Page 104 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

194
กล่าวคือ บุคคลจะถูกลิดรอนเสรีภาพของตนมิได้ ยกเว้นโดยเหตุและโดยเป็นไปตามกระบวนการที่บัญญัติไว้ในกฎหมาย แม้ในกรณี
เช่นนั้น กติการะหว่างประเทศฯ ก็ยังก�าหนดให้บุคคลที่ถูกลิดรอนเสรีภาพจะต้องได้รับการปฏิบัติด้วยความมีมนุษยธรรม และความ
เคารพในศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ 195
อย่างไรก็ตาม กติการะหว่างประเทศฯ ยังให้ความคุ้มครองแก่บุคคลในกรณี

ถูกลงโทษประหารชีวิตอีกด้วย กล่าวคือในประเทศที่ยังมิได้ยกเลิกโทษประหารชีวิต (the death penalty) การลงโทษประหารชีวิต
จะกระท�าได้ก็เฉพาะแต่เพื่อคดีอุกฉกรรจ์ที่สุด (the most serious crimes) ตามที่กฎหมายที่ใช้บังคับในขณะกระท�าความผิด และ
196
เฉพาะแต่โดยค�าพิพากษาถึงที่สุดของศาลที่มีอ�านาจ

(๑.๑.๒) สิทธิของผู้ถูกกล่าวหาว่ากระท�าความผิดอาญาในการได้รับการพิจารณาคดีตาม
กระบวนการยุติธรรม
นอกจากบุคคลทั่วไปจะได้รับการคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพในชีวิตร่างกายของตน

ดังกล่าวข้างต้นแล้ว บุคคลผู้ถูกกล่าวหาว่ากระท�าความผิดก็มีสิทธิและเสรีภาพในชีวิตร่างกายของตน ตามที่รับรองและคุ้มครองไว้ใน
กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองเช่นเดียวกัน

กติการะหว่างประเทศฯ รับรองและคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพของบุคคลผู้ถูกกล่าวหาว่า
กระท�าความผิดอาญาให้ได้รับการปฏิบัติโดยชอบด้วยกฎหมายและกระบวนการยุติธรรมในทุกชั้น ทั้งในชั้นการจับกุมหรือควบคุมตัว
การพิจารณาคดี การพิพากษา และการทบทวนค�าสั่งหรือค�าพิพากษาของศาล

ก) ชั้นการจับกุมหรือควบคุมตัว

กติการะหว่างประเทศฯ ก�าหนดว่าบุคคลทุกคนมีสิทธิในเสรีภาพและความปลอดภัย
197
ของร่างกาย บุคคลจะถูกจับกุมหรือควบคุมโดยอ�าเภอใจมิได้
ในขณะจับกุม บุคคลที่ถูกจับกุมจะต้องได้รับแจ้งถึงเหตุผลในการจับกุม และจะต้อง
198
ได้รับแจ้งถึงข้อหาที่ถูกจับกุมโดยพลัน นอกจากนี้ ในกรณีที่ถูกจับกุมหรือควบคุมตัวเนื่องจากถูกกล่าวหาว่ากระท�าความผิดอาญา
199
บุคคลที่ถูกจับกุมหรือควบคุมตัวนั้นจะต้องถูกน�าตัวไปยังศาลหรือเจ้าหน้าที่ที่มีอ�านาจตามกฎหมายโดยพลัน
ในกรณีที่มีการจับกุมหรือควบคุมตัวโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย บุคคลที่ถูกจับกุมหรือ

ควบคุมตัวโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายมีสิทธิที่จะได้รับค่าสินไหมทดแทน 200
ข) ชั้นการพิจารณาคดี
กติการะหว่างประเทศฯวางหลักการพื้นฐานไว้อย่างชัดแจ้งว่าบุคคลทุกคนย่อมมี

สิทธิเสมอกันในการพิจารณาคดีของศาลและคณะตุลาการ ตลอดจนมีสิทธิได้รับการพิจารณาอย่างเปิดเผยและเป็นธรรมโดยคณะตุลาการซึ่ง
จัดตั้งขึ้นตามกฎหมาย มีอ�านาจ มีความเป็นอิสระและเป็นกลาง 201

194
ICCPR, Article 9, paragraph 1.
195
ICCPR, Article 10, paragraph 1.
196
ICCPR, Article 6, paragraph 2.
197
ICCPR, Article 9, paragraph 1.
198
ICCPR, Article 9, paragraph 2.
199
ICCPR, Article 9, paragraph 3.
200
ICCPR, Article 9, paragraph 5.
201
ICCPR, Article 14, paragraph 1.

83
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖