Page 91 - รายงานผลการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
P. 91
๖๔
เจตนำรมณ์ของรัฐธรรมนูญได้เริ่มเกิดผลบังคับในทำงปฏิบัติตำมค ำวินิจฉัย
ศำลรัฐธรรมนูญ ที่ 3/2552 ซึ่งศำลรัฐธรรมนูญได้วินิจฉัยโดยวำงบรรทัดฐำนไว้ว่ำโครงกำรหรือกิจกรรม
ที่อำจส่งผลกระทบต่อชุมชนอย่ำงรุนแรงทั้งทำงด้ำนคุณภำพสิ่งแวดล้อม ทรัพยำกรธรรมชำติและสุขภำพ
ของประชำชนจะต้องด ำเนินกำรตำมรัฐธรรมนูญฯ มำตรำ 67 วรรคสอง บัญญัติไว้ทันทีตั้งแต่วันที่
รัฐธรรมนูญมีผลใช้บังคับ โดยไม่ต้องรอให้มีกำรตรำกฎหมำยมำรองรับสิทธิแต่ประกำรใด และมีควำม
ชัดเจนมำกยิ่งขึ้น เมื่อศำลปกครองสูงสุดได้มีค ำสั่งที่ 592/2552 (คดีมำบตำพุด) โดยสั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดี
ทั้งแปดสั่งระงับโครงกำรหรือกิจกรรม รวม 65 โครงกำรไว้เป็นกำรชั่วครำวจนกว่ำศำลจะมีค ำพิพำกษำ
หรือค ำสั่งเปลี่ยนแปลงเป็นอย่ำงอื่นด้วยเหตุที่กำรด ำเนินโครงกำรหรือกิจกรรมดังกล่ำว ยังไม่มีกำร
ด ำเนินกำรตำมรัฐธรรมนูญฯ มำตรำ 67 วรรคสอง ให้ครบถ้วนก่อน
ค ำวินิจฉัยศำลรัฐธรรมนูญและค ำสั่งศำลปกครองสูงสุดดังกล่ำว ส่งผลท ำให้
ทั้งภำครัฐ ภำคประชำชน และภำคเอกชนผู้ประกอบกำร เริ่มมีควำมตื่นตัวและให้ควำมส ำคัญกับ
สิทธิชุมชนและรัฐธรรมนูญฯ มำตรำ 67 มำกขึ้น (ส ำนักกฎหมำยจุลนิติ, 2553)
2.2.๔ การมีส่วนร่วมของภาคประชาชน กับการกระจายอ านาจ
กำรทบทวนเอกสำรงำนวิจัยที่เกี่ยวข้องกับกำรมีส่วนร่วมของประชำชนในส่วนนี้
เพื่อศึกษำถึงควำมก้ำวหน้ำของกำรกระจำยอ ำนำจในประเทศไทย โดยพิจำรณำผลกำรด ำเนินงำน
โครงกำรเสริมสร้ำงขีดควำมสำมำรถขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น.เพื่อสนับสนุนกำรกระจำยอ ำนำจและ
ธรรมำภิบำลท้องถิ่น ซึ่งมีรำยละเอียด ดังนี้
กำรมีส่วนร่วมของภำคประชำชนกับกำรปกครองส่วนท้องถิ่น ถือว่ำเป็นหัวใจ
ของกำรบริหำรจัดกำรองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นที่ตั้งอยู่บนพื้นฐำนควำมคิดของประชำธิปไตย ท้องถิ่น
และกำรปกครองตนเองที่ให้ควำมส ำคัญกับประชำธิปไตยทำงตรง โดยที่ประชำชนเข้ำมำด ำเนินกิจกำร
ชุมชนด้วยตนเอง ดังนั้นกำรมีส่วนร่วมของประชำชนจึงต้องร่วมกันคิด ร่วมกันท ำ ร่วมตรวจสอบ และ
ร่วมกันรับผิดชอบ
กำรมีส่วนร่วมของประชำชน ถ้ำวิเครำะห์ตำมกรอบระดับกำรมีส่วนร่วมของประชำชน
ของ International Association for Public Participation (IPA2) ซึ่งแบ่งระดับกำรมีส่วนร่วมเป็น
๕ ขั้น โดยแต่ละขั้นจะเรียงล ำดับจำกกำรให้ประชำชนเข้ำมำมีส่วนร่วมมำกที่สุดไปถึงระดับน้อยที่สุด ดังนี้
(๑) กำรมีส่วนร่วมในระดับให้อ ำนำจกับประชำชน
(๒) กำรมีส่วนร่วมในระดับสร้ำงควำมร่วมมือ
(๓) กำรมีส่วนร่วมในระดับกำรเข้ำมีบทบำท
(๔) กำรมีส่วนร่วมในระดับหำรือ เป็นลักษณะกำรให้ประชำชนมีส่วนร่วมในกำรให้ข้อมูล
ข้อเท็จจริง ควำมรู้สึก ควำมคิดเห็นประกอบกำรตัดสินใจ ดังนั้น ประชำชนจึงมีบทบำทในกำรให้เฉพำะ
ข้อมูลเท่ำนั้น ส่วนกำรตัดสินใจก็เป็นของหน่วยงำนทำงภำครัฐ
