติเกี่ยวข้องกับยาเสพติด (๓) บุคคลที่มีต าแหน่งในชุมชนหรือเป็นหัวคะแนนหรือ
ฐานเสียงทางการเมือง (๔) บุคคลซึ่งฐานะทางเศรษฐกิจไม่ดีแต่มีเงินทุนในการประกอบการ และ (๕)
บุคคลที่มีข้อขัดแย้งกับเจ้าหน้าที่ของรัฐหรือร้องเรียนเจ้าหน้าที่ของรัฐ