Page 35 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

สติปญญาที่มีบัญญัติกฎหมายตามหลักกฎหมายธรรมชาติไดอยางไมจํากัด จากความเชื่อในเหตุผลและ

สติปญญาที่มีอยูในธรรมชาติของมนุษยดังกลาว ทําใหยุคนี้เปนยุคแหงการใชเหตุผลตามธรรมชาติในการอธิบาย
เรื่องราวตาง ๆ เชน การใชเหตุผลตามธรรมชาติวิจารณการกระทําที่ไมชอบดวยเหตุผลของผูปกครอง กฎหมายธรรมชาติ

ในสมัยนี้จึงมีลักษณะเปนการคุมครองสิทธิและเสรีภาพของผูถูกปกครองและจํากัดอํานาจของผูปกครอง

ในขณะเดียวกัน และไดมีการนําความคิดกฎหมายธรรมชาติมาบัญญัติเปนกฎหมายบานเมืองในลักษณะของกฎหมาย
ลายลักษณอักษรโดยอาศัยอํานาจของรัฐสมัยใหม กฎหมายบานเมืองในสมัยนี้จึงอยูบนหลักการของเหตุผล

หลักแหงสิทธิเสรีภาพ และความเสมอภาคและปรากฏใหเห็นเปนรูปธรรมในรัฐธรรมนูญประเทศตาง ๆ มาจนกระทั่ง
50
ปจจุบัน
จากความหมายของกฎหมายธรรมชาติในยุคสมัยตาง ๆ ตามที่กลาวมาขางตน จึงอาจกลาว

โดยสรุปไดวา กฎหมายธรรมชาติ หมายถึง กฎเกณฑที่เปนแบบแผนการปฏิบัติของมนุษยที่มีอยูเปนการทั่วไป
ในสภาพธรรมชาติทุกหนทุกแหงไมเปลี่ยนแปลงที่ทุกคนตองปฏิบัติตาม และการเกิดขึ้นหรือการมีอยูของกฎหมาย

ดังกลาวไมไดเกิดจากการจํานงจงใจหรือการยอมรับหรือไมยอมรับของผูใด มนุษยจึงเปนเพียงผูคนพบกฎเกณฑ

เหลานั้นเทานั้น กฎหมายดังกลาวจึงอยูเหนือกฎหมายของบานเมืองที่ผูมีอํานาจในบานเมืองตราขึ้นและเปนหนาที่
ของฝายบานเมืองในการบัญญัติกฎหมายใหสอดคลองและไมขัดหรือแยงกับกฎหมายดังกลาว หากกฎหมาย

บานเมืองไมสอดคลองหรือขัดหรือแยงกับกฎหมายดังกลาว กฎหมายบานเมืองยอมไมควรคาแกการเปนกฎหมาย

ที่สมบูรณและมนุษยสามารถเขาถึงและหยั่งรูกฎหมายดังกลาวไดดวยการใชเหตุผลและสติปญญาที่มีอยู
ในตัวมนุษยเอง จากความหมายดังกลาวจะเห็นวากฎหมายธรรมชาติมีลักษณะที่สําคัญ 4 ประการ คือ

1. กฎหมายธรรมชาติเปนกฎหมายที่ใชไดโดยไมจํากัดสถานที่ คือ กฎหมายธรรมชาติเปน
กฎหมายในทุก ๆ ที่ ที่ทุก ๆ คนและทุก ๆ สังคมจะตองยอมรับและปฏิบัติตาม บุคคลทุกคนจึงสามารถกลาวอาง

กฎหมายดังกลาวไดโดยไมจํากัดสถานที่แมสถานที่ดังกลาวจะไมใชสถานที่ที่ตนสังกัดหรืออยูในบังคับก็ตาม

2. กฎหมายธรรมชาติเปนกฎหมายที่ใชไดโดยไมจํากัดเวลา คือ กฎหมายธรรมชาติเปน
กฎหมายในทุก ๆ เวลา ไมเปลี่ยนแปลงเปนอนันตกาลในทุกยุคทุกสมัย บุคคลทุกคนจึงสามารถกลาวอางกฎหมาย

ดังกลาวไดตลอดเวลาไมวาจะลวงพนไปนานเทาใดก็ตาม
3. กฎหมายธรรมชาติเปนกฎหมายที่อยูเหนือกฎหมายของรัฐ คือ กฎหมายธรรมชาติเปน

กฎเกณฑที่มีคุณคาในตัวเองเหนือกฎหมายบานเมือง ที่กฎหมายบานเมืองซึ่งมีที่มาจากเหตุผลของมนุษยและเปน

สวนหนึ่งของกฎหมายธรรมชาติจะตองสอดคลองและไมขัดหรือแยงกับกฎหมายธรรมชาติ และเปนหนาที่ของฝาย
บานเมืองในการบัญญัติกฎหมายใหสอดคลองและไมขัดหรือแยงกับกฎหมายธรรมชาติ 51

4. มนุษยทุกคนสามารถเขาถึงและหยั่งรูกฎหมายธรรมชาติไดดวยเหตุผลและสติปญญา

ที่มีอยูในตัวมนุษยและทุกคนตองปฏิบัติตามกฎหมายดังกลาว คือ เนื่องจากกฎหมายธรรมชาติเปนสิ่งที่มีอยูในใจ
ของมนุษยทุกคน มนุษยจึงสามารถหยั่งรูและคนพบไดวาอะไรคือกฎเกณฑที่เปนกฎหมายธรรมชาติ โดยที่ไมตองไป

50 สมยศ เชื้อไทย, อางแลว เชิงอรรถที่ 37, น. 95 - 96.
51 เพิ่งอาง, น. 108

16