Page 92 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

2. การจัดการพื้นที่ปาไม
2.1 การจัดการที่ดินในปาเศรษฐกิจ

ปาเศรษฐกิจ หมายถึง ปาที่สามารถใชประโยชนทางเศรษฐกิจได ซึ่งตามนโยบายปาไมแหงชาติ
ไดกําหนดใหมีพื้นที่ปาประเภทนี้ รอยละ 25 ของพื้นที่ประเทศ การจัดการที่ดินในปาเศรษฐกิจ นอกจาก

จะเปนการอนุญาตใหทําไมและเก็บหาของปาแลว ยังเปนการใหปลูกสรางสวนปาตามเงื่อนไขสัมปทานปาไม

และปลูกสรางสวนปาในพื้นที่ปาเสื่อมโทรม แตการทําไมออกสัมปทานไดถูกยกเลิกไปตามพระราชกําหนด
แกไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.ปาไม 2484 พ.ศ. 2530 เพิ่มเติมหมวด 6 ทวิ การสั่งแกไขเปลี่ยนแปลงสัมปทาน

และการสิ้นสุดของสัมปทาน ดังนั้นในปจจุบัน การจัดการที่ดินในปาเศรษฐกิจจึงคงมีแตการเก็บหาของปา

และการปลูกสรางสวนปาในพื้นที่เสื่อมโทรมตามระเบียบกรมปาไมวาดวยการอนุญาตเก็บหาของปาภายใน
เขตปาสงวนแหงชาติ พ.ศ. 2529 ระเบียบกรมปาไมวาดวยการอนุญาตใหทําการปลูกสรางสวนปา หรือปลูก

ไมยืนตนภายในเขตปาสงวนแหงชาติ พ.ศ. 2530 และระเบียบกระทรวงกระเกษตรและสหกรณวาดวย

การจางทําการปลูกปาและบํารุงรักษา พ.ศ. 2530
2.2 การจัดการที่ดินในเขตอนุรักษ

ปาอนุรักษ ไดแก อุทยานแหงชาติ วนอุทยาน เขตรักษาพันธุสัตวปาและเขตอนุรักษอื่น ๆ
ทางการปองกันสิ่งแวดลอม และการจัดการที่ดินในเขตอนุรักษตาง ๆ เหลานี้ก็เปนไปตามกฎหมาย และระเบียบ

ปฏิบัติวาดวยการนั้นเชนการจัดการเกี่ยวกับอุทยานแหงชาติก็ดําเนินตามมา พ.ร.บ.อุทยานแหงชาติ พ.ศ.2504

หรือเขตอนุรักษพันธุสัตวปาก็ตองดําเนินตาม พ.ร.บ.สงวนและคุมครองสัตวปา เปนตน
2.3 สภาพการและแนวทางในการจัดการพื้นที่ปาเสื่อมโทรม

บทบัญญัติวาดวยปาเสื่อมโทรมปรากฏตามมาตรา 16 ทวิ แหงพระราชบัญญัติปาสงวนแหงชาติ
พ.ศ. 2507 ที่บัญญัติวาในกรณีที่ปาสงวนแหงชาติทั้งหมดหรือบางสวนมีสภาพเปนปารางเกา หรือทุงหญา

หรือเปนปาที่ไมมีไมมีคาขึ้นเลย หรือมีไมมีคาที่สมบูรณเหลืออยูเปนสวนนอยและปานั้นยากที่จะกลับคืนดี

ตามธรรมชาติ ทั้งนี้ โดยมีสภาพตามหลักเกณฑและเงื่อนไขที่รัฐมนตรีกําหนดโดยอนุมัติคณะรัฐมนตรี ใหถือวา
ปาสงวนแหงชาติในบริเวณดังกลาวเปนปาเสื่อมโทรม

ปาเสื่อมโทรมดังกลาวนี้ถาทางราชการมีความจําเปนตองปรับปรุงฟนฟูก็ใหประกาศกําหนด

เขตทั้งหมดหรือบางสวนเปนเขตปรับปรุงสวนปาแหงชาติ เมื่อมีการประกาศขางตนบุคคลที่เขามาทําประโยชน
หรืออาศัยอยูในเขตอยูแลว อาจขออนุญาตทําประโยชนหรืออาศัยอยูได แตไมเกิน 20 ไรตอครอบครัว

และมีกําหนดเวลาไมนอยกวา 5 ป แตไมเกิน 20 ป ซึ่งบุคคลที่ไดอนุญาตอาจขอปลูกปาหรือไมยืนตนในที่ดิน

ที่เคยทําประโยชนหรืออยูอาศัยเพิ่มเติมจากที่ไดรับอนุญาตแลว ถาพิสูจนไดวามีความสามารถ และมีเครื่องมือ
หรืออุปกรณ ซึ่งอธิบดีมีอํานาจอนุญาตได แตตองไมเกิน 35 ไรตอครอบครัว และระยะเวลาไมนอยกวา 5 ป

แตไมเกิน 30 ป

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 71
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”