Page 144 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการวิจัยการป้องกันและแก้ไขปัญหาการค้ามนุษย์ของประเทศไทย และความร่วมมือกับประเทศเพื่อนบ้านในอาเซียน
P. 144
(๑๐) องค์กรระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (IOM)
องค์การระหว่างประเทศเพื่อการโยกย้ายถิ่นฐาน (IOM International Organization for
Migration) ก่อตั้งเมื่อปี ๑๙๑๕ เป็นองค์การรัฐบาลในการดูแลผู้อพยพ ซึ่งมีการทํางานอย่างใกล้ชิดกับ
รัฐบาลและองค์กรที่ไม่ใช่รัฐบาลอีกด้วย สมาชิกขององค์การนี้มี ๑๒๒ รัฐโดยมากกว่า ๑๘ รัฐที่มีผู้ดูแล
และที่ทําการมากกว่า๑๐๐ ประเทศ องค์การมีหน้าที่ในการดูแลผลประโยชน์ทั้งหมดของผู้อพยพซึ่งก็คือ
การปกปูองและให้คําปรึกษารัฐบาลและผู้ลี้ภัย IOM ยังทําหน้าที่รับรองการโยกย้ายถิ่นฐานของผู้อพยพ
และยื่นไปให้ประเทศนานาชาติในประเด็นการอพยพ และองค์การยังยืนยันที่จะค้นหาป๎ญหาเกี่ยวกับการ
ย้ายถิ่นและปกปูองผู้ที่ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อพยพ และ ให้ความช่วยเหลือแก่ผู้อพยพเท่าที่ต้องการ
รวมถึงผู้ลี้ภัยและผู้ที่ย้ายถิ่นสากล นอกจากนี้ องค์การIOM ยังทํางานเชื่อมต่อกับการอพยพและ
เศรษฐกิจ การพัฒนาทางสังคมและวัฒนธรรม และสิทธิที่จะเคลื่อนย้ายอย่างอิสระ ขอบเขตการทํางานมี
อยู่ ๔ ประเด็นในการจัดการผู้อพยพ คือ
๑) การอพยพและการพัฒนา (Migration and development)
๒) อํานวยความสะดวกในการอพยพ (Facilitating migration)
๓) จัดระเบียบการอพยพ (Regulating migration)
๔) การถูกบังคับให้อพยพ (Forced migration)
ภาระหน้าที่ของ IOM จะอยู่ใน ๔ เรื่องนี้ รวมถึงการสนับสนุนกฎหมายการอพยพสากล ปกปูอง
สิทธิของผู้ลี้ภัย สุขภาพของผู้ลี้ภัย และการกีดกันทางเพศของผู้อพยพในเรื่องของการปูองกันและแก้ไข
ป๎ญหาการค้ามนุษย์ในประเทศไทย ผู้วิจัยได้ทําการสัมภาษณ์ผู้อํานวยการ IOM ประเทศไทย พบว่า IOM
เป็นองค์กรแรกๆในประเทศไทยที่พูดถึงเรื่องการค้ามนุษย์ เริ่มต้นจากตอนแรกๆ ในปี ๑๙๙๔ มีการ
ประชุมที่เกี่ยวข้อง และได้มีการกล่าวถึงเรื่องการค้ามนุษย์เป็นองค์กรแรกๆ ในประเทศไทย แต่โครงการ
ที่เริ่มเป็นทางการเกี่ยวกับค้ามนุษย์เริ่มจากการส่งกลับผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์ที่เป็นคนลาวกลับ
ประเทศครั้งแรกในปี ๑๙๙๘ หลังจากนั้นก็พัฒนามีโครงการอย่างต่อเนื่อง มีการจัดทําเอกสารให้ความรู้
เรื่องการค้ามนุษย์คืออะไร วิธีการส่งกลับผู้เสียหายจากการค้ามนุษย์ วิธีการปฏิบัติกับผู้เสียหายต้องมีวิธี
อะไรบ้าง เพราะว่า IOM มีการทํางานเรื่องค้ามนุษย์มานานแล้ว
ในภูมิภาคอาเซียนมี IOM อยู่เกือบทุกประเทศ แต่ละประเทศจะมีโครงการที่ต่างกันไป เรามีอยู่
ทั้งในพม่า ลาว ไทย กัมพูชา มาเลเซีย เวียตนาม อินโดนีเซีย เพียงต่างกันตรงขนาดขององค์กร
สํานักงานใหญ่ของ IOM อยู่ที่เจนีวา สวิสเซอร์แลนด์ ประเทศไทยมีอยู่ ๒ สํานักงาน คือสํานักงานIOM
Thailand และ IOM Regional Office ซึ่งจะคุมเอเชียแปซิฟิก
ในประเด็นการค้ามนุษย์ IOM มี Process Manager (ผู้จัดการ) Process Officer (เจ้าหน้าที่)
และ Process Accident แต่ในขณะเดียวกันเราก็มีคนทํางานคาบเกี่ยวกับ Labour Migration (การ
อพยพแรงงาน) Trafficking (การค้ามนุษย์) ก็จะมีที่แม่สอด พังงา ระนอง จะมีทั้งเจ้าหน้าที่แบบ
ประจําและแบบชั่วคราว ในกรุงเทพฯ มี ๓ คน แม่สอด ๒ คน ระนอง ๒ คน พังงา ๑ คน
จากประสบการณ์ของ IOM มองเรื่องการที่ประเทศไทยเป็นต้นทาง ทางผ่าน และปลายทาง
อาจจะเป็นเพราะเรื่องภูมิศาสตร์ และเศรษฐกิจของเราค่อนข้างจะดีที่สุดในภูมิภาคนี้ เพราะเหตุนี้กลุ่ม
ประเทศเพื่อนบ้านก็ได้หลั่งไหลเข้ามาทํางานที่บ้านเรา เราจึงเป็นประเทศปลายทาง ในขณะที่
ทางผ่านอาจจะเป็นด้วยว่าใต้เราเป็นมาเลเซีย เราจึงเป็นทางผ่านของลาว เวียตนาม ลงไปมาเลเซียจึงใช้
ไทยเป็นทางผ่าน อาจจะด้วยถนนหมายเลข ๘ ทําให้เราเป็นจุดผ่าน ส่วนพม่าจะยังไม่เห็นถึงมาเลเซีย
๑๒๔