Page 44 - รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ประจำปี 2558

รายงานการประเมินสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘

ข้อ ๒.๑ ที่ก�าหนดว่า “การด�าเนินการใด ๆ ต้องไม่ส่งผลกระทบ
ต่อประชาชนผู้ยากไร้ ผู้ที่มีรายได้น้อย และผู้ไร้ที่ดินท�ากิน
ซึ่งได้อาศัยอยู่ในพื้นที่เดิมนั้นก่อนค�าสั่งนี้มีผลบังคับใช้ ยกเว้น
ผู้ที่บุกรุกใหม่ จะต้องด�าเนินการสอบสวนและพิสูจน์ทราบ
เพื่อก�าหนดวิธีปฏิบัติที่เหมาะสมและด�าเนินการตามขั้นตอน
ต่อไป” โดย กสม. ได้รับเรื่องร้องเรียนกรณีที่ผู้ได้รับผลกระทบ
จากค�าสั่ง คสช. ที่ ๖๔ และ ๖๖/๒๕๕๗ ทั้งนี้ กสม. ได้ตรวจสอบ
๑๓
ข้อเท็จจริงกรณีตามค�าร้อง และมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย
ไปยังคณะรัฐมนตรี ผู้อ�านวยการรักษาความมั่นคงภายใน
ราชอาณาจักร และปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อมเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว

การพัฒนาเขตเศรษฐกิจพิเศษ จากการที่รัฐบาล เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษนครพนม และเขตพัฒนาเศรษฐกิจ
มีนโยบายในการพัฒนาพื้นที่บริเวณชายแดนที่เชื่อมต่อกับประเทศ พิเศษกาญจนบุรี และมีค�าสั่งหัวหน้า คสช. ที่ ๑๗/๒๕๕๘
เพื่อนบ้านในอาเซียน เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน เรื่อง “การจัดหาที่ดินเพื่อใช้ประโยชน์ในเขตพัฒนาเศรษฐกิจ
ส่งเสริมการค้าและการลงทุน และรองรับการเปิดประชาคม พิเศษ” เร่งรัดกระบวนการจัดหาพื้นที่ซึ่งจ�าเป็นต้องใช้ใน
เศรษฐกิจอาเซียนนั้น จึงก�าหนดให้มีการตั้งเขตพัฒนาเศรษฐกิจ การจัดท�าเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ เพื่อให้การด�าเนินการ
๑๔
พิเศษขึ้น รวม ๑๐ พื้นที่ ได้แก่ เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษตาก สัมฤทธิ์ผลโดยเร็ว โดยมีสาระส�าคัญในการก�าหนดให้พื้นที่
เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษมุกดาหาร เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ตามค�าสั่งตกเป็นที่ราชพัสดุ อันมีผลเป็นการเพิกถอนสภาพ
สระแก้ว เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษสงขลา เขตพัฒนาเศรษฐกิจ ที่ดินต่าง ๆ และให้บรรดาที่ดินที่ตกเป็นที่ราชพัสดุตาม
พิเศษตราด เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษหนองคาย เขตพัฒนา ค�าสั่งนี้ ไม่อยู่ภายใต้บังคับข้อก�าหนดเกี่ยวกับการใช้ประโยชน์
เศรษฐกิจพิเศษนราธิวาส เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษเชียงราย ตามกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวม จนกว่าจะมีการ
จัดท�าผังเมืองรวมขึ้นใช้บังคับส�าหรับที่ดินอันเป็นพื้นที่พัฒนา
หลังจากมีการจัดตั้งพื้นที่พัฒนาแล้ว ทั้งนี้ ผลจากการด�าเนิน บทที่ ๒ ภาพรวมสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย ปี ๒๕๕๘
นโยบายดังกล่าวท�าให้ประชาชนจ�านวนมากได้รับความ
เดือดร้อน และการเร่งรัดกระบวนการจัดหาพื้นที่ส�าหรับจัดท�า
เขตเศรษฐกิจพิเศษตามค�าสั่งหัวหน้า คสช.ที่ ๑๗/๒๕๕๘
ส่งผลให้การด�าเนินการดังกล่าวขาดความรอบคอบและขาด
การค�านึงถึงการมีส่วนร่วม ท�าให้ประชาชนที่ได้รับความ
เดือดร้อนคัดค้านและยื่นข้อร้องเรียนต่อ กสม. ให้ด�าเนินการ
ตรวจสอบ ทั้งในลักษณะการใช้ที่ดินและทรัพยากรสาธารณะ
ประโยชน์เป็นพื้นที่การลงทุนของกลุ่มทุน การเวนคืนที่ดิน
เพื่อจัดหาพื้นที่ตามนโยบาย และการจ่ายค่าชดเชยที่ไม่
สอดคล้องกับความเป็นจริง

๑๓ รายงานผลการตรวจสอบ ที่ ๖๘๓-๗๒๔/๒๕๕๘ ลงวันที่ ๑๐ สิงหาคม ๒๕๕๘ เรื่อง สิทธิในการจัดการที่ดินและป่า กรณีประชาชนร้องเรียนการด�าเนินการของเจ้าหน้าที่รัฐ อ้างค�าสั่ง
คณะรักษาความสงบแห่งชาติ ฉบับที่ ๖๔/๒๕๕๗ และฉบับที่ ๖๖/๒๕๕๗ ก่อให้เกิดปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชน
๑๔ ประกาศคณะกรรมการนโยบายเขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ที่ ๑/๒๕๕๘ เรื่อง ก�าหนดพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ลงวันที่ ๑๙ มกราคม ๒๕๕๘ และประกาศคณะกรรมการนโยบาย
เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ที่ ๒/๒๕๕๘ เรื่อง ก�าหนดพื้นที่เขตพัฒนาเศรษฐกิจพิเศษ ระยะที่ ๒ ลงวันที่ ๒๔ เมษายน ๒๕๕๘
14