Page 189 - รายงานผลการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชนในการกำหนดแนวเขตที่ดินของรัฐ
P. 189
๑๖๒
ต่อไป และจะมีการกระจายอ านาจให้ประชาชนในกิจการต่างๆ ที่ได้ให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมน ั้น โดยให้
เข้ามามีส่วนร่วมในการด าเนินงานในทุกขั้นตอน ซึ่งจะมีความสัมพันธ์กัน
การด าเนินการตามพระราชบัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ ที่ให้
ประชาชนได้รับรู้ข้อมูลข่าวสาร ข้อเท็จจริงอย่างครบถ้วน และถูกต้องนั้น ส านักนายกรัฐมนตรีเป็นผู้ดูแล
รับผิดชอบ แก้ไข ทางปฏิบัติปรากฎว่า มิได้ด าเนินการให้เกิดผลถึงประชาชนอย่างแท้จริง หน่วยงานยังไม่
สามารถด าเนินการได้อย่างจริงจัง ทั้งที่กฎหมายก าหนดให้ประชาชนเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร และรับรู้ข้อมูล
ข้อเท็จจริงที่รัฐต้องแจ้งให้แก่ประชาชนทราบ มิใช่ไม่เปิดเผยดังเช่นในปัจจุบัน นอกจากนั้นยังเห็นว่า
เนื้อหาในพระราชบัญญัติดังกล่าว มุ่งเน้นที่จะให้ประชาชนเข้าตรวจดูข้อมูล ซึ่งเป็นเรื่องที่แตกต่างจากการ
ท างานของราชการในเชิงรุก คือ เป็นหน้าที่ที่จะให้ประชาชนได้ทราบข้อมูล โดยหน่วยงานจะต้องเป็นผู้
เผยแพร่ข้อมูลให้ประชาชนทราบแทนที่ประชาชนจะเป็นผู้ขอ เพราะประชาชนย่อมไม่ทราบ
ความเคลื่อนไหวของหน่วยงานหากไม่มีการประชาสัมพันธ์.อีกประการหนึ่ง.คือ พระราชบัญญัติข้อมูล
ข่าวสารของราชการ พ.ศ. 2540 เน้นในเรื่องการจัดซื้อจัดจ้างซึ่งเป็นเรื่องของการให้ความเป็นธรรม
ในการแข่งขันทางการค้า แต่เจตนาของพระราชบัญญัตินี้ ที่แท้จริงควรจะเป็นเรื่องของการให้ความรู้
แก่ประชาชนเพื่อจะได้เข้าไปมีส่วนร่วมในการด าเนินการของภาครัฐในแง่มุมต่างๆ ได้มากกว่า
เช่นเดียวกันในกรณีการกระจายอ านาจ ตามพระราชบัญญัติก าหนดแผนและขั้นตอน
การกระจายอ านาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๔๒ เป็นการกระจายอ านาจจากส่วนกลาง
ให้แก่ท้องถิ่น หรือประชาชนในการด าเนินงานในเรื่องที่เกี่ยวข้อง คือ หน้าที่ การตัดสินใจ การบริหาร
ทรัพยากร ความรับผิดชอบ และความพร้อม เป็นการสร้างการมีส่วนร่วมให้กับประชาชนโดยตรง
ตามกฎหมายการกระจายอ านาจให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น ในความจริงต้องเป็นการกระจายอ านาจ
ให้ประชาชนหรือชุมชนโดยตรง กล่าวคือ เป้าหมายสูงสุดคือประชาชน เพื่อความเป็นอยู่โดยตรงของ
ประชาชน
จะเห็นได้ว่า ปัจจุบันการมีส่วนร่วม การเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร และการกระจายอ านาจ
ต่างมีการด าเนินงานที่แยกออกจากกัน โดยข้อมูลข่าวสารมีส านักงานคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของ
ราชการ สังกัดส านักนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับผิดชอบ การกระจายอ านาจมีส านักงานคณะกรรมการกระจาย
อ านาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น สังกัดส านักนายกรัฐมนตรีเช่นเดียวกัน ส าหรับการมีส่วนร่วมของ
ประชาชน อยู่ภายใต้การดูแลของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น หน่วยงานที่รับผิดชอบเป็นหลัก
แยกกันด าเนินการ ไม่เป็นเอกภาพที่จะให้เกิดการบูรณาการ ท าให้ไม่ประสบผลส าเร็จตามที่กฎหมายก าหนด
ส่งผลถึงการให้ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมไม่ก้าวหน้าเท่าที่ควร
5.๒ การทับซ้อนของแนวเขตที่ดินของรัฐกระทบสิทธิในที่ดินของประชาชน
จากการศึกษาข้อเท็จจริงในพื้นที่กรณีศึกษาทั้ง ๗ กรณี ได้แก่ กรณีการประกาศเขต
ป่าสงวนแห่งชาติและอุทยานแห่งชาติทับที่ดินท ากินราษฎร พื้นที่ต าบลยางหัก อ าเภอปากท่อ จังหวัด
ราชบุรี กรณีอุทยานแห่งชาติใต้ร่มเย็น ประกาศเขตอุทยานทับที่ท ากิน พื้นที่อ าเภอเวียงสระ อ าเภอนาสาร