Page 172 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546

นอกจากผลลัพธ์ในแง่การสูญเสียของผู้เสียหายและครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายดังกล่าวข้างต้นแล้ว
ในแง่ของการช่วยเหลือทางคดีความ พนักงานสอบสวนก็มิได้ให้การคุ้มครองสิทธิแก่ผู้เสียหาย ครอบครัวของผู้เสียหายหรือญาติของ

ผู้เสียหายแต่อย่างใด ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น เมื่อครบเวลาหนึ่งปีของการสอบสวน พนักงานสอบสวนจะท�าสรุปส�านวนเห็นควรให้
งดการสอบสวนส่งให้พนักงานอัยการ และพนักงานอัยการก็สั่งการให้งดการสอบสวนตามที่พนักงานสอบสวนเสนอมา
ด้วยความไม่มั่นใจในการท�าการสอบสวนของพนักงานสอบสวน (เนื่องจากในเรื่องร้องเรียนหลายๆ เรื่อง

มีพยานหรือผู้อยู่ในเหตุการณ์ยืนยันว่าผู้ลงมือยิงผู้เสียหายเป็นเจ้าหน้าที่ต�ารวจ) ญาติของผู้เสียหายบางรายจึงต้องไปร้องขอต่อ
กรมสอบสวนคดีพิเศษให้รับเรื่องร้องทุกข์ของตนเป็นคดีพิเศษดังที่ได้ยกตัวอย่างไว้ข้างต้น ในขณะที่ญาติของผู้เสียหายบางรายก็

ด�าเนินการฟ้องร้องผู้กระท�าความผิดเป็นคดีอาญาต่อศาล ในกรณีที่มีพยานหลักฐานชัดเจนว่ารู้ตัวผู้ยิงผู้เสียหายหรือท�าให้ผู้เสียหาย
ถึงแก่ความตาย ดังที่ได้ยกตัวอย่างไว้ข้างต้นเช่นกัน ในขณะที่ครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายจ�านวนไม่น้อยได้ยื่นเรื่องร้องเรียน
ต่อคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติเพื่อให้ด�าเนินการฟ้องร้องคดีอาญาแทนผู้เสียหาย 417

ในแง่ของการเยียวยาความเสียหาย ปรากฏจากรายงานสรุปข้อเท็จจริงเรื่องร้องเรียนบางเรื่องว่า ครอบครัว
หรือญาติของผู้เสียหายบางรายได้รับเงินชดเชยความเสียหายจากกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพแล้ว ในขณะที่ครอบครัวหรือญาติ
ของผู้เสียหายจ�านวนไม่น้อยไม่ได้รับการชดเชยความเสียหายดังกล่าว เนื่องจากพ้นก�าหนดระยะเวลาที่จะสามารถยื่นเรื่องเพื่อขอรับ

เงินชดเชยดังกล่าว

๔.๒ บทวิเคราะห์ปัญหาเกี่ยวกับการกระท�าความผิดอาญาและการละเมิดสิทธิมนุษยชนจากการด�าเนินนโยบายในการ
ประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร

จากข้อเท็จจริงที่ได้จากเรื่องร้องเรียนอันเป็นกรณีศึกษา ตลอดจนคดีอาญาที่ได้มีการฟ้องร้องต่อศาลเป็นคดีต่างๆ
ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น ในส่วนนี้ จะได้ท�าการวิเคราะห์ปัญหาทางกฎหมายที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินนโยบายในการประกาศสงคราม
ต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติดของรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร ทั้งในส่วนที่เกี่ยวกับการกระท�าความผิดอาญา และในส่วนที่เกี่ยวกับ

การกระท�าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน
โดยนัยดังกล่าว จึงสามารถแบ่งหัวข้อในบทวิเคราะห์นี้ได้ออกเป็นสองระดับ ได้แก่

๔.๒.๑ ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการกระท�าความผิดอาญาที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินนโยบายของรัฐบาลในการ
ประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด
๔.๒.๒ ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการกระท�าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินนโยบาย

ของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด

๔.๒.๑ ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการกระท�าความผิดอาญาที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินนโยบายของ
รัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด

ปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับการกระท�าความผิดอาญาที่เกิดขึ้นจากการด�าเนินนโยบายของรัฐบาลในการ

ประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด ในที่นี้แบ่งออกได้เป็นสองระดับ ได้แก่ (๑) การกระท�าความผิดอาญาทั่วไป และ (๒)
การกระท�าความผิดอาญาตามกฎหมายเฉพาะ

417
อย่างไรก็ตาม ดังปรากฏในรายงานสรุปข้อเท็จจริงเรื่องร้องเรียนของส�านักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติว่า คณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนแห่งชาติมิอาจฟ้องคดีต่อศาลยุติธรรมแทนผู้เสียหายได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เนื่องจากไม่ทราบตัวผู้กระท�าความผิดและพยานหลักฐานไม่เพียงพอ จึงมี
มติให้ยุติค�าร้องหรือยุติเรื่อง และให้ส่งเรื่องให้คณะอนุกรรมการเฉพาะกิจฯ เพื่อจัดท�าข้อเสนอแนะเชิงนโยบายให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องด�าเนินการต่อไป

151
ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖