Page 88 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

ความมุงหมายสําคัญของรัฐธรรมนูญในการคุมครองสิทธิมนุษยชน นอกจากจะเปนไปเพื่อคุมครอง
สิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐานของบุคคลทั้งที่เปนปจเจกบุคคลและบุคคลที่รวมกันเปนชุมชนแลว ยังมุงคุมครอง

และสงเสริมการฟนฟูคุณคาในการธํารงรักษารากฐานแหงการดํารงชีพแบบพื้นบานตามปรกติของประชาชน
ซึ่งอาศัยทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมใหมีความสมดุลและยั่งยืน มีความปลอดภัยและมีคุณภาพโดยอาศัย

หลักการมีสวนรวมของบุคคลที่รวมกันเปนชุมชนซึ่งเปนผูมีประโยชนไดเสียสําคัญในการใหสิทธิขั้นพื้นฐาน

ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 66 ผูตีความรัฐธรรมนูญจึงควรระลึกไวเสมอวา เมื่อรัฐธรรมนูญรับรองสิทธิเสรีภาพ
ขั้นพื้นฐานอยางใดไว ยอมเปนการกําหนดเนื้อหาสาระสําคัญอันเปนมาตรฐานขั้นตํ่าในเรื่องนั้น ๆ ไวเสมอ

และยอมมีผลผูกพันองคกรของรัฐทั้งปวง (กิตติศักดิ์ ปรกติ, 2550)

2. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ
แนวนโยบายและมาตรการบริหารจัดการที่ดินไดเสนอไวคอนขางชัดเจนตั้งแตแผนพัฒนาเศรษฐกิจ

และสังคมแหงชาติฉบับที่ 6 (ระหวางป พ.ศ. 2530 - 2534) โดยระบุปญหาไวชัดเจนวา การพัฒนาทรัพยากรปาไม

ที่ผานมาในอดีต เนนเฉพาะดานการอนุรักษโดยใชมาตรการปองกันและควบคุม ละเลยบทบาททางเศรษฐกิจ
ของปา และละเลยตอบทบาทของประชาชนและองคกรในระดับทองถิ่น การพัฒนาปาไมในลักษณะดังกลาว

จึงไมประสบผลดีเทาที่ควร กลาวคือพื้นที่ปาไมมีแนวโนมลดลงอยางรวดเร็วตลอดระยะเวลาที่ผานมา ดังนั้น
ในระยะตอไปจะขยายขอบเขตการพัฒนาทรัพยากรปาไมใหมีความสําคัญทั้งในดานเศรษฐกิจและการอนุรักษ

ควบคูกันไป โดยกําหนดเปาหมายระยะยาวใหมีพื้นที่ปาไม ซึ่งรวมสวนปาของเอกชนไมนอยกวารอยละ 40

ของพื้นที่ทั้งหมดของประเทศ โดยมีแนวการพัฒนาทรัพยากรปาไมไว ดังนี้
1) สนับสนุนใหประชาชน และองคกรประชาชนในระดับทองถิ่นมีบทบาทและสวนรวม

ในการพัฒนาทรัพยากรปาไมใหมากที่สุด
2) ปรับปรุงกฎหมาย ระเบียบขอบังคับที่เปนอุปสรรคตอการพัฒนาทรัพยากรปาไม เพื่อลด

ปญหาความขัดแยง

3) ปรับปรุงการบริหารและการจัดการทรัพยากรปาไมโดยการจัดทําเครื่องมือพื้นฐานใหสมบูรณ
และมีการปรับปรุงขอเสนอเรื่องที่ดินในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติตลอดมาจนถึงปจจุบัน

ซึ่งอยูในชวงแผนฯ ฉบับที่ 11

สวนแนวทางพัฒนาในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติฉบับที่ 11 ก็ยังใหความสําคัญกับ
เรื่องที่ดินหลายประการ ไดแก

1) รักษาและคุมครองพื้นที่ที่มีศักยภาพทางการเกษตรและสนับสนุนใหเกษตรกรรายยอยมีที่ดินเปน

ของตนเองหรือมีสิทธิทํากินในที่ดิน โดยการปรับปรุงกฎ ระเบียบ ที่มีอยูใหเอื้อตอการนําที่ดินมาใชเพื่อการเกษตร
2) เรงรัดใหมีการนําที่ดินที่ซื้อจากเอกชนมาดําเนินการปฏิรูปเพื่อเกษตรกรรม และใชมาตรการ

ทางภาษีเพื่อบังคับหรือจูงใจใหบุคคลผูถือครองที่ดินไวเปนจํานวนมาก โดยไมไดจัดทําประโยชนในทางเศรษฐกิจ
และสังคมใหหันมาทําประโยชนในพื้นที่ดังกลาวมากขึ้น

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 67
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”