Page 37 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน
P. 37
เปนสังคมและจัดตั้งรัฐบาลขึ้นทําหนาที่ปกครอง รักษาความสงบเรียบรอยและอํานวยความยุติธรรมใหเกิดขึ้น
ในสังคมที่เรียกวา สัญญาประชาคม (Social Contract)
สัญญาประชาคม (Social Contract) ของ John Locke เปนสัญญาประชาคมแบบสัญญา
56
สหภาพ กลาวคือ เปนสัญญาที่ประชาชนแตละคนตกลงโอนอํานาจบางสวนของตน ซึ่งไดแก อํานาจบังคับการ
ตามกฎหมายธรรมชาติใหแกรัฐบาลหรือรัฐ ซึ่งไดจัดตั้งขึ้นตามสัญญาแตทุกคนยังคงสงวนสิทธิในชีวิต เสรีภาพ
และทรัพยสินอันเปนสิทธิขั้นพื้นฐานตามธรรมชาติของมนุษยไว ดังนั้น รัฐที่จัดตั้งขึ้นตามสัญญาประชาคม
ตามแนวคิดของ John Locke จึงมีอํานาจจํากัดเฉพาะรักษาความสงบเรียบรอยและอํานวยความยุติธรรม
ใหเกิดขึ้นในสังคมเทานั้น ทั้งนี้ เพื่อธํารงรักษาไวซึ่งสิทธิในชีวิต เสรีภาพ และทรัพยสินของประชาชน และรัฐก็
ไมสามารถใชอํานาจไปทําลายหรือลวงละเมิดสิทธิเหลานี้ได เพราะสิทธิเหลานั้นเปนสิทธิตามธรรมชาติของมนุษย
ที่ติดอยูกับความเปนมนุษย จึงไมอาจถูกพรากและจําหนายจายโอนใหแกกันได และเมื่อใดที่รัฐใชอํานาจไปทําลาย
หรือลวงละเมิดสิทธิดังกลาว ถือวารัฐไดทําผิดเงื่อนไขที่ตกลงไวในสัญญาประชาคมหรือเปนการฝาฝนความไววางใจ
ของประชาชนตามสัญญาซึ่งถือเปนเงื่อนไขสําคัญแหงการมีอํานาจของรัฐ ประชาชนยอมมีสิทธิอันชอบธรรมที่จะ
ปฏิวัติลมลางผูปกครองที่ผิดสัญญานั้นได
จากแนวคิดเรื่องสัญญาประชาคมของ John Locke ดังกลาว จะเห็นวา Locke ไดยอมรับวา
ในสภาวะตามธรรมชาติของมนุษยมีสิทธิบางอยางที่ติดอยูกับความเปนมนุษยทุกคนมาแตกําเนิดที่เรียกวา
“สิทธิธรรมชาติ” คือ สิทธิในชีวิต เสรีภาพ และทรัพยสิน ที่ไมมีผูใดจะพรากหรือจําหนายจายโอนสิทธิดังกลาวไป
จากมนุษยหรือโอนใหแกกันได แมกระทั่งรัฐหรือผูปกครองเองก็ไมอาจใชอํานาจลวงลํ้าหรือทําลายสิทธิดังกลาว
ของประชาชนได และเปนหนาที่ของรัฐหรือผูปกครองที่จะตองธํารงรักษาไว ซึ่งสิทธิธรรมชาติของมนุษยไมใหมีการ
ลวงลํ้าสิทธิดังกลาวระหวางมนุษยดวยกัน และจากแนวคิดดังกลาวของ Locke นับเปนการปรากฏตัวอยางชัดเจน
ของแนวคิดเรื่องสิทธิธรรมชาติและไดพัฒนาเรื่อยมาเปนแนวคิดเรื่องสิทธิมนุษยชนและการคุมครองสิทธิมนุษยชน
ในความหมายปจจุบัน
จากที่ไดกลาวมาขางตนจึงอาจสรุปไดวา สิทธิธรรมชาติหรือสิทธิตามธรรมชาติ หมายถึง
57
สิทธิที่มนุษยแตละคนมีติดตัวมาตามธรรมชาติ เชน สิทธิในชีวิต สิทธิในรางกาย สิทธิดังกลาวนี้มนุษยแตละคนมีอยู
โดยไมขึ้นอยูกับรัฐและไมขึ้นอยูกับกฎหมายบานเมือง กลาวคือ เปนสิทธิที่มีอยูกอนมีรัฐนั่นเอง
1.2 แนวคิดเกี่ยวกับการคุมครองสิทธิมนุษยชน
1.2.1 รากฐานความคิดเกี่ยวกับการคุมครองสิทธิมนุษยชน
จากแนวคิดเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนตามที่กลาวมาขางตน จะเห็นวาแนวคิดเรื่องสิทธิมนุษยชนไมใช
เรื่องใหม แตเปนแนวคิดที่มีมานานแลวตั้งแตสมัยกรีกโรมัน โดยอยูในรูปแบบของสิทธิธรรมชาติและพัฒนามาเปน
สิทธิมนุษยชนในปจจุบัน และมนุษยไดกลาวอางสิทธิมนุษยชนเพื่อการปลดปลอยความเปนอิสรภาพและเรียกรอง
ความเทาเทียมกันของมนุษยจากการถูกกดขี่ขมเหง เอารัดเอาเปรียบ และทารุณกรรมตาง ๆ ของฝายที่สูงและ
56 สมยศ เชื้อไทย, อางแลว เชิงอรรถที่ 37, น. 101 - 102.
57 วรเจตน ภาคีรัตน, “หลักนิติรัฐและหลักนิติธรรม.” http://www.pub-law.net.
18