Page 98 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยแผนกลยุทธ์ด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชนของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2562

รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report)
แผนกลยุทธ์ด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชนของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2560-2562

ส่วนที่ 5 น าเสนอกลไกการขับเคลื่อนในเรื่องสิทธิ ซึ่งระบุให้ภาครัฐมีบทบาทส าคัญ ทั้งในด้านการออก

กฎหมาย การวางกลยุทธ์ในการสนับสนุน และการออกแบบนโยบายที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ ภาครัฐควรที่จะมี
การก าหนดมาตรวัดความก้าวหน้าในการด าเนินการ และก าหนดเป้าหมายของแต่ละมาตรวัดที่ชัดเจน รวมทั้ง

สร้างระบบกลไกความรับผิดชอบให้เกิดขึ้น นอกจากนี้ หน้าที่ที่ส าคัญของภาครัฐอีก 2 ประการ คือ การพัฒนา

บุคลากรให้มีความรู้เพื่อสนับสนุนการดูแลจัดการสิทธิ (ส่วนที่ 3) และการออกแบบกลไกเยียวยาให้กับผู้ที่ถูก
ละเมิดสิทธิอีกด้วย

ส่วนสุดท้ายได้น าเสนอบทบาทขององค์กรระหว่างประเทศ โดยให้ข้อเสนอแนะว่าองค์กรเหล่านี้ควร
จะเข้ามามีบทบาทในสิทธิเหล่านี้มากขึ้น ประกอบไปด้วย WHO, FAO, UNICEF, UNEP, UN-HABITAT , ILO,

UNDP, IMF, IFAD, World Bank, WTO, Red Cross, Red Crescent Societies และ UNHCR

บทเรียนที่ส าคัญที่ได้จากเอกสารฉบับนี้ ประกอบไปด้วย

1. เอกสารได้ระบุถึงสิทธิที่ส าคัญ คือ สิทธิในการเข้าถึงการอุปโภคและบริโภคน้ า ซึ่งอาจจะเกี่ยวข้อง

กับประเด็นธุรกิจและสิทธิมนุษยชนได้ เนื่องจากภาครัฐจะต้องมีการปกป้องไม่ให้บุคคลที่สาม ซึ่งหมายรวมถึง
ภาคธุรกิจในการแทรกแซงการเข้าถึงการอุปโภคและบริโภคน้ า ซึ่งเกิดขึ้นได้ในหลายกรณี เช่น การได้รับ

สัมปทานผูกขาดแหล่งผลิตน้ า ท าให้ไม่เกิดการแข่งขันจนท าให้ผู้บริโภคไม่สามารถเข้าถึงทางเศรษฐกิจ การ

ผูกขาดสิ่งก่อสร้าง เช่น ท่อส่งน้ า ท าให้ผู้บริโภคไม่สามารถเข้าถึงน้ าทางกายภาพได้ การผลิตน้ าที่ไม่ได้คุณภาพ
รวมทั้งการที่ผู้บริโภคไม่ได้รับข้อมูลข่าวสารที่เพียงพอในการตัดสินใจเลือกบริโภค

2. กรอบบทบาทภารกิจของรัฐในการดูแลจัดการสิทธิ เป็นกรอบที่สามารถด าเนินการได้กับสิทธิ
ประเภทอื่นๆ เช่นเดียวกัน ซึ่งประกอบไปด้วย 3 บทบาท คือ บทบาทในการเคารพ บทบาทในการปกป้อง

และบทบาทในการเติมเต็ม บทบาทของภาครัฐยังขยายความไปถึงการด าเนินการทางธุรกิจของภาครัฐ

(รัฐวิสาหกิจ) ที่อาจจะกระทบสิทธิของประชาชนอีกด้วย

3. แนวทางการขับเคลื่อนของภาครัฐ ได้ให้ข้อเสนอแก่ภาครัฐ ถึงแนวทางปฏิบัติในการจัดการกับ

สิทธิโดยตรง เช่น การออกกฎหมาย การวางกลยุทธ์ในการสนับสนุน ในขณะเดียวกัน แนวทางการขับเคลื่อนก็
ได้ให้ข้อเสนอถึงกลไกการประเมิน ตรวจสอบและร่วมรับผิดชอบ ซึ่งทั้งสองส่วนควรที่จะมีการตรวจสอบโดย

องค์กรอิสระ ซึ่งอาจจะเป็น กสม. ที่เข้ามามีบทบาทสนับสนุนในส่วนนี้

4. เอกสารได้น าเสนอรายชื่อองค์การระหว่างประเทศที่ค านึงถึง หรือ ควรค านึงถึงในประเด็นด้าน
สิทธิในการเข้าถึงการอุปโภคและบริโภคน้ า ซึ่งควรจะผสานความร่วมมือเป็นภาคีในการสนับสนุนการคุ้มครอง

ด้านสิทธิมนุษยชน

3-28