Page 54 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

ทําไดเพียงแตจะยอมรับหรือปฏิเสธการทําสัญญาเทานั้น การเจรจาตอรองกันในสัญญาจะไมมีในสัญญาเหลานี้

และหลักที่วาสัญญาเกิดจากเจตนารวมกันโดยเสรีของคูสัญญาก็จะเปนไปไมไดอีกตอไป ความเปนธรรมในสังคม
ก็ไมมี เพราะในเมื่อขอสัญญาไดถูกกําหนดอยางไมเปนธรรมไวลวงหนาจากผูประกอบธุรกิจแตฝายเดียว และอีก

ฝายหนึ่งอยูในภาวะจํายอมตองทําสัญญาดวย สัญญาเหลานี้จึงเสมือนเกิดจากเจตนาของผูประกอบธุรกิจ

ฝายเดียว หลักเจตนาและหลักเสรีภาพในการทําสัญญาจึงไมอาจเกิดขึ้นไดในสัญญาที่ไมมีความเทาเทียมกันในการ
88
ทําสัญญาจริงๆ โดยเฉพาะในสัญญาจางแรงงานคูสัญญาไมไดมีความเสมอภาคหรือมีเสรีภาพในการทําสัญญาอยางแทจริง
ในสัญญาจางแรงงานนายจางเปนผูที่อยูในสถานะที่ไดเปรียบกวาลูกจางเพราะเปนเจาของปจจัยในการผลิต
ในขณะที่ลูกจางมีแตเพียงแรงงานที่จะขายใหแกนายจางเทานั้น ความจําเปนทางเศรษฐกิจทําใหลูกจางไมอาจเปน

ผูตั้งเงื่อนไขตอรองกับนายจางได เพราะมีแรงงานในตลาดที่พรอมจะทําตามเงื่อนไขหรือความพอใจของนายจาง

อยูมากมาย จึงเห็นไดวาลูกจางถูกความจําเปนทางเศรษฐกิจบีบบังคับไมใหมีเสรีภาพในการที่จะตอรองกับนายจาง
89
ไดอยางเต็มที่ เสรีภาพความเสมอภาคในการทําสัญญาจางแรงงาน ในทางความเปนจริงจึงเปนไปไมได
และนายจางมักจะขูดรีดเอาประโยชนจากแรงงานลูกจาง เชน กําหนดใหลูกจางทํางานลวงเวลาโดยไมจาย

คาลวงเวลา จายคาแรงใหแกลูกจางในราคาที่ถูก และไมใหสวัสดิการหรือจัดหามาตรการในการรักษาความ
ปลอดภัยในการทํางานใหแกลูกจาง และกดขี่ขูดรีดผูใชแรงงานในลักษณะตาง ๆ เปนตน นอกจากนี้ แมกระทั่ง

ระหวางคนในครอบครัวดวยกันก็ไมมีความเสมอภาคเทาเทียมกันในความเปนจริง กลาวคือ เนื่องจากความสัมพันธ

ภายในครอบครัวจะมีผูที่เปนหัวหนาครอบครัวซึ่งมีหนาที่ในการปกครองเลี้ยงดูสมาชิกในครอบครัวและมีอํานาจ
เหนือสมาชิกทุกคนในครอบครัว สวนสมาชิกในครอบครัวก็มีหนาที่ตองเชื่อฟงคําสั่งและอยูใตอํานาจของ

หัวหนาครอบครัวเพราะตองพึ่งพาผูเปนหัวหนาครอบครัวสําหรับปจจัยตาง ๆ ที่จําเปนในการดํารงชีวิต ในบางกรณี
ผูเปนหัวหนาครอบครัวอาจใชอํานาจเหนือที่ตนมีกระทําการที่เปนการละเมิดสิทธิมนุษยชนของคนในครอบครัว เชน

การใชความรุนแรงกับคนในครอบครัวดวยวิธีการตาง ๆ หรือการละเมิดสิทธิเด็ก และคนในครอบครัวที่ถูกใช

ความรุนแรงหรือละเมิดสิทธิดังกลาวก็ตองจํายอมเพราะ ยังตองพึ่งพาอาศัยผูที่เปนหัวหนาครอบครัวอยู
จากความไมเสมอภาคเทาเทียมกันในความเปนจริงที่เกิดขึ้นในสังคมดังกลาว ไดกอใหเกิด

ความทุกขยากแกคนสวนใหญของสังคมเปนอยางมากและถือเปนการละเมิดสิทธิมนุษยชน รัฐจึงมีหนาที่ตอง
เขาไปปกปองคุมครองคุมครองผูที่ออนแอกวาหรือดอยกวาในสังคมดังกลาวเพื่อใหเกิดความยุติธรรมในสังคม

เพื่อใหเขาเหลานั้นมีสภาพชีวิตความเปนอยูที่ดีขึ้น มีความเสมอภาคเทาเทียมทั้งในความเปนจริงและในทาง

กฎหมายไมนอยไปกวาผูมีอํานาจในสังคมหรือผูมีฐานะทางเศรษฐกิจดีกวาและเพื่อเปนการคุมครองสิทธิมนุษยชน
ของคนเหลานั้น ดังนั้น ประเทศตาง ๆ รวมทั้งประเทศไทย จึงไดมีการกําหนดใหคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน

แหงชาติมีอํานาจเขาไปตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธระหวางเอกชนกับเอกชนดวยกัน

88 พอพันธุ คิดจิตต, “แนวความคิดและผลกระทบเกี่ยวกับขอสัญญาที่ไมเปนธรรม”, ดุลพาห, ปที่ 40, เลมที่ 6, พฤศจิกายน - ธันวาคม 2536, น. 40 - 41.
89 มาลี พฤกษพงศาวลี, “สิทธิทางดานแรงงาน : ปจจัยพื้นฐานของสิทธิมนุษยชน,” น. 6 7.

35