Page 43 - รายงานวิจัย เรื่อง ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว
P. 43
บทที่ ๒
๑. ผลกระทบจากความขัดแย้งและการสู้รบในพื้นที่
ผลกระทบจำกควำมขัดแย้งและกำรสู้รบในพื้นที่เป็นเหตุผลส�ำคัญล�ำดับแรกที่ผู้ให้สัมภำษณ์ส่วนใหญ่ของกลุ่มตัวอย่ำง
ที่มำจำกค่ำยผู้ลี้ภัยบ้ำนแม่หละกล่ำวถึงว่ำ เป็นปัจจัยผลักดันหลักที่ท�ำให้พวกเขำไม่สำมำรถด�ำเนินวิถีชีวิตตำมปกติของตนที่บ้ำนเกิด
ในประเทศพม่ำ/เมียนมำร์ได้ และต้องเดินทำงออกมำเพื่อแสวงหำพื้นที่ที่สำมำรถให้ควำมปลอดภัยแก่พวกเขำได้
12
ควำมขัดแย้งและกำรสู้รบระหว่ำงกลุ่มกองก�ำลังชำติพันธุ์กะเหรี่ยง ภำยใต้กำรน�ำของ KNU และกองทัพพม่ำ ที่
ด�ำเนินมำตั้งแต่วันที่ ๓๑ มกรำคม พ.ศ. ๒๔๙๒ เมื่อ KNU ได้รับกำรสถำปนำขึ้น และมีกำรประกำศ “กำรปฏิวัติ” กะเหรี่ยง นับแต่นั้นมำ
กำรสู้รบเหล่ำนั้นก็ส่งผลกระทบต่อชีวิต ทรัพย์สินและวิถีชีวิตของผู้คนอย่ำงรุนแรง จำกบทสัมภำษณ์ของผู้ให้สัมภำษณ์ทั้ง ๖๗ คน ที่
กล่ำวถึงผลสืบเนื่องของควำมขัดแย้งและกำรสู้รบที่มีต่อชีวิตของพวกเขำ งำนวิจัยได้พบว่ำผลสืบเนื่องที่เกิดขึ้นจำกควำมขัดแย้งและส่ง
ผลกระทบชีวิตของผู้คนสำมำรถจ�ำแนกออกเป็น ๔ ประเภทหลัก ดังนี้
๑.๑ ความรุนแรงที่กองก�าลังกระท�าต่อร่างกายและทรัพย์สินของชาวบ้านโดยตรง
ผู้ให้สัมภำษณ์ ๒๖ คน จำกจ�ำนวนผู้ให้สัมภำษณ์ทั้งสิ้น ๖๗ คน (ร้อยละ ๓๘.๘๐) กล่ำวถึงประสบกำรณ์ที่พวกเขำ
ได้ประสบหรือได้พบเห็นกำรกระท�ำควำมรุนแรงที่กลุ่มกองก�ำลังกระท�ำต่อร่ำงกำย ทรัพย์สินของพวกเขำหรือชำวบ้ำนคนอื่นๆ
• กำรท�ำร้ำยร่ำงกำยสำหัสหรือจนถึงแก่ควำมตำย
เรื่องเล่ำของป๊อปปี้ ป๊อปปี้เป็นหญิงชำวกะเหรี่ยงสกอร์ อำยุ ๔๐ ปี จำกหมู่บ้ำน Koonee ในอ�ำเภอ Kyat Kyi
รัฐกะเหรี่ยง เธอและครอบครัวเดินทำงออกมำจำกหมู่บ้ำนและเข้ำมำพักพิงในค่ำยผู้ลี้ภัยบ้ำนแม่หละ ในปี พ.ศ. ๒๕๕๔ เนื่องจำก
หมู่บ้ำนของเธอถูกคุกคำมอย่ำงต่อเนื่องโดยกองก�ำลังของทหำรพม่ำ ในระหว่ำงกำรสัมภำษณ์ถึงอดีตของเธอป๊อปปี้ถึงกับหลั่งน�้ำตำ
จนเธอไม่สำมำรถให้สัมภำษณ์ต่อได้ด้วยตัวเอง แต่ได้เอำสมุดบันทึกประวัติตัวเองไว้มำให้คณะวิจัยอ่ำน ในเรื่องเล่ำที่เธอบันทึกไว้ หมู่บ้ำน
ของเธอถูกท�ำลำยและคุกคำมโดยกองก�ำลังทหำรพม่ำหลำยครั้ง ครั้งหนึ่งในปี พ.ศ. ๒๕๓๔ เธอได้เป็นผู้เห็นเหตุกำรณ์ที่นักเทศน์ประจ�ำ
หมู่บ้ำนถูกสังหำร เด็กหนุ่มคนหนึ่งก็ถูกสังหำรไปด้วยในครั้งนั้น เด็กหนุ่มผู้นั้นมีอำยุเพียง ๒๐ ปี ควำมตำยของเขำท�ำให้แม่ของเขำเสียสติ
ในปี พ.ศ. ๒๕๔๗ หมู่บ้ำนประสบกับปัญหำควำมอดอยำก หมู่บ้ำนจึงติดต่อขอควำมช่วยเหลือจำกกองก�ำลัง
KNU ขณะที่หลบซ่อนตัวเพื่อรอควำมช่วยเหลือ ทหำรพม่ำได้พบสำมีของป๊อปปี้ ทหำรพม่ำแทงสำมีของเธอซ�้ำไปซ�้ำมำ รอยแผลฉกรรจ์
บนหลังของเขำได้รับกำรบันทึกภำพไว้ เมื่อพวกเธอถูกช่วยเหลือมำถึงค่ำยผู้ลี้ภัย เจ้ำหน้ำที่ UNHCR ได้รับรู้เรื่องรำวของเธอ เธอเล่ำว่ำ
เธอได้ไปให้สัมภำษณ์กับเจ้ำหน้ำที่ของ UNHCR ที่อ�ำเภอแม่สอด เมื่อเรื่องรำวของป๊อปปี้ค่อยๆ เปิดเผยออกมำระหว่ำงกำรสัมภำษณ์
เธอเล่ำว่ำทั้งเธอและเจ้ำหน้ำที่ต่ำงร้องไห้ไปด้วยกัน
• กำรเข้ำหมู่บ้ำนมำยึด/ท�ำลำย ทรัพย์สินหรือปศุสัตว์ของชำวบ้ำน
“เรำมีหมู ไก่และวัว พวกเขำไม่เคยขอ มำเอำไปเลย ไม่เคยขอกันดีๆ เลย” ประโยคดังกล่ำวเป็นของสตรี
ผู้หนึ่งจำกหมู่บ้ำน Koonee ในอ�ำเภอ Kyat Kyi รัฐกะเหรี่ยง ที่กล่ำวในกำรสนทนำกลุ่มของผู้ลี้ภัยในค่ำยผู้ลี้ภัย จ�ำนวน ๔๐ คน ผู้ลี้ภัย
ที่เข้ำร่วมกำรสนทนำกลุ่มได้เล่ำถึงควำมยำกล�ำบำกที่พวกเขำต้องเผชิญจำกกำรถูกกดขี่โดยกองก�ำลังพม่ำ สตรีผู้เอ่ยประโยคข้ำงต้น
ยังได้เน้นเสียงตรงประโยคว่ำ “ไม่เคยขอกันดีๆ เลย” ท�ำให้ชำวบ้ำนผู้เข้ำร่วมสนทนำคนอื่นต่ำงหัวเรำะกับวิธีเล่ำเรื่องของเธอ กระนั้น
เรื่องเล่ำที่เปิดเผยออกมำจำกอดีตชำวบ้ำนจำกหมู่บ้ำนนี้ก็เป็นเรื่องหำควำมข�ำขันได้น้อยมำก แต่กลับเต็มไปด้วยรำยละเอียดส�ำคัญ
ของวิถีชีวิตที่ถูกกระทบและกระท�ำควำมรุนแรงโดยกองก�ำลังพม่ำ
12
นอกจำกกองทัพพม่ำแล้ว ยังมีกำรสู้รบกันระหว่ำงกองก�ำลังของ KNU และ DKBA กองก�ำลังของชำวกะเหรี่ยงที่นับถือศำสนำพุทธ DKBA เคยเป็นส่วนหนึ่ง
ของกองก�ำลัง KNU ในกำรรบกับกองทัพพม่ำจนกระทั่งปี พ.ศ. ๒๕๓๘ ที่เกิดกำรแตกหักกันระหว่ำงกองก�ำลังทั้งสองกลุ่มเนื่องจำกควำมขัดแย้งทำงศำสนำท�ำให้
DKBA แยกตัวออกมำและย้ำยข้ำงไปสนับสนุนกองทัพของฝ่ำยรัฐบำลพม่ำ/เมียนมำร์ในกำรสู้กับ KNU ควรจะเขียนด้วยว่ำ ในเวลำต่อมำ บำงส่วนของ
DKBA ก็ได้แยกตัวออกจำกกองก�ำลังของรัฐบำลพม่ำ/เมียนมำร์ด้วย
30 31
ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว ทางเลือกเชิงนโยบายการแก้ไขปัญหาผู้ลี้ภัยในค่ายพักพิงชั่วคราว