Page 143 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

๑๒๖

ตามความเป็นจริง (de facto control over territory) โดยในคดี The Prosecutor v. Dusko Tadić
(๑๙๙๗) ศาลได้กล่าวว่า ความรับผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ไม่จ าเป็นต้องอยู่ในรูปของนโยบาย

ของรัฐซึ่งกระท าต่อประชากรที่เป็นพลเมืองอย่างเป็นทางการ (formal state policy)
ในกรณีที่มีการกระท าอันเป็นการโจมตีพลเรือนโดยองค์การอื่นซึ่งมิใช่รัฐ (non-state actors)
การพิสูจน์ให้เห็นว่าองค์การอื่นซึ่งมิใช่รัฐได้เข้าควบคุมเขตพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่งเป็นการเฉพาะตามความเป็น
จริง ย่อมถือว่ามีข้อเท็จจริงเพียงพอที่จะรับฟังได้ว่ามีการกระท าความผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติที่
เกิดขึ้นจาก “นโยบายที่ไม่เป็นทางการ” (informal policy) ขององค์การอื่นซึ่งมิใช่รัฐ (non-state
๒๙๐
actors) นั้นแล้ว
ส่วนการค้นหานโยบายที่ไม่เป็นทางการเหล่านั้น สามารถสรุปได้จากเส้นทาง
ของการกระท าที่ได้เกิดขึ้น (way in which the act occur) และหากการกระท าดังกล่าวเกิดขึ้นใน

วงกว้าง (widespread) หรือเป็นระบบ (systematic) สิ่งเหล่านี้ย่อมแสดงให้เห็นว่าการกระท าดังกล่าว
ได้รับการสนับสนุนจากนโยบาย ไม่ว่านโยบายนั้นจะเป็นทางการหรือไม่ก็ตาม ซึ่งท้ายที่สุดก็จะพบว่าการ
กระท าความผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติสามารถเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อมีนโยบายก าหนดให้มีการกระท า
๒๙๑
ดังกล่าวเท่านั้น
(๓) การมีอยู่ของแผนหรือนโยบายไม่ได้ก่อให้เกิดเป็นองค์ประกอบของความ
รับผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติตามธรรมนูญ ICTY แต่อย่างไรก็ดี เครื่องมือที่ใช้ในการด าเนินงานจะ
เป็นพยานหลักฐาน (evidentiary tool) เพื่อพิสูจน์ว่าได้มีการกระท าต่อประชากรที่เป็นพลเรือน หรือมี
การโจมตีในวงกว้างหรือเป็นระบบ

ในคดี The Prosecutor v. Dragoljub Kunarac (๒๐๐๒) ศาลได้อธิบายว่า
ไม่ว่าการโจมตีนั้นจะเกิดขึ้นโดยได้รับการสนับสนุนจากนโยบาย (policy) หรือแผน (plan)
ในรูปแบบใดก็ตาม กรณีก็ไม่มีความจ าเป็นที่จะต้องพิสูจน์ให้เห็นถึงการมีอยู่ของนโยบายหรือแผน
ซึ่งน าไปสู่การโจมตีดังกล่าว เพราะการพิสูจน์ให้เห็นถึงข้อเท็จจริงเกี่ยวกับการโจมตีโดยตรงต่อประชากรที่

เป็นพลเรือน และพิสูจน์ให้เห็นว่าการโจมตีเกิดขึ้นในวงกว้างหรือเป็นระบบนั้นต่างหาก
ที่ถือว่าเป็นองค์ประกอบของความรับผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ อีกทั้งในการพิสูจน์องค์ประกอบ
ทางกฎหมายดังกล่าวก็ไม่มีความจ าเป็นต้องแสดงให้เห็นว่าการโจมตีนั้นเป็นผลมาจากนโยบายหรือแผนที่

มีอยู่ เพราะการโจมตีโดยตรงต่อประชากรที่เป็นพลเรือน และการโจมตีในวงกว้างหรือเป็นระบบ
ย่อมแสดงให้เห็นถึงข้อเท็จจริงได้ว่ามีนโยบายหรือแผนในการด าเนินงานอยู่แล้ว ดังนั้น การมีอยู่ของ
นโยบายหรือแผนจึงอาจเป็นพยานหลักฐานที่เกี่ยวข้องในคดี (evidentially relevant) แต่ไม่ถือว่าเป็น
องค์ประกอบทางกฎหมายของความรับผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (not a legal element of
๒๙๒
the crime)

๒๙๐
The Prosecutor v. Dusko Tadić (Trail Chamber Opinion and Judgment) IT-94-I-T (7 May
1997) para 654-55.
๒๙๑
อ้างแล้ว, para 653.
๒๙๒
The Prosecutor v. Dragoljub Kunarac, Radomir Kovac and Zoran Vuković (Appeals
Chamber Judgment) IT-96-23 and IT-96-23/1-A (12 June 2002), para. 98.