Page 38 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน
P. 38
เหนือกวา โดยเฉพาะในชวงระหวางสงครามโลกครั้งที่ 1 จนเริ่มสงครามโลกครั้งที่ 2 ถือไดวาเปนยุคหฤโหด
สําหรับมนุษยชาติ ประชาชนพลเมืองนับลาน ๆ คนถูกกดขี่และเขนฆาโดยรัฐบาลของตนเองอยางทารุณ ทั้งนี้
เนื่องจากการเกิดขึ้นของลัทธิชาตินิยมและลัทธิเหยียดเผาพันธุอื่น ๆ (Xenophobia) จึงนําไปสูการปกครองแบบ
58
เผด็จการทหารแบบเบ็ดเสร็จ ไมวาจะเปนรัฐบาลฟาสซิสตในอิตาลี นาซีในเยอรมันและอีกหลายๆ ประเทศ
และที่สะเทือนใจมนุษยชาติมากที่สุดคือ การฆาลางเผาพันธุชาวยิวโดยฮิตเลอรในชวงสงครามโลกครั้งที่ 2
จากความโหดรายระหวางมนุษยดวยกันดังกลาวจึงไดมีการเรียกรองใหมีการคุมครองสิทธิมนุษยชนขึ้นในระดับ
ภายในประเทศและในระดับระหวางประเทศ โดยมีรากฐานความคิดในการเรียกรองใหมีการคุมครองสิทธิมนุษยชน
มาจากหลักนิติรัฐและหลักสังคม กลาวคือ
1) หลักนิติรัฐ
หลักนิติรัฐถือเปนหลักการพื้นฐานที่สําคัญของการปกครองในระบอบประชาธิปไตย
ถึงขนาดกลาวกันวา “การปกครองระบอบประชาธิปไตยที่แทจริงจะมีขึ้นและดํารงอยูตลอดไปไมได โดยปราศจาก
หลักนิติรัฐและเฉพาะแตรัฐที่มีการปกครองระบอบประชาธิปไตยเทานั้น จึงจะควรคาแกการเรียกวา “นิติรัฐ”
59
(Rechtsstaat หรือ L’ Etat de Droit หรือ The Rule of Law) เปนคําที่นักประวัติศาสตรและนักปรัชญาการเมือง
ทางตะวันตกใชเรียกรัฐประเภทหนึ่งที่เกิดขึ้นในชวงคริสตศตวรรษที่ 18 ซึ่งยอมรับรองและใหความคุมครอง
สิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานของราษฎรไวในรัฐธรรมนูญ ทั้งนี้ เพื่อที่ราษฎรจะไดใชสิทธิเสรีภาพเชนวานั้นพัฒนา
60
บุคลิกภาพของตนไดตามที่ราษฎรแตละคนจะเห็นสมควร ตามแนวความคิดของลัทธิรัฐธรรมนูญนิยม
(Individualism) ที่เชื่อมั่นในความสามารถและศักดิ์ศรีแหงความเปนมนุษยที่เทาเทียมกันของปจเจกชนแตละคน
และลัทธิเสรีนิยม ที่เชื่อและถือมั่นในความมีคุณคาและความสามารถที่จะพัฒนาไปสูคุณคานั้นไดดวยตัวเองของ
61
มนุษย แตละคนถาไดรับโอกาสที่จะเลือกวิถีทางในการดําเนินชีวิตของตนไปไดโดยเสรี ซึ่งรัฐจะตองเคารพตอสิทธิ
เสรีภาพขั้นพื้นฐานของพลเมือง เพื่อปองกันสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานนี้จากการใชอํานาจตามอําเภอใจของรัฐ
รัฐมีอํานาจจํากัดโดยตองยอมตนอยูภายใตกฎหมายอยางเครงครัด กลาวคือ กรณีที่รัฐจะลวงลํ้าสิทธิขั้นพื้นฐาน
62
ของประชาชนตองมีกฎหมายใหอํานาจจึงจะกระทําได และกระทําไดภายในขอบเขตที่กฎหมายกําหนดไวเทานั้น
63
Robert von Mohl, Carl Welcker และ Johann Christoph Frisherr von Aretin
นักคิดที่สําคัญของเยอรมันไดใหความหมายของคําวา “นิติรัฐ” วาหมายถึง รัฐแหงความมีเหตุผล อันเปนรูปแบบ
58 วิชัย ศรีรัตน, อางแลว เชิงอรรถที่ 17, น. 27.
59 Michel FROMONT, Alfred RIEG, (SOUS la direction de), Introduction au droit allemande, Tome ll, Droit public - Droit privé, op.Cit.,p.13.
อางถึงใน วรพจน วิศรุตพิชญ, สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยพุทธศักราช 2540, (กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพวิญูชน, 2543),
น. 65 -66.
60 วรพจน วิศรุตพิชญ, ขอคิดและหลักการพื้นฐานในกฎหมายมหาชน, (กรุงเทพมหานคร : สํานักพิมพวิญูชน, 2540), น. 1.
61 กนิษฐา เชี่ยววิทย, “การควบคุมตรวจสอบความชอบดวยรัฐธรรมนูญของกฎหมายที่ตราขึ้นโดยองคกรนิติบัญญัติโดยองคกรตุลาการ,” (วิทยานิพนธ
มหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร, 2533), น. 76 - 77.
62 สมยศ เชื้อไทย และวรพจน วิศรุตพิชญ, “แนวความคิดพื้นฐานเกี่ยวกับรัฐธรรมนูญและประชาธิปไตย” วารสารนิติศาสตร, ฉบับที่ 3, ปที่ 14, น. 44
(กันยายน 2537).
63 สมยศ เชื้อไทย, คําอธิบายวิชากฎหมายรัฐธรรมนูญ, เอกสารประกอบการสอนชั้นปริญญาโท วิชากฎหมายรัฐธรรมนูญชั้นสูง, (คณะนิติศาสตร มหาวิทยาลัย
ธรรมศาสตร, 2547), น. 87.
19