Page 56 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง เพื่อปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า

สํานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
National Human Rights Commission of Thailand

ตรงสภาพของที่ดินที่เปนเกาะและที่ดินซึ่งมิใชที่เกาะเทานั้น ซึ่งคงมิใชความผิดของผูครอบครองที่ดินบนเกาะ

ที่เกิดและอยูอาศัยบนเกาะของประเทศไทย แตจําตองมีกฎหมายบังคับแตกตางกับผูครอบครองที่ดินที่มิใช
ที่เกาะอันทําใหตองเสียสิทธิในที่ดินไป ซึ่งเมื่อพิจารณาแลว กฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) เปนเพียง

กฎหมายลําดับรองที่ออกมาโดยอํานาจของฝายบริหารเปนกฎหมายที่ออกโดยมิไดผานความเห็นชอบ
จากรัฐสภา ซึ่งเปนองคกรนิติบัญญัติตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย อันมาจากตัวแทนของประชาชน

ที่จะชวยกลั่นกรองกฎหมาย อีกทั้งเนื้อหาของกฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ขอ 14 (3) มีผลกระทบ
ตอสิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคของประชาชน ซึ่งกฎหมายที่มีเนื้อหาลักษณะดังกลาวจะตองออกโดยผาน

ความเห็นชอบจากรัฐสภาเทานั้น ตามนัยรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 29
ทั้งยังเปนการขัดตอหลักความเสมอภาค ตามมาตรา 30 และการคุมครองสิทธิในทรัพยสินตามมาตรา 41

3. มาตรการตามกฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ขอ 14 (3) เปนการขัดตอประมวลกฎหมาย
ที่ดิน ซึ่งตามมาตรา 59 ทวิ แหงประมวลกฎหมายที่ดิน รัฐยังใหการรับรองสิทธิของผูครอบครองที่ดินมากอน

ประมวลกฎหมายที่ดิน โดยมิไดแจงการครอบครองที่ดิน (ส.ค.1) ตามมาตรา 5 แหงพระราชบัญญัติใหใช
ประมวลกฎหมายที่ดิน (พ.ศ. 2497) และเปดโอกาสใหไดรับเอกสารสิทธิที่ดินไดภายใตหลักเกณฑที่กฎหมาย

กําหนดแตกฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ขอ 14 (3) ซึ่งออกโดยอาศัยอํานาจตามมาตรา 6 มาตรา 8
และมาตรา 15 แหงพระราชบัญญัติใหใชประมวลกฎหมายที่ดิน (พ.ศ. 2497) และมาตรา 56 แหงประมวล

กฎหมายที่ดิน (พ.ศ. 2497) กลับไมรับรองสิทธิของประชาชนผูซึ่งครอบครองทําประโยชนในที่ดินมากอน
ประมวลกฎหมายที่ดินโดยมิไดแจงการครอบครองที่ดิน ทั้งยังเปนการจํากัดสิทธิของประชาชนดังกลาว

และเปนการยกเลิกสิทธิในที่ดินของประชาชนที่พระราชบัญญัติใหใชประมวลกฎหมายที่ดินและประมวลกฎหมาย
ที่ดินไดรับรองสิทธิไวและใหโอกาสในการออกเอกสารสิทธิตามมาตรา 59 ทวิ แหงประมวลกฎหมายที่ดิน

ไดกลาวคือ กฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ขอ 14 (3) ซึ่งเปนกฎหมายลําดับรองที่ออกโดยฝายบริหาร
กลับมีเนื้อหาที่ขัดกับเจตนารมณ ตามมาตรา 59 ทวิ แหงประมวลกฎหมายที่ดินที่เปนกฎหมายแมบทที่ให

อํานาจในการออกกฎกระทรวงไว เนื่องจาก ที่ดินบนเกาะไมสามารถใชมาตรา 59 ทวิ ในการออกเอกสารสิทธิได
กฎกระทรวงฉบับที่ 43 (พ.ศ. 2537) ขอ 14 (3) จึงขัดตอประมวลกฎหมายที่ดินและขัดตอหลักนิติรัฐ

เทากับวากฎหมายลําดับรองยกเลิกกฎหมายระดับพระราชบัญญัติ
และงานวิจัยเรื่อง การเดินสํารวจออกโฉนดที่ดินในพื้นที่ที่มีปญหาการถือครอง โดยนิติรัฐ ไชยศรี

ชี้ใหเห็นถึงสถานการณปญหาการออกโฉนดที่ดิน ที่เกิดมาจากการตีความกฎหมายของหนวยงานภาครัฐที่ไมตรงกัน
ตลอดจนขอเท็จจริงเกี่ยวกับการสํารวจจําแนกประเภทที่ดินของรัฐและเอกชนยังไมชัดเจน ประกอบกับหลักเกณฑ

วิธีการ และเงื่อนไขในการออกโฉนดที่ดินใชมานานแลว ที่จําเปนตองมีการปรับปรุงแกไขกฎหมายที่เปนอุปสรรค
ในการปฏิบัติงาน โดยการศึกษาพบวา

1. ปญหาการเดินสํารวจออกโฉนดที่ดินโดยอาศัยหลักฐานใบจอง (น.ส.2) การยกเลิกบทบัญญัติ
ในหมวด 3 การกําหนดสิทธิในที่ดิน มาตรา 34 - 49 แหงประมวลกฎหมายที่ดิน โดยประกาศของคณะปฏิวัติ

ฉบับที่ 49 ลงวันที่ 13 มกราคม พุทธศักราช 2502 ทําใหมีการถือครองที่ดินจํานวนมากเพื่อแสวงหากําไร

รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง “เพื่อปรับปรุงแกไข 35
นโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนดานที่ดินและปาไม”