Page 99 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 99
นอกจากนี้ กฎหมายที่ก�าหนดให้องค์กรของรัฐด�าเนินมาตรการอันเป็นการแทรกแซงหรือจ�ากัดสิทธิ
และเสรีภาพขั้นพื้นฐานของบุคคลย่อมจะต้องก�าหนด “หลักประกันสิทธิ” ในลักษณะต่างๆ ของบุคคลผู้เกี่ยวข้อง เพื่อตรวจสอบมิให้
การกระท�าการหรือการด�าเนินมาตรการขององค์กรของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐเป็นไปตามอ�าเภอใจหรือไม่มีขอบเขตอีกด้วย
ประการที่สอง การด�าเนินมาตรการนั้นเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์เกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะ
การด�าเนินมาตรการขององค์กรของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐอันเป็นการแทรกแซงหรือจ�ากัดสิทธิและ
เสรีภาพขั้นพื้นฐานของบุคคลจะต้องเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์เกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะเป็นส�าคัญ ดังจะสังเกตได้ว่าข้อยกเว้น
หรือข้อจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐานในทุกกรณีตามอนุสัญญาแห่งยุโรปฯ จะเชื่อมโยงวัตถุประสงค์ของการกระท�าเช่นนั้นกับ
“ประโยชน์สาธารณะ” เช่น เพื่อความมั่นคงแห่งชาติ (national security) ความปลอดภัยของประชาชน (public safety) หรือ
ความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจ (economic wellbeing) ของประเทศ เพื่อป้องกันความไม่สงบเรียบร้อยของประชาชนหรือการกระท�า
ความผิดทางอาญา เพื่อการคุ้มครองสุขภาพหรือจิตใจ เพื่อการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคลอื่น เพื่อป้องกันการเปิดเผยข้อมูล
ที่ได้มาเป็นความลับ หรือเพื่อด�ารงไว้ซึ่งอ�านาจและความเป็นกลางขององค์กรตุลาการ (authority and impartiality of the judiciary)
เหตุผลที่การกระท�าขององค์กรของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐอันเป็นการขัดหรือจ�ากัดสิทธิและ
เสรีภาพขั้นพื้นฐานของบุคคลจะต้องเป็นไปเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว ย่อมตั้งอยู่บนพื้นฐานของ “หลักประโยชน์สาธารณะ” ซึ่งย่อมเป็น
ประโยชน์ของประเทศหรือของประชาชนโดยส่วนรวมที่มี “สถานะเหนือกว่า” ประโยชน์ส่วนตัวของบุคคล
ประการที่สาม การด�าเนินมาตรการนั้นเป็นสิ่งจ�าเป็นในสังคมประชาธิปไตย และได้สัดส่วนกับ
วัตถุประสงค์เกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะที่มุ่งหมายนั้น
การด�าเนินมาตรการขององค์กรของรัฐอันเป็นการแทรกแซงหรือจ�ากัดสิทธิหรือเสรีภาพขั้นพื้นฐาน
ของบุคคลจะต้องเป็น “สิ่งจ�าเป็น” ในสังคมประชาธิปไตย และยังจะต้องได้สัดส่วนกับวัตถุประสงค์เกี่ยวกับประโยชน์สาธารณะที่
มุ่งหมายนั้นด้วย
เหตุผลของเงื่อนไขประการนี้เพื่อให้การกระท�าอันเป็นการขัดหรือจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐาน
ของบุคคลโดยองค์กรของรัฐเป็นไปเฉพาะแต่ในกรณีที่จ�าเป็นจริงๆ เท่านั้น ซึ่งกฎหมายที่ก�าหนดให้องค์กรของรัฐกระท�าเช่นนั้นได้
ย่อมจะก�าหนดหลักเกณฑ์บนพื้นฐานของความจ�าเป็นของการกระท�าการเช่นนั้น นอกจากนี้ เหตุผลอีกประการหนึ่งก็คือ แม้จะเป็น
กรณีจ�าเป็นตามที่กฎหมายก�าหนด แต่การกระท�าการเช่นนั้นจะต้องเป็นไปตาม “หลักความได้สัดส่วน” อีกด้วย กล่าวคือ การกระท�า
เช่นนั้นได้กระท�าอย่างเหมาะสมและได้สัดส่วนเมื่อเปรียบเทียบระหว่างประโยชน์ที่มุ่งหมาย จะได้รับและผลกระทบที่จะเกิดขึ้นจาก
การกระท�าเช่นนั้น ทั้งนี้ เพื่อให้การด�าเนินการขององค์กรของรัฐก่อให้เกิดผลกระทบหรือความเสียหายแก่บุคคลที่เกี่ยวข้องน้อยที่สุด
๓.๒ หลักกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
กฎหมายและกฎเกณฑ์ระหว่างประเทศเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนมีเป็นจ�านวนมากดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น โดย
เฉพาะอย่างยิ่ง กฎหมายระหว่างประเทศที่รับรองและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพขั้นพื้นฐานของบุคคลเป็นการทั่วไป อย่างไร
ก็ตาม เพื่อประโยชน์แห่งวัตถุประสงค์ในการศึกษาค้นคว้าส�าหรับงานวิจัยนี้ หลักกฎหมายระหว่างประเทศที่จะน�าเสนอในส่วนนี้จะมุ่ง
เน้นไปที่ “ความผิดอาญาร้ายแรงระหว่างประเทศ” อันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงซึ่งมิอาจถูกปล่อยไปโดยมิได้รับการ
ลงโทษ เพื่อน�ามาใช้วิเคราะห์หลักกฎหมายอาญาที่เกี่ยวข้องกับการกระท�าละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงดังกล่าวต่อไป
ดังนั้น ในส่วนนี้จะได้กล่าวถึง ๓.๒.๑ ความผิดอาญาร้ายแรงระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง และ ๓.๒.๒ หลักกฎหมายเกี่ยวกับ
ความผิดอาญาร้ายแรงระหว่างประเทศ
78
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖