Page 100 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

๓.๒.๑ ความผิดอาญาร้ายแรงระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง

ความผิดอาญาร้ายแรงอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนอย่างร้ายแรงตามกฎหมายระหว่างประเทศที่
น�าเสนอในส่วนนี้ แบ่งออกได้เป็นสองลักษณะ ได้แก่ (๑) การกระท�าให้บุคคลถึงแก่ความตายโดยเจ้าพนักงาน (Extrajudicial

killing) และ (๒) อาชญากรรมต่อมวลมนุษยชาติ (Crime against humanity)

(๑) การกระท�าให้บุคคลถึงแก่ความตายโดยเจ้าพนักงาน (หรือนอกกระบวนการยุติธรรม) (Extrajudicial

killing)
การฆ่าตัดตอน (การท�าให้บุคคลถึงแก่ความตายโดยไม่ผ่านกระบวนยุติธรรม) (summary executions)

หรือการฆ่าคนตามอ�าเภอใจ (arbitrary executions) เป็นหัวข้อที่มีการอภิปรายกันมาเป็นระยะเวลาหลายปีในแผนงานของการอภิปราย
ให้กว้างขวางยิ่งขึ้นเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน 177 คณะอนุกรรมาธิการด้านการคุ้มครองการเลือกปฏิบัติและการคุ้มครองคนกลุ่มน้อยแห่ง
สหประชาชาติ (The Sub-Commission on Prevention of Discrimination and Protection of Minorities) ได้เคยรายงาน

เรื่องนี้ในหัวข้อ “การสูญหายและการฆ่าตัดตอน” (Disappearances and summary execution) มาเป็นระยะเวลานานแล้ว และ
ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา รายงานของคณะอนุกรรมาธิการฯ ได้ชี้ให้เห็นถึงจ�านวนคดีที่มีการกล่าวหาว่าเป็นกรณีฆ่าตัดตอนมีจ�านวน
เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ในปี ค.ศ. ๑๙๘๐ คณะกรรมาธิการด้านสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (The Commission on Human Rights)

จึงได้จัดตั้งคณะท�างานด้านการบังคับบุคคลให้สูญหาย (The Working Group on Enforced or Involuntary Disappearances)
178
ขึ้น และต่อมา ในปี ค.ศ. ๑๙๘๒ คณะกรรมาธิการฯ ก็ได้แต่งตั้งบุคคลธรรมดาซึ่งเป็นยอมรับในทางระหว่างประเทศให้ท�าหน้าที่เป็น
179
“ผู้รายงานพิเศษเกี่ยวกับการฆ่าตัดตอนหรือการฆ่าโดยอ�าเภอใจ” (Special Rapporteur on summary or arbritary executions)
เพื่อน�าเสนอรายงานแก่คณะกรรมาธิการฯ เป็นรายปี (annual report) เกี่ยวกับเรื่องการกระท�าการฆ่าตัดตอน (การท�าให้บุคคลถึงแก่
ความตายโดยไม่ผ่านกระบวนการยุติธรรม) หรือการฆ่าโดยอ�าเภอใจ พร้อมข้อสรุปและข้อเสนอแนะ (Recommendations) และ

ต่อมา คณะกรรมาธิการฯ ได้ขยายขอบอ�านาจของผู้รายงานพิเศษให้กว้างขวางขึ้นโดยให้ครอบคลุมถึง “การฆ่าโดยเจ้าพนักงาน”
(หรือนอกกระบวนการยุติธรรม) (extrajudicial) อันได้แก่ การฆ่าบุคคลหนึ่งโดยเจ้าพนักงานของรัฐ (government authorities)
180
โดยปราศจากการลงโทษตามกระบวนการยุติธรรม (judicial proceeding) หรือกระบวนการตามกฎหมาย (legal process) การ
เปลี่ยนแปลงครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าสมาชิกของคณะกรรมาธิการฯ ได้รับรองการขยายขอบเขตของอ�านาจให้กว้างขวางขึ้น ให้ครอบคลุม
การกระท�าทั้งหลายที่เป็น “การฝ่าฝืนสิทธิในชีวิต” (all violations of the right to life) ของบุคคลซึ่งเป็นสิทธิที่ได้รับการประกัน
181
โดยกฎเกณฑ์ระหว่างประเทศจ�านวนมาก และท�าให้ผู้รายงานพิเศษมีชื่อเรียกใหม่ว่า “ผู้รายงานพิเศษเกี่ยวกับการฆ่าโดยเจ้าพนักงาน
การฆ่าตัดตอน หรือการฆ่าโดยอ�าเภอใจ” (Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbritary executions) ทั้งนี้
อ�านาจของผู้รายงานพิเศษครอบคลุมทุกๆ ประเทศ ไม่ว่าประเทศนั้นๆ จะได้ให้สัตยาบันอนุสัญญาระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องนั้น
182
หรือไม่

177
โปรดดู Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions ใน http://www.ohchr.org/en/issues/executions/
pages/srexecutionsindex.aspx (สืบค้นเมื่อวันที่ ๒๖ สิงหาคม ๒๕๕๗)
178
Resolution 20 (XXXVI) of 29 February 1980.
179
Resolution 1982/29 of 11 March 1982. ต่อมา มติดังกล่าวได้รับการรับรองโดยคณะกรรมาธิการด้านเศรษฐกิจและสังคม (the Economic and
Social Council) (Resolution 1982/35)
180
“Extrajudicial” means outside of judicial proceedings; beyond the action or authority of a court; beyond, outside, or against
the usual procedure of justice; legally unwarranted. http://dictionary.reference.com/browse/extrajudicial
181 Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions, อ้างแล้ว.
182
เพิ่งอ้าง.
79
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖